Chuyến thăm Việt Nam vào tháng 9/1973 đã để lại những ấn tượng sâu sắc đối với Thủ tướng Cu Ba Fidel Castro. Ngày 20/9/2013, trên báo Lao động đã đăng tải bài viết của ông nhân kỷ niệm 40 năm chuyến thăm lịch sử tới Việt Nam.
“Ngày 12 tháng 9 năm 2013 sẽ tròn 40 năm ngày một đoàn chính thức của Cuba sang thăm Việt Nam…Trở lại với những kỷ niệm trong chuyến thăm của tôi tới Việt Nam, nguồn cảm hứng để viết những dòng này, tôi không có đặc ân được gặp Hồ Chí Minh – người sáng lập đầy huyền thoại ra nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam, đất nước của người An Nam mà người anh hùng dân tộc của chúng ta - Jose Marti - đã nói đến một cách sinh động năm 1889 trên quyển tạp chí dành cho cho thiếu nhi mang tên Tuổi Vàng”, lãnh tụ Fidel Castro viết.
Trong bài viết của mình, ông Fidel Castro cũng kể lại một kỷ niệm sâu sắc với Thủ tướng Phạm Văn Đồng: “Ngày đầu tiên tới đất nước anh em đó ngày 12 tháng 9 năm 1973, sau khi hiệp định được ký giữa Việt Nam và Mỹ, tôi được thu xếp ở tòa nhà cũ của Toàn quyền Đông Dương. Tôi được đồng chí Phạm Văn Đồng - khi đó là Thủ tướng - đưa đến tận nơi. Người chiến sĩ rắn rỏi đó - khi còn lại một mình với tôi tại ngôi nhà cũ được xây dựng bởi nước Pháp ''mẫu quốc'' - đã òa khóc. "Xin lỗi" - đồng chí nói, “nhưng tôi đang nghĩ về hàng triệu thanh niên đã hy sinh trong cuộc chiến này”. Trong thời khắc đó, tôi cảm nhận được đầy đủ về sự tàn khốc của cuộc chiến”.
Cũng trong bài viết này, tất cả những kí ức về chuyến thăm Việt Nam đều được ông Fidel Castrol kể lại một cách tường tận tỉ mỉ. Những hình ảnh sông suối, làng mạc, nhà cửa, đường xá bị tàn phá còn in đậm trong tâm trí ông.
Ngồi trên chuyên cơ, bay qua địa phận các tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh, ông Fidel Castrol không quên nhắc nhớ: “Chúng tôi bay trên bầu trời tỉnh Nghệ An - nơi Hồ Chí Minh đã sinh ra. Tại tỉnh này và Hà Tĩnh đã có hai triệu người chết vì đói năm 1945 - năm kết thúc Chiến tranh thế giới thứ II”.
Lãnh tụ Fidel Castrol cũng không quên nhắc lại rằng ông đã trở thành nhân chứng của những trận ném bom tại miền Bắc Việt Nam: "... trong buổi chiều ngày 15/9 đó, trên đường quay trở lại theo một lộ trình khác, chúng tôi đã gặp 3 trẻ nhỏ bị thương, hai trong số đó rất nặng; một bé gái 14 tuổi trong tình trạng sốc với một mảnh thép trong bụng. Đó là những đứa trẻ đang làm đất trên cánh đồng, cho đến khi một cây cuốc chạm phải quả bom bi. Những bác sĩ Cu Ba tháp tùng đoàn đã chăm sóc trực tiếp trong vòng nhiều giờ và đã cứu được tính mạng các cháu. Tôi đã trở thành nhân chứng của những trận ném bom tại miền Bắc Việt Nam".
