Khai mạc Đại hội toàn quốc Mặt trận Tổ quốc Việt Nam lần thứ VIII

Ông Nguyễn Thiện Nhân, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đọc diễn văn khai mạc Đại hội. Ảnh: TTXVN

1.008 đại biểu, đại diện cho các tầng lớp nhân dân, các giai cấp, các dân tộc, tôn giáo, các lực lượng vũ trang nhân dân và đại diện hơn 4 triệu đồng bào đang sinh sống ở nước ngoài đã về dự Đại hội.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng; Chủ tịch nước Trương Tấn Sang; Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng; Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng dự phiên khai mạc Đại hội.

Đến dự Đại hội còn có nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu và Nông Đức Mạnh; nguyên Chủ tịch nước Trần Đức Lương; nguyên Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Văn An; nguyên Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Phạm Thế Duyệt và Huỳnh Đảm; các lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; lãnh đạo các bộ, ban, ngành Trung ương; các tổ chức thành viên của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; các lão thành cách mạng, Bà mẹ Việt Nam Anh hùng, Anh hùng lực lượng vũ trang, Anh hùng Lao động; đại diện lãnh đạo Đảng bộ, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và nhân dân thủ đô Hà Nội.

Tới dự khai mạc Đại hội VIII Mặt trận Tổ quốc Việt Nam còn có đại diện các tổ chức quốc tế và đoàn ngoại giao tại Việt Nam.

8 giờ 40 phút, lễ khai mạc Đại hội được tiến hành trọng thể. Đại hội đã dành phút mặc niệm tưởng nhớ Chủ tịch Hồ Chí Minh, các anh hùng liệt sỹ và đồng bào đã hy sinh vì sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Trong không khí phấn khởi, trang trọng, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam khóa VII Nguyễn Thiện Nhân đã đọc Diễn văn khai mạc Đại hội, nêu rõ Đại hội đại biểu Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp lần này được tiến hành từ cơ sở, là đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng, góp phần nâng cao nhận thức về sự nghiệp đại đoàn kết toàn dân tộc, về Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, đẩy mạnh các cuộc vận động, các phong trào thi đua yêu nước hướng vào thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ phát triển kinh tế, xã hội, quốc phòng, an ninh của mỗi địa phương và cả nước.

Đại hội lần này có nhiệm vụ đánh giá về tình hình khối đại đoàn kết toàn dân tộc và các tầng lớp nhân dân; đánh giá việc thực hiện 5 Chương trình hành động của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam nhiệm kỳ VII (2009-2014), từ đó rút ra những bài học kinh nghiệm, đề ra mục tiêu và các Chương trình hành động của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam nhiệm kỳ VIII (2014-2019).

Đại hội sẽ thông qua Điều lệ Mặt trận Tổ quốc Việt Nam (sửa đổi, bổ sung); hiệp thương dân chủ cử ra Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam nhiệm kỳ mới.

Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam khóa VII nhấn mạnh bối cảnh tình hình mới của thế giới và trong nước hiện nay đòi hỏi Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phải thực sự lắng nghe, cầu thị và cởi mở để tiếp tục tạo đồng thuận xã hội trong tình hình mới.

Mặt trận Tổ quốc phải tự đổi mới mạnh mẽ, xác định rõ mục tiêu và chương trình hành động, đáp ứng yêu cầu củng cố, phát huy khối đại đoàn kết toàn dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, thực hiện sứ mệnh cao cả đã được xác định trong Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên Chủ nghĩa xã hội (bổ sung, phát triển năm 2011) và quy định của Hiến pháp năm 2013, đáp ứng những yêu cầu thực tiễn cuộc sống của các tầng lớp nhân dân.

Đại hội đại biểu toàn quốc Mặt trận Tổ quốc Việt Nam lần thứ VIII chính là Đại hội của “Phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, vì dân giàu nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.”

