Không phải sự cố môi trường
Ngày 29/10, ông Trần Nguyên Lộc, Giám đốc Sở Tài nguyên Môi trường tỉnh Bình Thuận đã ký báo cáo gửi UBND tỉnh Bình Thuận về việc sạt lở cát tại mỏ titan Nam Suối Nhum (xã Thuận Quý, xã Tân Thành, huyện Hàm Thuận Nam) vào ngày 15/10 của Công ty TNHH Thương mại Tân Quang Cường (Tập đoàn Rạng Đông). Theo đó, đến 14 giờ ngày 18/10, lực lượng cứu hộ cứu nạn đã tìm kiếm được thi thể nạn nhân cuối cùng bị cát vùi lấp.
Mỏ titan Nam Suối Nhum được Bộ Tài nguyên Môi trường cấp giấy phép khai thác số 1019/GP-BTNMT ngày 27/4/2015, cho phép khai thác quặng titan - zircon tại mỏ Nam Suối Nhum diện tích hơn 515 ha, thời hạn khai thác đến năm 2038. Bộ Tài nguyên Môi trường cũng phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường và đề án cải tạo, phục hồi môi trường của dự án.
Sở Tài nguyên Môi trường kiến nghị UBND tỉnh Bình Thuận yêu cầu Công ty TNHH Thương mại Tân Quang Cường tạm dừng hoạt động khai thác khoáng sản tại mỏ titan Nam Suối Nhum. |
UBND tỉnh Bình Thuận đã cho Công ty TNHH Thương mại Tân Quang Cường thuê đất 8 đợt với diện tích hơn 265 ha. Theo kết quả giám sát trong quý II/2022 của các cơ quan chức năng, tổng diện tích công ty đã tác động khai thác khoảng 120 ha tại 3 khai trường.
Qua rà soát, vị trí bị sạt lở cát thuộc bãi thải tạm nằm ở khai trường 1, thuộc các khoảnh khai thác năm thứ 10, 11 và 12 (theo hồ sơ thiết kế cũ trước khi điều chỉnh). Bãi thải này được hình thành từ thời điểm đưa mỏ vào hoạt động khai thác (giữa cuối năm 2015), có thời gian tồn tại đến năm thứ 12 của hồ sơ thiết kế.
Theo hồ sơ thiết kế mỏ điều chỉnh năm 2022, vị trí xảy ra sạt lở cát thuộc một phần của khoảnh khai thác năm thứ 6, khai trường 1. Khoảnh khai thác này, theo tiến độ khai thác trong năm 2022, công ty phải thực hiện san ủi, phát quang tạo mặt bằng để tiến hành khai thác theo kế hoạch nhằm sớm bàn giao đất cho dự án tuyến đường ĐT719B.
Do khoảnh khai thác năm thứ 6 có một phần là bãi cát thải tạm của hồ sơ thiết kế cũ trước khi điều chỉnh nên công ty phải thực bơm cát, di dời phần bãi thải tạm vào moong đã khai thác xong trước đó (khoảnh năm thứ 3, khai trường 1) để hoàn thô, hoàn phục môi trường theo quy định thì xảy ra sự cố sạt lở cát.
Sở Tài nguyên Môi trường tỉnh Bình Thuận khẳng định, khu vực xảy ra sạt lở cát không có dấu hiệu tạo moong khai thác, tuyển quặng, chỉ có một phần bãi thải bị sạt lở do việc di dời cát thải từ bãi thải tạm ở khoảnh năm thứ 6 (khai trường 1) sang moong đã khai thác xong trước đó (khoảnh năm thứ 3, khai trường 1).
Tại hiện trường xảy ra sạt lở cát không còn các thiết bị (cụm bè bơm, hệ thống đường ống dẫn) và hiện trạng khu vực sạt lở cũng đã bị thay đổi do việc san ủi, đào xới cát để tìm kiếm cứu nạn. Hiện nay, Cơ quan cảnh sát điều tra đang điều tra, xác minh nguyên nhân vụ việc.
Theo quy định tại khoản 12, 13 và 14 Điều 3 Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 giải thích từ ngữ về ô nhiễm môi trường, suy thoái môi trường và sự cố môi trường thì sự cố xảy ra tại mỏ titan Nam Suối Nhum ngày 15/10 không phải là sự cố môi trường. Hiện nay, Cơ quan CSĐT Công an huyện Hàm Thuận Nam đang điều tra, xác minh nguyên nhân vụ việc. Sau khi có kết quả điều tra, xác minh, các sở, ban ngành, địa phương sẽ thực hiện các bước xử lý theo quy định.
Do đó, Sở Tài nguyên Môi trường kiến nghị UBND tỉnh Bình Thuận yêu cầu Công ty TNHH Thương mại Tân Quang Cường tạm dừng hoạt động khai thác khoáng sản đến khi có kết quả xác định nguyên nhân sạt lở cát của Cơ quan cảnh sát điều tra. Công ty này phải nghiêm túc, khẩn trương rà soát các quy định pháp luật, các hồ sơ liên quan, tình hình thực tế tại khu vực mỏ, các yêu cầu về bàn giao mặt bằng thi công đường ĐT719B..., để có văn bản báo cáo Bộ Tài nguyên Môi trường, UBND tỉnh Bình Thuận chỉ đạo thực hiện tiếp theo.
Không đảm bảo an toàn
Theo báo cáo của UBND huyện Hàm Thuận Nam, lúc 17h30 ngày 15/10, Cơ quan CSĐT Công an huyện Hàm Thuận Nam nhận được tin báo về việc tại khai trường 1 thuộc Công ty TNHH Thương mại Tân Quang Cường (Tập đoàn Rạng Đông) xảy ra sạt lở cát, dẫn đến vùi lấp 4 công nhân đang làm việc.
Công ty TNHH Thương mại Tân Quang Cường không xây dựng phương án để tổ chức di dời, không có phương án đảm bảo an toàn lao động cho công nhân, công nhân không được trang bị các phương tiện, thiết bị bảo hộ an toàn lao động… |
Công an huyện Hàm Thuận Nam cùng các ngành chức năng huyện phối hợp cùng với sở, ban ngành của tỉnh triển khai lực lượng phối hợp tổ chức tìm kiếm và thực hiện các biện pháp điều tra để xác minh làm rõ vụ việc.
Kết quả điều tra xác định, thời điểm tổ chức di dời cát thải tại bãi thải thuộc khai trường 1, Công ty TNHH Thương mại Tân Quang Cường không xây dựng phương án để tổ chức di dời, không có phương án đảm bảo an toàn lao động cho công nhân, công nhân không được trang bị các phương tiện, thiết bị bảo hộ an toàn lao động…
Căn cứ tính chất mức độ của vụ việc, ngày 17/10, Cơ quan CSĐT Công an huyện Hàm Thuận Nam và Viện Kiểm sát nhân dân cùng cấp thống nhất phân công tin báo “Vi phạm các quy định về an toàn lao động” để tổ chức xác minh theo quy định.
Hiện Cơ quan cảnh sát điều tra Công an huyện Hàm Thuận Nam đang tập trung xác minh thu thập tài liệu, chứng cứ để xử lý theo quy định pháp luật.