Nhiều lợi ích
BHXH Việt Nam cho biết, từ năm 2020 đến nay, trong bối cảnh dịch COVID-19 diễn biến phức tạp đã ảnh hưởng đến hoạt động thanh kiểm tra đóng BHXH, BHYT, BHTN của BHXH Việt Nam. Với các chính sách giãn cách xã hội, hạn chế tiếp xúc... nhằm phòng bệnh COVID-19, cách thanh kiểm tra truyền thống tại đơn vị không phải lúc nào cũng thực hiện được.
Để giải quyết khó khăn đó, BHXH Việt Nam đã thay đổi cách thức triển khai hoạt động thanh kiểm tra dựa trên khai thác cơ sở dữ liệu điện tử đang có. Trước mỗi cuộc thanh kiểm tra, BHXH sẽ tiến hành rà soát, phân tích dữ liệu trên cơ sở dữ liệu điện tử đang có, khi xuống làm việc trực tiếp với đơn vị được thanh kiểm tra chủ yếu để đơn vị giải trình, bổ sung tài liệu, xác nhận kết quả. Nhờ đó, hoạt động thanh kiểm tra của BHXH Việt Nam đã giảm rất nhiều thời gian làm việc trực tiếp tại các đơn vị là doanh nghiệp, cơ sở khám chữa bệnh.
Với giải pháp đổi mới trên, công tác thanh kiểm tra của ngành BHXH được thực hiện có trọng tâm, trọng điểm; nâng cao khả năng phát hiện, nhận diện dấu hiệu sai sót, vi phạm một cách toàn diện. Qua phân tích dữ liệu cũng có thể phát hiện kẽ hở trong quản lý hoặc các hạn chế trong thực hiện các quy trình nghiệp vụ của cơ quan BHXH.
Ứng dụng công nghệ thông tin giúp các đoàn thanh kiểm tra được 100% hồ sơ nghiệp vụ, kể cả với doanh nghiệp có hàng nghìn lao động, hay bệnh viện có hàng triệu lượng khám chữa bệnh BHYT. Trong khi cách thanh kiểm tra truyền thống trước đây chỉ kiểm tra xác suất một số hồ sơ do hạn chế thời gian, nhân sự.
Giúp phát hiện nhiều sai sót, vi phạm mà trước đây rất khó phát hiện, hoặc gần như không thể phát hiện, như dùng một thẻ BHYT đi khám chữa bệnh nhiều nơi, thanh toán nhiều lần, sử dụng thẻ BHYT của người đã chết… Cùng nhờ đó, năng suất, chất lượng, kết quả thanh kiểm tra cũng được nâng lên với thời gian ngắn hơn. Qua rút ngắn thời gian làm việc tại đơn vị, cũng là cách hỗ trợ các đơn vị ít bị ảnh hưởng đến hoạt động bình thường.
 |
Lực lượng thanh tra của BHXH tỉnh Yên Bái công bố quyết định thanh tra chuyên ngành đóng BHXH, BHYT tại đơn vị. Ảnh minh hoạ. |
BHXH Việt Nam tính toán, cách thanh kiểm tra qua khai thác trước dữ liệu điện tử giúp giảm đáng kể thời gian các cuộc thanh kiểm tra. Cụ thể, thời gian thanh kiểm tra tại đơn vị sử dụng lao động, nếu cách làm cũ sẽ mất gần 3 ngày, nay chỉ còn 2 ngày; tại cơ sở y tế trước mất 15 ngày nay chỉ còn hơn 5 ngày.
Ứng dụng giám sát rủi ro trên hệ thống
Đại diện BHXH Việt Nam cho biết, trên cơ sở kết quả đã đạt được, thời gian tới, toàn ngành sẽ đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động thanh kiểm tra, kết hợp với khách làm truyền thống.
BHXH Việt Nam đã và đang xây dựng phần mềm Dấu hiệu nhận diện hành vi vi phạm trong lĩnh vực BHXH, BHYT, phần mềm này sẽ kết nối liên thông với các hệ thống khác của ngành. Phần mềm sẽ thường xuyên tự động cập nhật, phân tích dữ liệu để đưa ra cảnh báo các dấu hiệu vi phạm pháp luật BHXH, BHTN, BHYT. Trên cơ sở phần mềm cảnh báo, lực lượng thanh kiểm tra của BHXH Việt Nam sẽ tiến hành rà soát và tổ chức thanh kiểm tra.
Bên cạnh đó, BHXH Việt Nam cũng tiến hành hoàn thiện, đề xuất hoàn thiện cơ sở pháp luật về thanh kiểm tra cho phù hợp với tình hình mới về chuyển đổi số, như: Xác định giá trị pháp lý “dữ liệu” của các đơn vị như là một báo cáo quyết toán; ban hành các văn bản quy phạm pháp luật hướng dẫn thẩm quyền, trình tự, thủ tục thu thập chứng cứ là dữ liệu trong hoạt động thanh kiểm tra…
Với việc xây dựng thành công Hệ thống tự động cảnh báo rủi ro, nhận diện hành vi vi phạm về BHXH, BHYT, BHTN sẽ kịp thời ngăn chặn hoặc phát hiện sai phạm. Qua đó góp phần giảm tải khối lượng công việc, nâng cao hiệu quả cho hoạt động thanh kiểm tra, hiệu quả quản lý của ngành BHXH Việt Nam, phòng và ngăn chặn lạm dụng, trục lợi các quỹ BHXH, BHYT, BHTN…
Thống kê của BHXH cho thấy, trong 2 năm 2020-2021, toàn ngành BHXH đã thanh kiểm tra tại hơn 41 nghìn đơn vị sử dụng lao động và cơ sở khám chữa bệnh BHYT, phát hiện hơn 77 nghìn trường hợp sai về đối tượng và mức đóng với số tiền truy thu gần 276 tỷ đồng; các đơn vị nợ BHXH, BHYT, BHTN đã khắc phục hơn 1.523 tỷ đồng tiền nợ; yêu cầu thu hồi về quỹ BHXH hơn 14 tỷ đồng, về quỹ BHTN hơn 3 tỷ đồng, về quỹ BHYT hơn 142 tỷ đồng.