Trong lời khai mạc, Chủ tịch Nguyễn Thiện Nhân bày tỏ lòng thành kính, tưởng nhớ và biết ơn vô hạn Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại, Anh hùng dân tộc, Danh nhân văn hóa thế giới - Người sáng lập, lãnh đạo Đảng Cộng sản Việt Nam, Người sáng lập và dẫn dắt hoạt động của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; nhớ tới với tấm lòng biết ơn sâu sắc các vị tiền bối, các vị lãnh đạo Mặt trận, lãnh đạo các tổ chức thành viên của Mặt trận qua các thời kỳ cách mạng đã đóng góp to lớn cho sự nghiệp đại đoàn kết toàn dân tộc, xây dựng Mặt trận Tổ quốc Việt Nam ngày càng vững mạnh; ghi nhớ công ơn các anh hùng, liệt sỹ, các bậc lão thành cách mạng, các Bà mẹ Việt Nam anh hùng, Anh hùng lực lượng vũ trang, Anh hùng lao động, các nhân sỹ, trí thức, những người tiêu biểu trong các dân tộc, các tôn giáo, đồng bào ở trong nước cũng như ở nước ngoài đã cống hiến xương máu, tài năng, sức lực và của cải cho sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Mặt trận Tổ quốc Việt Nam bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đối với sự quan tâm lãnh đạo của Đảng, sự phối hợp và tạo điều kiện của Nhà nước để Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phát huy vai trò, làm tròn sứ mệnh lịch sử vẻ vang trong suốt chặng đường 84 năm qua và trong nhiệm kỳ Đại hội VII vừa qua; cảm ơn nhân dân các nước anh em, bè bạn trên thế giới đã ủng hộ, giúp đỡ nhân dân Việt Nam trong quá trình đấu tranh giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Đoàn đại biểu nhân dân Thủ đô Hà Nội thay mặt đồng bào, chiến sỹ cả nước đã đến chào mừng Đại hội.

Trong phiên khai mạc, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam khóa VII Vũ Trọng Kim trình bày báo cáo của Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam khóa VII.

Báo cáo đánh giá trong nhiệm kỳ qua, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tiếp tục phấn đấu phát huy vai trò, trách nhiệm của mình trong hệ thống chính trị và đời sống xã hội.

Nội dung và phương thức hoạt động được đổi mới, thể hiện rõ hơn tính chất liên minh chính trị, liên hiệp tự nguyện của tổ chức chính trị, các tổ chức chính trị-xã hội, tổ chức xã hội, các cá nhân tiêu biểu trong các giai cấp, tầng lớp xã hội, các dân tộc, các tôn giáo, người Việt Nam ở nước ngoài.

Trách nhiệm đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân, nhiệm vụ giám sát, phản biện xã hội đã được triển khai có kết quả bước đầu, được nhân dân ở các địa phương ghi nhận.

Năm chương trình hành động do Đại hội VII Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đề ra đã được thực hiện tốt, vai trò, vị trí của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam được nâng cao.

Những kết quả đạt được của công tác Mặt trận trong nhiệm kỳ qua có ý nghĩa quan trọng, góp phần củng cố và phát huy khối đại đoàn kết toàn dân tộc, tăng cường đồng thuận xã hội để thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ kinh tế, xã hội, quốc phòng, an ninh, xây dựng hệ thống chính trị, giữ vững ổn định tình hình đất nước trong bối cảnh thế giới và khu vực có nhiều khó khăn, thách thức.

Tuy nhiên, công tác Mặt trận còn một số hạn chế như phương thức vận động, tập hợp xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc chưa theo kịp những yêu cầu mới trong xã hội.

Mặt trận chưa thường xuyên và thiếu cơ chế phối hợp với các tổ chức thành viên trong việc nắm bắt và phản ánh tâm tư nguyện vọng của nhân dân.

Các phong trào thi đua yêu nước, các cuộc vận động trong Mặt trận có việc còn chồng chéo hoặc mang tính hình thức. Tổ chức bộ máy của Ủy ban Mặt trận các cấp chậm được kiện toàn, đổi mới, cơ chế hoạt động gặp nhiều khó khăn...

