 |
| Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải chia sẻ thêm thông tin về thiếu điện. Ảnh: H.V. |
Địa phương đang rà soát lại các thủy điện để loại những dự án không hiệu quả. Phó Thủ tướng có thể cho biết rõ hơn?
Các dự án thủy điện không hiệu quả là do thủy điện không đáp ứng được mục tiêu chống lũ, cấp nước dù đáp ứng được mục tiêu kinh tế. Dạng thứ hai là thủy điện đáp ứng mục tiêu chống lũ mà lại không đáp ứng mục tiêu kinh tế. Đây chính là bài toán cần tìm ra lời giải tối ưu. Nếu chạy theo cực nào thì cũng khó.
Năng lực chống lũ của thủy điện ở miền Trung ra sao?
Miền Trung có đặc thù khác miền Bắc là độ dốc cao, không có hồ lớn cho nên khả năng chống lũ, cấp nước không lớn so với miền Bắc. Tuy vậy, qua kiểm tra mới đây, các nhà máy thủy điện điều hành chống lũ tốt và địa phương có kinh nghiệm hơn. Trong đợt lũ vừa qua, nhờ 2 nhà máy thủy điện Hương Điền và Bình Điền mà Huế cắt lũ được 0,6m.
Đợt mưa vừa rồi kéo dài 7 ngày bằng mưa cả năm. Trước mùa mưa bão, các tỉnh miền Trung thành lập đoàn kiểm tra các hồ chứa, trong đó có hồ chứa của 90 nhà máy thủy điện trong 230 nhà máy sẽ xây. Trong khi đó, mỗi tỉnh có 150 - 300 hồ nên việc quan tâm đến các hồ chứa là vấn đề chung. Sau khi kiểm tra, hồ nào không đảm bảo chất lượng thì không cho tích nước.
Dự kiến bao nhiêu thủy điện không hiệu quả sẽ được loại bỏ, thưa Phó Thủ tướng?
Theo Bộ Công Thương là 38 cái. Chúng tôi còn xem xét thêm.
Quy trình được đặt ra nhưng mưa lũ vẫn tiếp tục, không xả lũ nguy cơ vỡ đập, còn xả lũ thì ngập úng thêm, điều này phải tính toán ra sao?
Thì phải lựa chọn, nếu chúng ta là người sống dưới khu vực hạ du thì chọn ngập thêm hay vỡ hồ. Và phải chấp nhận vì không tồi hơn, điểm quan trọng là phải thông báo trước cho tất cả các xã dọc sông để kịp sơ tán. Như lũ ở hồ Hố Hô đe dọa đập thì việc thông báo cho dân phải là số 1.
Chính phủ có chiến lược gì để đảm bảo năng lực chống lũ ở các hồ thủy điện?
Có cả kế hoạch, chương trình mục tiêu đối phó với biến đổi khí hậu và bắt đầu đi vào dự án. Thuỷ điện có vấn đề về quan trắc thượng lưu, tăng mạng lưới đo mưa để dự báo chính xác hơn. Tiếp theo là tăng cường kiểm tra, kiểm soát các hồ chứa.
Bộ NN&PTNT đưa theo dõi các hồ chứa lớn về Ban chỉ huy phòng chống lụt bão. Các địa phương, như Huế đưa theo dõi lưu lượng nước về ban chỉ huy phòng chống lụt bão. Chính phủ cho phép các địa phương rà soát hồ chứa trước mùa lũ, nếu không đảm bảo chất lượng thì không tích nước; có kế hoạch sửa chữa hồ chứa để đảm bảo an toàn. Nếu để vỡ hồ chứa sẽ là thảm hoạ.
