Hôm 26/5, chuyến bay của Qatar Airways từ Doha đến Dublin gặp vùng nhiễu động khiến 12 hành khách và thành viên phi hành đoàn bị thương. Trước đó 5 ngày, một chuyến bay của Singapore Airlines từ London (Anh) đến Singapore buộc phải hạ cánh khẩn cấp ở Bangkok (Thái Lan) do gặp vùng nhiễu động nghiêm trọng. Một hành khách người Anh 73 tuổi thiệt mạng do lên cơn đau tim và hàng trăm người bị thương sau sự cố.
 |
PGS. TS Alberto Bernabeo (bìa trái). |
PGS. TS Alberto Bernabeo - Chủ nhiệm cấp cao bộ môn Hàng không tại Đại học RMIT Việt Nam có hơn 10.000 giờ bay, được ghi nhận với tư cách là cơ trưởng và giáo viên huấn luyện bay, đã trải qua khá nhiều tình huống máy bay gặp nhiễu động thời tiết.
“Điều trước nhất tôi học được từ cơ trưởng đầu tiên của mình là trên cương vị phi công, chúng tôi cần thắt dây an toàn cả ở hông và vai. Thế nhưng, hành khách chỉ có dây an toàn ngang qua hông vì nhiều lý do. Đối với tất cả hành khách, lời khuyên của tôi rất đơn giản: Hãy thắt dây an toàn. Hãy giữ an toàn cho bạn và gia đình bằng cách thắt dây an toàn khi ngồi trên máy bay ngay cả lúc tín hiệu thắt dây an toàn đã tắt”, ông Alberto Bernabeo nói.
Ông Alberto Bernabeo khẳng định, dây an toàn trên máy bay giúp cố định vị trí chỗ ngồi và bảo vệ hành khách trong những thời điểm quan trọng của chuyến bay và tình huống nhiễu động. Dây an toàn được thiết kế để thắt thấp và siết chặt ở hông chứ không phải quanh bụng để ngăn ngừa thương tích và hạn chế cơ thể đổ nhào về phía trước một cách hiệu quả.
Vị cơ trưởng khuyên hành khách đi máy bay luôn chú ý khi có tín hiệu thắt dây an toàn. Phi công biết được thời tiết phía trước và các điều kiện có thể gây ra nhiễu động. Tuy nhiên, nhiễu động bất ngờ, chẳng hạn như nhiễu động trời trong (CAT) có thể là một thách thức ngay cả đối với những phi công dày dạn kinh nghiệm.
Những thay đổi về thời tiết và khí hậu đang gây ra nhiều hiện tượng thời tiết cực đoan hơn trên toàn thế giới. Khi ông Alberto Bernabeo bắt đầu bay ở châu Âu, đỉnh mây tối đa từng được thiết lập ở mực bay 280 (28.000 feet, khoảng 8.534 m). Hiện nay, người ta thường gặp các đám mây ở mực bay 400 (40.000 feet, khoảng 12.192m) trở lên, đặc biệt là gần xích đạo trong vùng liên nhiệt đới, gần như ở trên cùng của tầng đối lưu.
 |
Cảnh hỗn loạn bên trong chiếc Boeing 777-300ER gặp sự cố nhiễu động phải hạ cánh khẩn cấp xuống sân bay quốc tế Suvarnabhumi ở Bangkok, Thái Lan hôm 21/5. Ảnh: Reuters. |
Điều này là do năng lượng cao ở tầng đối lưu thấp hơn, gây ra các hiện tượng cực đoan như giông bão do mây vũ tích (CB) gây ra. Những cơn bão này ảnh hưởng đến con người trên mặt đất và máy bay ở trên không. Khi phi công cần tránh điều kiện thời tiết xấu hoặc các cụm giông bão tập trung (một loạt mây vũ tích năng lượng cao), hành khách cần phải thắt dây an toàn đúng cách, thậm chí giữ tay vịn để đảm bảo an toàn.
“Lý thuyết nghe thì dễ nhưng thực hành đôi khi lại khó khăn. Tùy thuộc vào kinh nghiệm bay của bạn, hãy cố gắng giữ bình tĩnh và thư giãn nhất có thể, đồng thời luôn lắng nghe hướng dẫn của tổ bay”, ông Alberto Bernabeo cho biết.
Đôi khi, phi công sẽ đưa ra những cảnh báo cho toàn chuyến bay về điều kiện thời tiết bất lợi sắp tới. Theo TS Alberto Bernabeo, đáng tiếc là nhiều hành khách không chú ý đến những cảnh báo này, tương tự như việc họ thường xuyên sử dụng điện thoại di động hay tháo dây an toàn khi sắp hạ cánh.
Vị phi công cơ trưởng khẳng định, không nên sử dụng điện thoại di động trừ khi được cho phép qua thông báo của tổ bay. Không có nhiều thứ chúng ta có thể làm với tư cách là hành khách cho đến khi an toàn trên mặt đất và máy bay đã tới vị trí đỗ.
 |
Hành khách được khuyến nghị thắt dây an toàn trong suốt chuyến bay (ảnh: Vietnam+). |
Trên thực tế, trong quy trình khai thác hàng không việc thắt dây an toàn trên chuyến bay là đặc biệt quan trọng. Trước khi máy bay khơi hành, phi hành đoàn của các hãng hàng không luôn dành khoảng 7-10 phút để hướng dẫn hành khách các quy định về an toàn bay, trong đó có việc hướng dẫn thắt dây an toàn.
Khi máy bay cất cánh, đèn hiệu cài dây an toàn luôn hiển thị để cảnh báo, nhắc nhở hành khách thắt dây an toàn. Khi máy bay lấy độ cao ổn định, đèn hiệu cài dây an toàn tắt đi, tuy nhiên tiếp viên trưởng phát thanh lưu ý hành khách nếu không có việc rời khỏi chỗ ngồi, đề nghị hành khách thắt dây an toàn trong suốt chuyến bay.
Trên hành trình, khi phát hiện máy bay chuẩn bị đi vào vùng thời tiết xấu, vùng nhiễu động, tiếp viên nhanh chóng phát thanh thông báo và đề nghị hành khách ngồi yên tại chỗ với dây an toàn được cài chặt. Tổ tiếp viên tiếp tục khuyến nghị hành khách kiểm tra và thắt dây an toàn thời điểm máy bay chuẩn bị hạ cánh.
