Quyết định nêu, trước tình hình công trình thủy điện Hố Hô (giáp ranh giữa Quảng Bình và Hà Tĩnh) bất ngờ xả lũ ồ ạt ảnh hưởng tới hàng nghìn hộ dân huyện Hương Khê như thông tin báo chí đã nêu, Bộ trưởng Trần Hồng Hà đã chỉ đạo thành lập Đoàn kiểm tra đột xuất việc chấp hành các quy định của pháp luật về tài nguyên nước trong việc quản lý, vận hành hồ thủy điện Hố Hô, đặc biệt là việc thực hiện các trách nhiệm quản lý, vận hành hồ chứa theo quy định tại Điều 53 của Luật Tài nguyên nước và việc thực hiện các biện pháp phòng, chống lũ, lụt, ngập úng nhân tạo theo quy định tại Điều 60 của Luật tài nguyên nước.
Đồng thời, Đoàn Kiểm tra cũng kiểm tra việc tuân thủ các quy định của Giấy phép khai thác, sử dụng nước mặt đối với công trình thủy điện Hố Hô và kiểm tra thực địa các công trình và vùng hạ du chịu ảnh hưởng của thủy điện Hố Hô. Thời hạn kiểm tra là 10 ngày làm việc, kể từ ngày 17/10/2016.
Đoàn Kiểm tra do ông Châu Trần Vĩnh, Phó Cục trưởng Cục Quản lý tài nguyên nước (Bộ Tài nguyên và Môi trường) làm Trưởng đoàn; các thành viên gồm đại diện Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Tĩnh, đại diện Sở Công thương Hà Tĩnh, đại diện lãnh đạo huyện Hương Khê (tỉnh Hà Tĩnh), đại diện Đài Khí tượng thủy văn khu vực Bắc Trung Bộ. Trong sáng nay (17/10) Đoàn đã có mặt tại công trình và đang làm việc với Công ty, các cơ quan có liên quan.
Trước đó, từ ngày 14/10/2016, do mưa lớn, Nhà máy Thủy điện Hố Hô tiến hành mở cửa xả lũ khiến người dân vùng hạ du trở tay không kịp, gây ra nhiều thiệt hại và tranh cãi.
Hôm qua, 16/10, Bộ trưởng Công Thương Trần Tuấn Anh cũng quyết định lập tổ công tác điều tra xả lũ tại Nhà máy Thủy điện Hố Hô, do Thứ trưởng Hoàng Quốc Vượng làm tổ trưởng, trực tiếp chỉ đạo điều tra.
Trong thông cáo gửi báo chí ngày 17/10, đại diện nhà máy thủy điện Hố Hô (thuộc Công ty cổ phần thủy điện Hồ Bốn) cho biết, do lưu lượng nước về hồ lớn và khu vực nhà máy có mưa to kéo dài gây sạt trượt mái cơ taluy dương vai phải đập nên công ty đã xả nước với lưu lượng 1843m3/s trong hơn 8 tiếng của đêm 14 và rạng sáng ngày 15/10.
Trong thông cáo, nhà máy thủy điện Hố Hô cho biết, trong đợt lũ từ ngày 12 đến 15/10, đã gọi điện thoại trực tiếp thông báo về việc nhà máy sẽ chủ động điều tiết nước qua tràn để phục vụ đón lũ, đảm bảo dung tích phòng lũ đồng thời làm chậm lưu lượng lũ về vùng hạ du khi có lũ. Cụ thể, ngày 12/10, khi mực nước lòng hồ đang ở cao trình 65,7 đến 67m (dưới mực nước chết) với lưu lượng về hồ từ 50 m3/s đến 170 m3/s, công ty đã để lưu lượng điều tiết qua tràn từ 50 m3/s đến 300 m3/s và với lưu lượng này không gây ảnh hưởng đến vùng hạ du.
Tuy nhiên, đến ngày 14/10, trong thời gian từ 14h30 đến 17h30 theo các thông số tính toán được tại nhà máy và tin cảnh báo mưa lớn từ Đài khí tượng thủy văn tỉnh Hà Tĩnh lưu lượng nước về hồ tăng đột biến. Lúc này mực nước trong lòng hồ đang ở cao trình 67-68m với lưu lượng về hồ từ 700 m3/s đến 1700 m3/s. Công ty đã xả qua đập tràn từ 630 m3/s đến 1500 m3/s.