Trong nhiệm kỳ mới, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam sẽ tập trung đổi mới mạnh mẽ nội dung và phương thức hoạt động nhằm phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, thực hiện tốt chức năng đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân, tăng cường đồng thuận xã hội, phát huy dân chủ, thực hiện giám sát và phản biện xã hội, tích cực tham gia xây dựng Đảng, chính quyền vững mạnh...

Mặt trận Tổ quốc Việt Nam sẽ tiếp tục triển khai năm chương trình hành động: Nâng cao hiệu quả tuyên truyền, vận động, tập hợp các tầng lớp nhân dân, củng cố và phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc; Phát huy tinh thần sáng tạo và tự quản của nhân dân, triển khai các cuộc vận động, các phong trào thi đua yêu nước; Phát huy dân chủ, đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân, giám sát và phản biện xã hội, tham gia xây dựng Đảng và chính quyền vững mạnh; Mở rộng và nâng cao hiệu quả hoạt động đối ngoại nhân dân, tăng cường đoàn kết hữu nghị và hợp tác quốc tế; Hoàn thiện cơ chế, nâng cao năng lực hoạt động của hệ thống Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn mới.

Thay mặt Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nhiệt liệt chúc mừng những thành tích mà Mặt trận Tổ quốc các cấp đã đạt được trong những năm qua.

Tổng Bí thư nhấn mạnh Mặt trận Tổ quốc Việt Nam là cơ sở chính trị của chính quyền nhân dân; đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân; tập hợp, phát huy sức mạnh đại đoàn kết dân tộc, thực hiện dân chủ, tăng cường đồng thuận xã hội; giám sát, phản biện xã hội, tham gia xây dựng Đảng, Nhà nước, hoạt động đối ngoại nhân dân, góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Một trong những nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của Mặt trận Tổ quốc trong những năm tới là tiếp tục xây dựng và tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân, tập hợp rộng rãi mọi tầng lớp nhân dân, bảo đảm sự thống nhất cao về tư tưởng và hành động, phấn đấu thực hiện có kết quả các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, hướng tới mục tiêu chung là giữ vững độc lập, chủ quyền quốc gia, giữ vững ổn định chính trị-xã hội, xây dựng đất nước ngày càng giàu mạnh, văn minh; nhân dân có cuộc sống ấm no, hạnh phúc.

Là hình ảnh sinh động của khối đại đoàn kết toàn dân, Mặt trận cần động viên, phát huy tốt hơn nữa vai trò tiên phong của giai cấp công nhân, tiềm năng to lớn của giai cấp nông dân, đội ngũ trí thức và giới doanh nhân, không ngừng tăng cường khối liên minh giữa công nhân-nông dân-trí thức, làm nền tảng cho khối đại đoàn kết toàn dân; đồng thời nêu cao vai trò của các cá nhân tiêu biểu trong các giới đồng bào, các dân tộc, tôn giáo, người Việt Nam định cư ở nước ngoài; quan tâm đến tâm tư, nguyện vọng và lợi ích thiết thực của mỗi tầng lớp nhân dân, tạo mọi điều kiện thuận lợi để nhân dân phát huy khả năng sáng tạo, đóng góp tích cực vào sự nghiệp chung.

Tổng Bí thư chỉ rõ Mặt trận Tổ quốc phải tiếp tục đóng vai trò nòng cốt trong việc vận động, tổ chức thực hiện sâu rộng và có hiệu quả nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội; tiếp tục làm tốt các cuộc vận động "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư," "Xây dựng nông thôn mới" và các phong trào thi đua yêu nước, khuyến khích mọi người, mọi thành phần kinh tế tích cực đóng góp trí tuệ, tiền của, công sức để phát triển kinh tế, làm giàu chính đáng cho bản thân, gia đình. Mặt trận Tổ quốc nêu cao tính cộng đồng và truyền thống nhân ái, tham gia xóa đói giảm nghèo, chăm lo cho người có công với nước, giúp đỡ những gia đình, cá nhân có hoàn cảnh khó khăn... thực hiện tốt chủ trương tăng trưởng kinh tế đi đôi với phát triển văn hóa, bảo đảm tiến bộ và công bằng xã hội.

