Cảnh tượng tan hoang trên đường phố Almaty trong đợt biểu tình tồi tệ nhất ở Kazakhstan trong 30 năm. (Ảnh: Reuters) |
Cảnh sát ở Almaty nói rằng họ đã tiêu diệt hàng chục đối tượng nổi loạn trong đêm và sáng sớm 6/1. Giới chức nước này cho biết ít nhất 18 thành viên của lực lượng an ninh đã thiệt mạng, trong đó có 2 người bị chặt đầu. Hơn 2.000 người bị bắt.
Sau một đêm đối đầu trên phố giữa người biểu tình và binh lính, một khu dinh thự của tổng thống và văn phòng thị trưởng bị đốt, nhiều ô tô ngổn ngang trên phố chỉ còn trơ khung, Reuters đưa tin.
Quân đội đã giành lại quyền kiểm soát sân bay chính mà người biểu tình chiếm đóng trước đó. Tối 6/1 xảy ra một đợt đối đầu mới trên quảng trường chính của Almaty, nơi binh lính và hàng trăm người biểu tình bám trụ cả ngày.
Tiếng nổ và tiếng súng vang lên khi các xe quân sự chở binh lính tiến vào quảng trường. Hãng tin Nga TASS dẫn lời các nhân chứng nói rằng có những người đã bị giết hoặc bắn thương trong đợt nổ súng mới.
Việc Nga điều quân sang Kazakhstan được coi như ván cược của Điện Kremlin, rằng việc triển khai nhanh chóng lực lượng sẽ bảo vệ lợi ích của Mátxcơva ở quốc gia giàu tài nguyên dầu mỏ và unrani, bằng cách nhanh chóng dập tắt đợt bạo lực tồi tệ nhất từng xảy ra trong 30 năm độc lập của quốc gia Trung Á.
Tổng thống Kazakhstan Kassym-Jomart Tokayev cho biết ông đã kêu gọi liên minh quân sự của các nước từng thuộc Liên Xô cũ đưa quân vào hỗ trợ. Ông đổ lỗi cho các phần tử khủng bố được nước ngoài tài trợ đã gây ra tình hình hiện nay.
Mátxcơva cho biết sẽ tham vấn với Kazakhstan và các đồng minh để hỗ trợ “chiến dịch chống khủng bố” và nhắc lại khẳng định của ông Tokayev rằng đợt nổi dậy lần này là do ảnh hưởng từ bên ngoài.
Nga không công bố con số binh lính điều sang Kazakhstan.
Tổng thư ký Tổ chức Hiệp ước An ninh tập thể (CSTO) nói với hãng tin Nga RIA rằng lực lượng gìn giữ hoà bình gồm khoảng 2.500 người, có thể được tăng cường nếu cần. CSTO nói rằng đây là nhiệm vụ ngắn, có thể diễn ra trong “vài ngày hoặc vài tuần”.
Mỹ tuyên bố đang theo dõi sát các báo cáo về việc điều quân và nói rằng họ có câu hỏi rằng liệu lực lượng của bên ngoài có được mời vào Kazakhstan một cách hợp pháp.
“Chúng tôi có những câu hỏi về việc điều quân vì Kazakhstan, Chính phủ Kazakhstan... có nguồn lực riêng của họ, và chính phủ đang được củng cố rất tốt”, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Ned Price nói.
“Chúng tôi sẽ theo dõi sát sao xem có hành động vi phạm nhân quyền hay bất kỳ nỗ lực hoặc hành động nào của lực lượng nước ngoài nhằm chiếm giữ các cơ sở của Kazakhstan hay không”, ông Price nói thêm.