Tuy nhiên khi phóng viên báo Tiền Phong liên hệ với lãnh đạo địa phương về quyết định thu hồi này, thì vị này cho hay chưa gửi quyết định thu hồi đất nào đến dân.
Nguy cơ “tán gia bạn sản”
Cách đây gần 30 năm, hưởng ứng chủ trương cho phép người dân khai hoang và thuê đất trồng cao su, nhiều hộ dân đã ký hợp đồng kinh tế trồng cao su với NTCSBL tại địa bàn huyện Trảng Bàng. Sau khi ký hợp đồng, các hộ dân cho biết, họ đã bỏ vốn đầu tư cải tạo đất để trồng cao su với thời gian hợp đồng là đến hết năm 2043. Nhiều năm nỗ lực chăm sóc, hàng chục hộ dân đã trồng được hơn 149ha cao su xanh tốt. Tuy nhiên đầu năm 2010, Phòng Tài nguyên và Môi trường (TN-MT) Trảng Bàng đã yêu cầu các hộ dân ký lại Hợp đồng thuê đất với UBND huyện Trảng Bàng chỉ với thời hạn 25 năm (1992-2017) và sau đó là thu hồi đất.
Bà Huỳnh Thị Lan Phương, ở quận 1, TPHCM, người có gần 55ha trồng cao su cho rằng, căn cứ vào các hợp đồng đã ký kết, thì khu đất này đã được NTCSBL đã ký hợp đồng giao cho hộ của bà khai hoang rừng để trồng trọt, làm chủ và quản lý, khai thác cao su thu lợi nhuận trong vòng 50 năm. “Hiện nay chúng tôi đang là người kinh doanh hợp pháp, vẫn trồng và thu hoạch cao su hàng năm, đóng thuế theo quy định và thanh toán đầy đủ các khoản phí theo cam kết của hợp đồng với NTCSBL” – bà Phương cho biết.
Đầu tháng 12/2020, UBND Thị xã Trảng Bàng, tỉnh Tây Ninh đã gửi thông báo việc thu hồi gần 55ha đất trồng cây cao su với hộ của bà Huỳnh Thị Lan Phương. Theo đó, lý do thu hồi đất là hợp đồng kinh tế giữa NTCSBL và bà Phương có nội dung giao đất để trồng cao su thời hạn 50 năm là không đúng thẩm quyền theo quy định của pháp luật đất đai, thuộc trường hợp nhà nước thu hồi đất theo quy định tại điểm C khoản 1 điều 64 Luật Đất đai năm 2013. Trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày nhận được thông báo, bà Lan Phương có trách nhiệm thu dọn nhà cửa, vật kiến trúc và thanh lý tài sản để giao tài sản cho UBND thị xã Trảng Bàng theo quy định pháp luật.
Cùng cảnh ngộ là bà Bùi Thị Huệ (xã Phú Mỹ Hưng, huyện Củ Chi, TPHCM). “Năm 2017, chính quyền thông báo thu hồi 10 ha đất của tôi và những người khác góp tiền mua (thuộc sự quản lý của NTCSBL) để trồng cây cao su đến thời hạn 2043. Dù thấy vô lý, nhưng chúng tôi buộc lòng phải thanh lý cây cao su và xin chính quyền cho trồng cây mì ngắn hạn để tạm sống. Thế nhưng, chính quyền cũng không cho. Bây giờ, nếu chính quyền quyết định chính thức thu hồi thì phải bồi thường hợp đồng còn lại cho tôi là 22 năm sao cho thỏa đáng”- và Huệ nói.
Theo tìm hiểu của PV, nhiều hộ dân khác ký hợp đồng trồng cao su với NTCSBL cũng “trở tay không kịp” khi rơi hoàn cảnh tương tự. Theo các nông dân, họ đã bỏ rất nhiều tiền, công sức đầu tư trồng cây cao su theo hợp đồng đến hơn 20 năm nữa, nhưng nay bị thu hồi “ngang” như vậy khiến họ tán gia bại sản.
Bỏ ngỏ quyền lợi?
Theo bà Lan Phương, việc UBND tỉnh Tây Ninh cho rằng NTCSBL làm sai, vấn đề này là do cơ quan Nhà nước làm sai, người dân hoàn toàn không biết. Hơn nữa, việc “làm sai” của NTCSBL (như chính quyền nói) đến nay đã gần 20 năm rồi mà tại sao không xử lý việc làm sai này của họ mà để đến giờ mới thông báo thu hồi đất của những người dân đã ký hợp đồng với NTCSBL đến 50 năm?
“Ngoài ra, cần phải nói rõ hơn, từ năm 1990, khi chưa có ai muốn đầu tư vào khu đất này, lúc đó khu đất còn đầy bom mìn và cây cỏ um tùm nên NTCSBL mời gọi chúng tôi bỏ vốn khai hoang và đầu tư với hợp đồng khai thác 50 năm sau. Người dân và bỏ rất nhiều tiền của, công sức đầu tư như thế mà chính quyền mới đây ra thông báo chỉ trong vòng 1 tháng nữa sẽ tiến hành thu hồi đất, trong khi chưa đưa ra phương án bồi thường như thế nào thỏa mãn lợi ích của người dân. Như vậy tôi thấy không thấu tình đạt lý” - bà Phương cho biết.
Ông Nguyễn Quang Bội (xã An Nhơn Tây, H.Củ Chi, TPHCM) đặt vấn đề: “Hưởng ứng chủ trương cho phép người dân khai hoang và thuê đất trồng cao su, tôi đã bán hết tài sản, vay mượn thêm để đầu tư trồng cao su trên NTCSBL. Kể cả việc năm 2010 tôi mua thêm 2ha đất trong khu đất thuộc NTCSBL với giá trị lên tới 570 triệu (có xác nhận của UBND xã Hưng Thuận, huyện Trảng Bàng). Nay chính quyền thu hồi đất kiểu này làm gia đình tôi điêu đứng. Chính quyền thu hồi đất mà không bồi thường thỏa đáng là ép người dân, vì hợp đồng trồng cao su có thời hạn là 50 năm. Nhưng đến nay, tôi không thấy chính quyền có phương án bồi thường”.
Trao đổi với chúng tôi, các hộ dân cho biết họ luôn sẵn sàng chấp hành mọi chủ trương của Nhà nước. Tuy nhiên, nếu tỉnh Tây Ninh cương quyết thu hồi đất thì cần giải quyết thỏa đáng mức độ đền bù như thế nào. Thế nhưng vì sao đến nay, lãnh đạo địa phương vẫn chưa đề cập đến quyền lợi chính đáng này (?!).