Nhấn mạnh vai trò quan trọng của Mặt trận Tổ quốc trong việc thực hiện Nghị quyết Hội nghị Trung ương 9 khóa XI về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về xây dựng con người Việt Nam phát triển toàn diện, có đạo đức, nhân cách, xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, giữ gìn và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống, bồi đắp những giá trị văn hóa mới tiên tiến, hiện đại, phù hợp với bản sắc dân tộc, Tổng Bí thư lưu ý, Mặt trận Tổ quốc phối hợp chặt chẽ với các ngành và các cơ quan chức năng đẩy mạnh cuộc vận động xây dựng xã hội học tập, gia đình văn hóa, nếp sống văn minh, làm cho lối sống có văn hóa thấm sâu vào từng khu dân cư, từng hộ gia đình, từng người dân, nhất là thanh thiếu niên, và được thể hiện ở mọi nơi, mọi lúc; coi trọng xây dựng ý thức chấp hành pháp luật, kỷ cương, giữ gìn trật tự công cộng, bảo vệ môi trường, xây dựng nếp sống văn minh...

Tổng Bí thư đề nghị với vai trò là liên minh chính trị, là tổ chức rộng rãi của nhân dân, là cơ sở chính trị của chính quyền, Mặt trận Tổ quốc cần tiếp tục vận động nhân dân tham gia xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền, củng cố hệ thống chính trị ngày càng vững mạnh; thực hiện tốt hơn nữa chức năng giám sát và phản biện xã hội đối với các tổ chức đảng và cơ quan chính quyền, bao gồm cả việc giám sát các cán bộ, đảng viên, các đại biểu dân cử, các công chức, viên chức, cơ quan nhà nước các cấp; tích cực tham gia chống quan liêu, tham nhũng, lãng phí, làm cho tổ chức đảng và bộ máy chính quyền các cấp thực sự trong sạch, vững mạnh, thực sự là của dân và vì dân.

Mặt trận Tổ quốc cần chủ động góp ý kiến với Đảng, Nhà nước trong việc hoạch định cơ chế, chính sách, làm người phản biện sắc sảo, chân tình giúp Đảng và chính quyền tự điều chỉnh, tự hoàn thiện để lãnh đạo, chỉ đạo tốt hơn.

Tổng Bí thư nhấn mạnh công tác vận động quần chúng là sự nghiệp của toàn Đảng, toàn dân, của cả hệ thống chính trị, nhưng Mặt trận đóng vai trò nòng cốt. Bởi vậy, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cần tiếp tục đổi mới nội dung và phương thức hoạt động theo hướng sâu sát với dân, hướng về cơ sở, thật thiết thực, hiệu quả, tránh hành chính hóa.

Các phong trào cần chú ý đáp ứng đúng những nguyện vọng và lợi ích chính đáng của dân, giải quyết những vấn đề sát sườn của dân...

Bên cạnh đó, các cấp ủy Đảng, chính quyền cần tiếp tục quan tâm chỉ đạo và phối hợp chặt chẽ hơn nữa với Mặt trận, hoàn thiện cơ chế, chính sách đối với công tác Mặt trận nhằm tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân và nâng cao chất lượng công tác Mặt trận trong tình hình mới, tạo thành sức mạnh to lớn để xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Theo chương trình, buổi chiều, Đại hội sẽ thảo luận báo cáo của Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam nhiệm kỳ 2009-2014; Điều lệ Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; hiệp thương cử Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam nhiệm kỳ 2014-2019.

Đại hội sẽ tiến hành Hội nghị lần thứ nhất Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam khóa VIII.