Đến 18h30 cùng ngày, ở khu vực nhà máy có mưa to kéo dài đã gây sạt trượt mái cơ taluy dương vai phải đập với lượng sạt lớn và có nguy cơ sạt trượt đất đá vào Trạm biến áp 35kV, có thể gây mất an toàn cho người và thiết bị nhà máy. “Lưu lượng nước về hồ lúc 18h30 là 1843m3/s và chưa có dấu hiệu giảm. Nếu lũ tiếp tục tăng cường sẽ gây nguy hiểm cho cả vùng hạ du và công trình nên từ 18h30 ngày 14/10 đến 3 h ngày 15/10 cửa van cung nhà máy được mở hết lưu lượng qua tràn bằng với lưu lượng nước về”, thông tin từ Nhà máy Thủy điện Hố Hô cho biết.
Cũng theo thông tin từ công ty cổ phần thủy điện Hồ Bốn, đến thời điểm 3h ngày 15/10 nhận thấy phần sạt trượt mái cơ taluy dương vai phải đập có dấu hiệu dừng lại, lưu lượng nước về hồ giảm còn 715 m3/s đảm bảo an toàn cho người và thiết bị Nhà máy thủy điện đã chủ động hạ cửa van cung để giảm lượng nước qua tràn lúc này mực nước trong lòng hồ đang ở cao trình 64,6m với lưu lượng về hồ từ 710 m3/s và lưu lượng điều tiết qua tràn từ 700 m3/s.
Từ 3h ngày 14/10 đến 24h phút ngày 15/10, theo các thông số tính toán được tại nhà máy và tin từ Đài khí tượng thủy văn tỉnh Hà Tĩnh, Nhà máy thủy điện Hố Hô đã chủ động giảm lưu lượng nước qua tràn lúc này mực nước trong lòng hồ đang ở cao trình 64, 6 - 65,7m với lưu lượng về hồ từ 203 m3/s đến 715 m3/s và lưu lượng điều tiết qua tràn từ 141m3/s đến 700 m3/s.
Đại diện nhà máy cũng cho biết, trước đợt mưa lũ ngày 13 đến ngày 15/10, căn cứ vào các thông báo của Đài khí tượng Thủy văn tỉnh Hà Tĩnh, công ty thủy điện Hồ Bốn đã có văn bản số 09/CV- HB- NMTĐHH ngày 10/10 về việc báo cáo tình hình điều tiết nước thủy điện Hố Hô và văn bản số 10/CV-HB-NMTĐHH ngày 12/10 gửi tới UBND các xã: Hương Hóa, Hương Trạch, Phúc trạch, Hương Đô, Lộc Yên, Gia Phố, Hương Giang, Hương Trà, Hương Thủy về việc phối hợp thực hiện phòng chống lũ lụt cho vùng hạ du Thủy điện Hố Hô do mưa lớn gây ra.
Nhằm đối phó với ảnh hưởng của áp thấp nhiệt đới và cơn bão số 7 (bão Sarika), Tập đoàn Điện lực Việt Nam có công văn thượng khẩn gửi tổng công ty Truyền tải điện quốc gia, các tổng công ty phát điện, công ty thủy điện nhiệt điện trong toàn ngành triển khai phương án phòng chống để đối phó với bão, mưa lũ, xử lý kịp thời các tình huống, đảm bảo an toàn cung cấp điện, an toàn cho người, thiết bị, công trình và an toàn cho nhân dân.
Các Tổng công ty Điện lực chỉ đạo các đơn vị trực thuộc và các công ty thuỷ điện kiểm tra công trình, hồ, đập, nguồn điện dự phòng, theo dõi sát tình hình thủy văn, mưa lũ, lượng nước về hồ, vận hành hồ chứa theo quy trình, phối hợp chặt chẽ với các địa phương liên quan, đảm bảo an toàn tuyệt đối cho người, thiết bị, công trình, hồ chứa, vùng hạ du. Các công ty nhiệt điện tăng cường kiểm tra hệ thống mái che, hệ thống thoát nước mặt, kho nhiên liệu, bãi thải xỉ đảm bảo vận hành an toàn, tin cậy, không ảnh hưởng đến môi trường.
