Tại ngách 108, đường Đại Tự (xã Kim Chung, huyện Hoài Đức), vốn là khu đất nông nghiệp của thôn nhưng đến nay đa số ruộng đồng biến mất, thay vào đó là những nhà xưởng rộng hàng trăm m2. Theo người dân tại đây, các khu đất xen kẹt trong thôn Đại Tự đã lên đến 20 triệu đồng/m2 nhưng chỉ có giấy tờ mua bán viết tay.
Theo hướng dẫn của một người dân, PV ghi nhận hàng chục căn nhà 2 - 3 tầng kiên cố vừa được xây dựng, hoàn thiện trên khu đất này. “Yên tâm, có cách thì xây lên hoàn thiện 3- 4 tầng mà không hề hấn gì”, một người dân nói.
Tình trạng xây dựng trên đất nông nghiệp cũng diễn ra phổ biến tại xã Vĩnh Quỳnh, huyện Thanh Trì. Khu vực cánh đồng Vĩnh Quỳnh (phía sau chợ Quỳnh Đô) lâu nay là điểm nóng lấn chiếm, xây dựng trên đất nông nghiệp. Bên cạnh các ngôi nhà xây dựng đã lâu, PV Tiền Phong ghi nhận ít nhất 4 thửa đất nông nghiệp có các công trình đang được lắp mái, bắn khung để xây tường bên trong. Tình trạng tương tự xuất hiện phía cầu Quỳnh Đô, bãi đá Vĩnh Quỳnh…
Cách đó không xa, Khu đô thị Cổ điển A, Khu đấu giá Tứ Hiệp (xã Tứ Hiệp) như “đại công trường” với la liệt nhà xây 5- 6 tầng; Cùng với đó là loạt nhà xưởng san sát nhà dân. Các xưởng sản xuất không chỉ không phù hợp với quy hoạch khu đô thị mà còn gây tiếng ồn, không đảm bảo các quy chuẩn phòng cháy, chữa cháy.
Dự kiến từ Quý II/2021, Sở Xây dựng Hà Nội sẽ tiến hành thanh tra về quản lý trật tự xây dựng chuyên sâu đối với các địa bàn xã, phường và có kết luận về trách nhiệm của người đứng đầu.
Khu đất đấu giá tại xã Tứ Hiệp - Ngũ Hiệp cũng trong tình trạng tương tự với nhiều công trình xây dựng “vượt khung”. Trong khi theo quy hoạch 1/500 của khu vực này thì tầng cao trung bình toàn khu là 4,4 tầng, các ô đất nhà ở liền kề và biệt thự có tầng cao trung bình là 3 tầng.
Mặc dù lịch làm việc đã được đặt từ lâu, nhưng lãnh đạo UBND xã Tứ Hiệp, tổ quản lý đô thị xã liên tục trì hoãn cung cấp thông tin.
Đáng chú ý, không chỉ những công trình riêng lẻ xây dựng, còn có cả những tòa nhà chung cư ngang nhiên thi công không phép. Ghi nhận của PV cho thấy, dự án Khu đô thị mới An Lạc Green Symphony (tiền thân là dự án Khu đô thị Đại học Vân Canh) có địa chỉ tại xã Vân Canh, huyện Hoài Đức đang quây tôn đào móng ô đất C1-CT thi công tòa nhà chung cư không phép. Tại công trình này, 2 cẩu trục đang hoạt động cùng gần trăm công nhân đang thi công rầm rộ, các sàn bê tông đã được đổ, nhiều hạng mục cốt thép được dựng lên. Mặc dù không phép, dự án vẫn được quảng cáo có tính pháp lý rõ ràng.
Loay hoay xử lý vi phạm
Về những thông tin mà PV cung cấp, đại diện UBND xã Kim Chung (Hoài Đức) cho biết, đây là những lô đất chưa được chuyển đổi sang đất ở. Theo vị này, từ Tết Nguyên đán đến nay, cứ trường hợp nào đổ cát, có dấu hiệu chuẩn bị xây dựng xã đều xử lý cương quyết, có khoảng 4 trường hợp đã bị xử lý. Đối với căn nhà 3 tầng bề thế trên đất nông nghiệp, lãnh đạo xã thông tin: “Căn nhà hoàn thiện xong giữa năm 2020, xây dựng do trước đây xã giao đất trái thẩm quyền. Tuy nhiên, chính quyền không cưỡng chế bởi căn nhà nằm trong đất phù hợp với quy hoạch đất ở nên đang hướng dẫn chủ nhà nộp thuế chuyển đổi theo quy định”, đại diện xã Kim Chung nói.
Đối với trường hợp xây dựng không phép tại dự án An Lạc Green Symphony, ông Nguyễn Thế Minh, Chủ tịch UBND xã Vân Canh thừa nhận, chỉ biết vụ việc sau khi báo Tiền Phong và một số cơ quan báo chí phản ánh. Ngay sau đó, ngày 20/4, UBND huyện Hoài Đức đã lập biên bản vi phạm hành chính về hoạt động xây dựng đối với công trình xây dựng không phép với diện tích hơn 6.000m2 tại dự án Khu đô thị An Lạc Green Symphony, UBND xã đã yêu cầu chủ đầu tư dừng mọi hoạt động thi công tại công trình này.
Về phía UBND huyện Thanh Trì, lãnh đạo huyện nhìn nhận: Quản lý đô thị tại địa phương vẫn còn tên “huyện” gặp nhiều vướng mắc. Bởi Luật Xây dựng cho phép nhà ở nông thôn không nằm trong quy hoạch xây dựng không phải xin phép. Nhưng huyện Thanh Trì hiện nay tốc độ đô thị hóa rất cao, nhà xây san sát, công trình cao tầng kế bên nhau phổ biến vì vậy rất khó quản lý. Thêm vào đó, đất ở các xã vẫn được cấp sổ theo loại hình đất ở nông thôn, trong khi Nghị định 139 của Chính phủ quy định về xử phạt hành chính trong hoạt động đầu tư xây dựng chỉ đề cập đất ở đô thị.
