> Nông nghiệp chịu áp lực từ tái định cư thủy điện
> Thầy cô nơi lòng hồ thủy điện Bản Vẽ
Thiếu hơn 300 triệu khối nước phát điện
Ông Chu Văn Thành, cán bộ Công ty Thủy điện Bình Điền, cho biết: Do không có mưa đổ về lòng hồ nhiều tháng, nhà máy phải chạy cầm chừng bốn giờ mỗi ngày nhằm bảo đảm tạo dòng sinh thái, cấp nước tự nhiên về phía hạ du.
Việc phát điện kinh doanh theo hợp đồng đã ký với bên mua điện bị ảnh hưởng. Những ngày cuối năm này, mực nước hồ chứa thủy điện đã tụt xuống mức thấp chưa từng thấy, trơ ra những gò bãi, đảo chìm tưởng chừng khó có cơ hội lộ thiên từ sau ngày thủy điện tích nước.
Năm cửa xả tràn đã ngưng hoạt động từ lâu. Ngay dưới đập là những bãi bồi trơ trọi và vài vũng nước nông tù đọng.
Theo Công ty thủy điện Bình Điền thời điểm này các năm, lượng mưa trung bình vùng thượng nguồn hồ chứa luôn đạt mức trên 3.200mm. Tuy nhiên, đến đầu tháng 12 năm nay, lượng mưa trong khu vực chỉ đạt hơn 2.000mm.
Hồ chứa còn thiếu khoảng 300 triệu khối nước cho phát điện. “Hằng năm, đến sau 23 tháng 10 âm lịch (thời điểm thường có lụt muộn - NV), chúng tôi luôn tích thừa nước phát điện.
Nay, hồ chứa hụt nước ở mức nghiêm trọng. Từ khi vận hành và hòa vào lưới điện quốc gia năm 2009, chưa khi nào nhà máy thủy điện Bình Điền lại rơi vào khó khăn như hiện nay. Kế hoạch sản xuất năm 2012 của thủy điện chỉ đạt khoảng 64%”.
Ông Thành dự báo, từ nay đến đầu mùa khô năm sau, tình hình tích nước phát điện sẽ càng khó, do đây là khoảng thời gian không còn mưa lụt tại TT-Huế. Công ty từng bị đối tác phạt, vì không phát điện đủ theo giờ vào mùa mưa như hợp đồng đã ký.
“Giá bán điện hòa mạng đã tăng, nhưng nhà máy không sản xuất đủ để bán. Mặc dù khó khăn, chúng tôi cố gắng xả nước phục vụ sản xuất đông xuân và hè thu năm 2013 vùng hạ du”, một đại diện công ty cam kết.
55 hồ thủy lợi thiếu hụt nước nghiêm trọng
Tại kỳ họp HĐND tỉnh TT-Huế đầu tháng 12, Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Văn Cao cảnh báo với các sở, ngành liên quan về những khó khăn do nguy cơ hạn hán, gây ảnh hưởng kinh tế, sản xuất nông nghiệp trên địa bàn thời gian tới.
Không còn tình trạng lũ chồng lũ như mọi năm, các “biển nước” vốn là ruộng đồng mùa lụt thường thấy tại nhiều huyện thấp trũng như Phong Điền, Quảng Điền, Hương Trà, Phú Vang… giờ khô hạn, phơi trơ đất.
Ông Phạm Hiền, nông dân xã Phú Mỹ - Phú Vang, cho biết: “Mùa đông mọi năm, nước dâng ngập trắng các cánh đồng của xã. Nông dân tranh thủ lúc nông nhàn làm thêm nghề lưới cải thiện bữa ăn trên những chân ruộng trũng. Giờ đây, ruộng đất đang phơi khô như giữa mùa đại hạn. Thay vì sẵn sàng cày cấy, các đội sản xuất chuyển sang phương án chống hạn”.
Nông dân Trần Yên (xã Phú Diên - Phú Vang) nói: “Cây lúa trong vùng chủ yếu dựa vào nguồn nước trời hoặc mạch suối ngầm từ đồi cát ven biển. Nếu trời không mưa kéo dài như ri, ruộng đất có nguy cơ bỏ hoang”.
Theo Sở NN&PTNT tỉnh TT-Huế, thời tiết diễn biến bất thường đang làm thiếu hụt khoảng 6 triệu khối nước phục vụ nông nghiệp tại 55 hồ thủy lợi lớn nhỏ trên địa bàn.
Thời gian tới, nếu không có mưa cuối vụ đông xuân và đầu hè thu, nhiều địa phương rất căng thẳng về nguồn tưới; đặc biệt là những khu vực hoàn toàn phụ thuộc vào nguồn nước trời, không có công trình thủy lợi như khu 3 huyện Phú Lộc, các xã ven biển Phong Điền, Quảng Điền, Phú Vang...
Sở NN&PTNT đang xây dựng “kịch bản” điều tiết thủy lợi từ các hồ chứa cho các vùng có nguy cơ hạn nặng, nếu thời tiết không mưa kéo dài.
