Theo những gì HLV Philippe Troussier tiết lộ trên báo Pháp cách đây 4 năm, ông là một phần trong kế hoạch giành vé tham dự World Cup 2026 hoặc 2030 của Việt Nam. Ngay cả khi World Cup tăng số đội lên 48, đó vẫn là mục tiêu rất khó. Tuy nhiên nó không phải là bất khả thi, bởi chiến lược gia người Pháp có kinh nghiệm phong phú để biến điều này thành sự thật.
Trong quá khứ, ĐT Việt Nam chưa bao giờ được dẫn dắt bởi một HLV từng cầm quân ở World Cup (HLV Park Hang-seo xuất hiện ở World Cup 2022 với tư cách trợ lý ở ĐT Hàn Quốc). Philippe Troussier thì khác. Ông tới ngày hội bóng đá lớn nhất hành tinh không chỉ một, mà tới hai lần. Thậm chí nếu theo quan niệm của Jose Mourinho, người nói rằng ông có 26,5 danh hiệu (vì bị Tottenham sa thải ngay trước thềm chung kết League Cup), Troussier còn giành thêm 0,5 tấm vé tham dự World Cup.
Chuyện là thế này. Vào đầu thập niên 1990, Troussier là huyền thoại sống ở Bờ Biển Ngà khi giúp CLB ASEC Mimosas vô địch 3 năm liên tiếp, đồng thời xác lập kỷ lục thế giới với 105 trận bất bại. Thành tích chói lọi này mang lại cho ông biệt danh “Phù thủy trắng” và chiếc ghế HLV của ĐTQG Bờ Biển Ngà năm 1993.
HLV Philippe Troussier gặp Tổng thống Nam Phi Nelson Mandela khi còn làm việc ở châu Phi. |
Thời điểm ấy quốc gia nằm ở bờ biển phía nam của Tây Phi vẫn chưa một lần dự World Cup, và sứ mệnh của Troussier là đưa họ đến giải đấu được tổ chức tại Mỹ năm 1994. Ở vòng loại thứ nhất, Bờ Biển Ngà xuất sắc giành ngôi đầu bảng E, để rồi tiến vào vòng loại thứ hai, nơi họ chung bảng với Nigeria và Algeria.
3 trận đầu tiên, đội quân của Troussier có được 7 điểm, trong đó có 3 điểm từ chiến thắng lịch sử 2-1 trước Nigeria. Tấm vé dự World Cup chưa bao giờ gần đến thế. Trước trận cuối cùng (gặp Nigeria ở Lagos), Troussier có nghĩa vụ nộp bản kế hoạch, bao gồm dự trù tài chính, lên LĐBĐ Bờ Biển Ngà (FIF). Khi trận đấu đã cận kề mà chưa có phản hồi, ông liên lạc thì nhận được câu trả lời, hồ sơ đang nằm trên bàn của Thủ tướng.
Sốt ruột, Troussier đích thân gọi cho Thủ tướng. “Nào, chúng ta đã tiến rất gần tới tấm vé dự World Cup rồi, hãy hành động mau đi”, HLV người Pháp nói. “Ông nghĩ 250 triệu dễ như hái trên cây xuống à?”, Thủ tướng sẵng giọng. “Thế quái nào mà lên tới 250 triệu? Tôi chỉ cần 25 triệu thôi”, Troussier sửng sốt nói.
HLV Philippe Troussier tại Pháp. |
Đó là lúc ông nhận ra tình trạng tham nhũng là nguyên nhân hủy hoại bóng đá Bờ Biển Ngà. Để không tiếp tay cho đám quan chức trục lợi, ông rời khỏi cương vị HLV. Như đã biết, Những chú voi đã nhận thất bại tan nát 1-4 ở trận cuối và bỏ lỡ cơ hội. Họ phải chờ đến tận năm 2006 mới biết đến không khí World Cup.
Lần tiếp theo của Troussier chính với Nigeria, khi được bổ nhiệm cấp tốc vào năm 1997 thay HLV Shaibu Amodu. Trong 4 trận cuối của vòng loại cuối World Cup 1998, ông giúp Những chú đại bàng xanh giành thêm 9 điểm và cán đích ở vị trí đầu bảng 1, chính thức góp mặt ở giải đấu trên đất Pháp. Thế nhưng thật trớ trêu, LĐBĐ Nigeria đột nhiên sa thải Troussier để lấy chỗ cho Bora Milutinovic, người có kinh nghiệm hơn với 3 lần tham dự World Cup trước đó (Với Mexico, Costa Rica và Mỹ).
Tuy nhiên khác với lần trước, số phận vẫn đưa Troussier tới World Cup 1998. Đầu năm 1998 ông gây ấn tượng mạnh khi biến đội bóng nhỏ yếu Burkina Faso vào đến tận bán kết CAN Cup. Sự kiện này thu hút sự chú ý của Nam Phi. Họ thuyết phục ông ngồi vào vị trí thuyền trưởng, chinh chiến tại World Cup 1998.
HLV Philippe Troussier trong khoảng thời gian thành công cùng ĐT Nhật Bản. |
4 năm sau, Troussier lại tái xuất ở World Cup 2002. Tuy không phải tham dự vòng loại (Vì Nhật Bản là đồng chủ nhà) nhưng HLV người Pháp thực sự tạo nên một đội tuyển mạnh mẽ, những người vô địch Asian Cup 2000, á quân FIFA Confederations Cup 2001 và vào đến vòng 1/8 World Cup 2002. Ông xuất hiện cả trong truyện tranh Nhật Bản và thường xuyên bị “các cô gái mặc váy ngắn ‘tấn công’ bằng việc ném gấu bông xanh”.
Một trong những điểm mạnh của Troussier là khả năng thích nghi nhanh, sẵn sàng tiếp nhận mọi nền văn hóa và đặc điểm địa phương. Tuy nhiên, được mô tả là người độc đoán, ông sẽ chỉ thành công nếu được toàn quyền ra lệnh và cảm thấy bản thân được coi trọng.
“Tại Pháp, không ai có quyền ra lệnh cho ai. Chỉ có đối thoại, đề nghị. Khi một HLV không thể ra lệnh, ông ta không thể sai khiến đám ngôi sao kiếm được 2 triệu franc mỗi tháng”, Troussier nói vào năm 2001. Rất nhiều nơi từng ghé qua ông cũng rời đi nhanh chóng chỉ vì bất đồng quan điểm hoặc không có tiếng nói cuối cùng trong những vấn đề quan trọng. Ông cũng nói “chỉ làm việc ở những nơi tôi thích, với những người tôi cảm mến và sau đó, thực hiện các nhiệm vụ đầy thử thách”.
Hy vọng tại Việt Nam, nơi Troussier từng nói “được tạo điều kiện làm việc tốt nhất trong sự nghiệp”, ông sẽ phát huy hết khả năng và đưa lá cờ đỏ sao vàng tung bay ở sân chơi World Cup.