Nhiều “ông lớn” IPO
Tại hội nghị triển khai nhiệm vụ tái cơ cấu DNNN năm 2017 lĩnh vực nông nghiệp, ngày 14/2, Bộ NN&PTNT cho biết, năm 2017, Bộ tiếp tục đẩy mạnh CPH, bán/thoái vốn Nhà nước một cách công khai, minh bạch tại các DN trong ngành.
Đáng lưu ý, năm nay, những “ông lớn” ngành nông nghiệp sẽ được IPO là: Tập đoàn công nghiệp cao su Việt Nam (VRG); Tổng Cty Lương thực miền Nam (Vinafood 2) và Tổng Cty Vật tư Nông nghiệp. Hiện cả VRG và Vinafood2 đang tiến hành kiểm toán, sau đó sẽ định lại giá trị và chốt phương án CPH, tiến hành IPO.
“Việc cổ phần hóa, thoái vốn, bán vốn phải tuân thủ đúng pháp luật, minh bạch hóa, chống thất thoát, tiêu cực; phải xác định rõ trách nhiệm người đứng đầu, xử lý nghiêm lãnh đạo DN, người đại diện quản vốn không nghiêm túc thực hiện hoặc thực hiện không có kết quả, gây thất thoát”.
Bộ trưởng NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường
Ông Trần Ngọc Thuận, Tổng Giám đốc VRG cho biết, theo lộ trình, VRG sẽ CPH công ty mẹ cùng 20 công ty con và 4 đơn vị sự nghiệp, IPO vào quý II/2017.
“Giai đoạn 1, VRG sẽ bán 25% vốn (khoảng 10 nghìn tỷ đồng). Do vốn lớn nên việc tìm nhà đầu tư chiến lược rất khó khăn. Đó phải là nhà đầu tư có năng lực tài chính, ngành nghề hoạt động tương đương. Hiện có nhiều nhà đầu tư quan tâm đến VRG, tuy nhiên cần qua bộ lọc, thậm chí trình Bộ NN&PTNT và Chính phủ xem xét”- ông Thuận nói.
Năm 2017, Bộ cũng sẽ hoàn thành xác định giá trị DN với 2-3 DN để tiếp tục tiến hành CPH, trong đó “ông lớn” Tổng Cty Lương thực miền Bắc- Vinafood1 (vào Quý IV), Tổng Cty Cà phê Việt Nam (Quý II/2017), và nhiều khả năng là Cty TNHH MTV Thủy sản Hạ Long.
Theo Bộ NN&PTNT, từ năm 2016 về trước, Bộ đã hoàn thành chuyển 12 DN nhà nước do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ sang công ty cổ phần. Có 6 DN chưa hoàn thành quyết toán vốn nhà nước lần 2 để bàn giao sang công ty cổ phần: Tổng Cty Rau quả nông sản, Tổng Cty Chè Việt Nam, Tổng Cty Lâm nghiệp… Bộ đang yêu cầu 6 DN này khẩn trương hoàn tất quyết toán trong quý I/2017.
Ông Phạm Quang Hiển, Vụ trưởng Vụ Quản lý DN (Bộ NN&PTNT), cho biết, quá trình CPH đã đảm bảo thực hiện đúng kế hoạch được phê duyệt. Về cơ bản, vốn đầu tư Nhà nước được bảo toàn và phát triển. Tuy nhiên, theo ông Hiển, một số DN tiến độ tái cơ cấu diễn ra còn chậm, có DN đã CPH không bán hết được cổ phần theo kế hoạch, chưa tạo ra được những biến đổi lớn về hiệu quả sản xuất kinh doanh, quản trị doanh nghiệp còn bất cập.
Một số DN trong và sau CPH bộc lộ những vấn đề phải tập trung xử lý và giải quyết như Tổng Cty Chè Việt Nam, Cty CP Thuốc thú y T.Ư Vetvaco, Cty Dâu tằm tơ Tân Lộc.
Không để mất vốn
Ông Hiển cho biết, ngay trong quý I/2017, Bộ yêu cầu phải hoàn thành bán vốn nhà nước tại 4 DN: Tổng Cty Thủy sản Việt Nam, Tổng Cty Mía đường II, Cty CP Đầu tư và phát triển Ngô Việt Nam, Cty TNHH Tư vấn và Chuyển giao công nghệ trường Đại học Thủy lợi.
Với những DN không thuộc diện Nhà nước nắm giữ cổ phần chi phối, Bộ NN&PTNT yêu cầu tiến hành sớm thủ tục, quy trình để bán vốn, gồm: Tổng Cty Lâm nghiệp Việt Nam, Cty CP Thuốc thú y T.Ư Navetco.
Ngoài ra, trong giai đoạn 2017-2020, ngành nông nghiệp sẽ thoái 2.190 tỷ đồng (giá trị sổ sách), trong đó riêng năm 2017 thực hiện thoái với giá trị sổ sách dự kiến là gần 1.650 tỷ đồng, chủ yếu nằm ở các “ông lớn”.
Cụ thể, trong năm nay, Vinafood1 phải thoái 320 tỷ đồng (giá trị sổ sách), dự kiến thu về 322 tỷ đồng; Tổng Cty Cà phê Việt Nam thoái hơn 108 tỷ đồng, dự kiến thu về chỉ đạt 56 tỷ đồng. Tập đoàn VRG thoái 895 tỷ đồng, dự kiến thu về 1.130 tỷ đồng, còn Vinafood1 thoái 259 tỷ đồng, dự kiến thu về 207 tỷ đồng…
Ông Huỳnh Thế Năng, Tổng Giám đốc Vinafood2 cho biết, do thua lỗ nhiều năm nên quá trình tái cơ cấu cũng gặp nhiều trở ngại. Hiện Vinafood2 chỉ bán thoái được ở các công ty “ngon ăn”, còn 8 đơn vị thành viên vẫn chưa bán được, nếu bán lỗ rất lớn. “Đây những đơn vị rất khó khăn, tỷ lệ bán cổ phần rất thấp, nếu bán ra sẽ lỗ to. Đề nghị các bộ ngành hỗ trợ chúng tôi phương án thoái vốn”- ông Năng nói.
Trong khi đó, ông Nguyễn Nam Hải, Tổng Giám đốc Tổng Cty Cà phê Việt Nam cho biết, hiện Tổng Cty còn vốn tại 4 doanh nghiệp chưa thể thoái thành công, dù đã nhiều lần chào bán. Lý do là các DN Tổng Cty sở hữu tỷ lệ cổ phần rất nhỏ (trên dưới 3 tỷ đồng), trong khi các DN này đang kinh doanh thua lỗ, âm vốn chủ sở hữu và không thể bán được theo điều kiện “bảo toàn vốn nhà nước”.
Theo Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Hà Công Tuấn, chủ trương thoái vốn của Bộ NN&PTNT không phải là “bán tháo” mà cân nhắc thời điểm thoái vốn trên cơ sở có lợi nhất và phải bảo toàn được vốn Nhà nước.
