Vào mùa đông, khi những cơn mưa ít đi, trời lặng gió, Hà Nội thường chìm trong những đợt ô nhiễm không khí rất nghiêm trọng, kéo dài. Theo Tổ chức Y tế Thế giới, Hà Nội xếp thứ 8 về mức độ ô nhiễm không khí của các thành phố trên toàn cầu.
Hà Nội đã quan tâm đến việc cải thiện chất lượng không khí với nhiều hành động đã triển khai, đáng kể như vận động các hộ gia đình không dùng bếp than tổ ong, vận động người dân các huyện ngoại thành giảm thiểu đốt rơm rạ, lắp đặt hệ thống quan trắc tự động, hút bụi đường. Nhưng như thế là quá ít ỏi nếu so sánh với các hành động quyết liệt mà Thủ đô Bắc Kinh của Trung Quốc đã làm để có thể cải thiện chất lượng không khí, trở thành hình mẫu của thế giới.
Mới đây, UBND thành phố Hà Nội ban hành kế hoạch quản lý chất lượng không khí với mục tiêu đến năm 2030, khoảng 75%-80% số ngày trong năm có chỉ số chất lượng không khí ở mức tốt và trung bình. Kế hoạch đề ra 7 nhóm giải pháp và 4 chương trình ưu tiên hành động, được đánh giá khá đầy đủ và toàn diện. Nhưng sẽ vô cùng khó khăn và thách thức để thực hiện những giải pháp và chương trình ưu tiên hành động nếu không có sự vào cuộc thực sự quyết liệt.
Thành phố định hướng xây dựng hệ thống giám sát và cảnh báo ô nhiễm không khí, tiến tới dự báo chất lượng không khí. Để làm được điều này, trước tiên cần có hệ thống quan trắc đủ dày và thông tin đủ độ tin cậy. Thế nhưng để xây dựng hệ thống quan trắc là không hề dễ dàng bởi phía sau sẽ là câu chuyện về đấu thầu, về duy trì, bảo dưỡng, về thu thập, xử lý số liệu.
Giao thông và bụi đường được coi là nguồn ô nhiễm không khí lớn nhất Thủ đô. Hà Nội đã đề xuất các giải pháp như thu phí phương tiện cơ giới đường bộ vào một số khu vực, phân vùng hạn chế hoạt động của xe máy, kiểm soát khí thải xe máy, quy định niên hạn sử dụng đối với xe máy, tiến tới xóa bỏ xe hết niên hạn sử dụng, xây dựng các hình thức kiểm tra cố định và đột xuất. Đây đều là những giải pháp rất thách thức khi ảnh hưởng trực tiếp và gây xáo trộn đến cuộc sống, sinh hoạt của người dân.
Ô nhiễm không khí là vấn đề liên vùng, liên ngành nên chỉ Hà Nội quyết liệt thôi cũng chưa đủ, cần có sự vào cuộc quyết liệt của các cơ quan trung ương và địa phương khác.
Nêu ra mấy vấn đề để thấy, cải thiện chất lượng môi trường không khí là vô cùng khó khăn.
