> Hải quân Mỹ khoe chiến hạm 'khủng'
> ‘Chốt’ thời điểm chuyển giao tàu sân bay Vikramaditya
Nhiều quan chức, chuyên gia quốc phòng nước này nhận định, điều này giống như máy bay không người lái đã thay đổi cách Mỹ tiến hành chiến tranh trên bộ.
Hải quân Mỹ dựa vào yếu tố bí mật, tàng hình để thực hiện một số hoạt động an ninh quốc gia quan trọng nhất. Trong đó, nhiều sứ mệnh diễn ra dưới mặt biển, nơi tàu ngầm Mỹ nghe lén các cuộc liên lạc của đối phương, lặng lẽ vào vị trí để chuẩn bị tấn công bằng tên lửa…
Hải quân Mỹ đang tài trợ việc phát triển các phương tiện không người lái hoạt động trong lòng biển (UUV), trong bối cảnh hoạt động tốn kém của đội tàu ngầm có người lái bị ảnh hưởng bởi ngân sách quốc phòng teo tóp.
Cơ quan Nghiên cứu Hải quân (ONR) của Bộ Quốc phòng Mỹ đang tài trợ việc tạo ra những con sứa máy có cách chuyển động tự nhiên như sứa thật, để phục vụ việc do thám, tìm kiếm, cứu nạn trong lòng biển.
Về lý thuyết, loại robot này có thể hoạt động bằng hyđrô, nên sẽ không bao giờ hết nhiên liệu. ONR cũng tài trợ các dự án phát triển các thiết bị bắt chước sự chuyển động không tạo đường rẽ nước của con lươn và lao về phía trước của cá ngừ.
“Chúng ta có nhiều tiềm năng to lớn (về UUV) và nó bắt đầu trở thành thực sự hữu hình”, Đô đốc Jonathan Greenert, người phụ trách các chiến dịch hải quân, thành viên Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ, phát biểu tại Viện Doanh nghiệp Mỹ ở thủ đô Washington tháng trước.
UUV có thể rà quét các khu vực với độ chính xác tương đối, thích hợp với “những nhiệm vụ mang tính chất lặp đi lặp lại, nguy hiểm, độc hại hoặc khó khăn mà tàu ngầm tấn công chạy bằng năng lượng hạt nhân không thể làm được”, tướng Richard Breckenridge, Giám đốc Đơn vị Chiến tranh Dưới biển của Hải quân Mỹ, trình bày trước Quốc hội hồi tháng 9.
Hầu hết UUV mà Hải quân Mỹ đang phát triển không hoạt động trơn tru như cá robot, nhưng chúng ít tốn kém hơn là xây dựng, duy trì đội tàu ngầm tấn công chạy bằng năng lượng hạt nhân.
Bob Work, nguyên Thứ trưởng Bộ Hải quân Mỹ, hiện là Giám đốc điều hành của Trung tâm An ninh Mỹ mới, cho biết, Mỹ cần nhiều tiền để duy trì đội tàu ngầm hạt nhân gồm 48 chiếc, nhưng ngân sách quốc phòng năm tài khóa mới sẽ giảm 498 tỷ USD nếu Quốc hội không can thiệp. “Trong bối cảnh tài khóa hiện nay, rất khó có đủ tiền cho 48 tàu ngầm này, dù chỉ là để bảo dưỡng”, ông Work nhận định.
Trong khi đó, các tàu nổi ngày càng dễ bị tấn công bằng vũ khí dẫn hướng hiện đại, trong đó có tên lửa đạn đạo chống hạm, tên lửa siêu thanh tàng hình, ngư lôi tấn công từ phía sau và nổ tại phần thân tàu dưới mặt nước…
“Điểm yếu này khiến bạn thích làm việc dưới mặt nước, nhưng bạn không thể mua nhiều tàu ngầm có người lái theo ý muốn. Vì thế, UUV sẽ giúp Mỹ duy trì thế thượng phong trong lòng biển, ngay cả khi số tàu ngầm có người lái giảm”, ông Work nói.
Liên lạc khó khăn
Tuy nhiên, việc phát triển và sử dụng rộng rãi UUV gặp không ít khó khăn, trong đó có vấn đề về thông tin liên lạc. “Thực tế là liên lạc với tàu thám hiểm sao Hỏa còn dễ hơn liên lạc với UUV cách mặt biển 100 hải lý”, ông Work nói.
Trong nước, sóng radio lan truyền không mạnh, nên UUV phải nổi lên và giương ăng-ten để truyền dữ liệu. Ông Alan Beam, nguyên giám đốc chương trình UUV thuộc Cơ quan phụ trách các dự án nghiên cứu quốc phòng tân tiến của Lầu Năm Góc, nói: “Nếu muốn nói chuyện với UUV gần như theo thời gian thực, bạn phải thiết lập được đường liên lạc”.
Theo ông Beam, Hải quân Mỹ cần phát triển UUV có thể hoạt động liên tục 30-60 ngày. UUV cũng cần đủ lớn để chứa nhiên liệu, các bộ cảm biến và vũ khí.
| Bộ Quốc phòng Mỹ hiện dành hơn 1 tỷ USD cho tất cả hệ thống biển không người lái, trong đó một nửa sẽ dùng để phát triển UUV. Trong khi đó, bộ này có kế hoạch dành hơn 45 tỷ USD cho chương trình máy bay không người lái trong năm tới, theo số liệu từ Hiệp hội Quốc tế về Hệ thống Phương tiện Không người lái. |
Trúc Quỳnh
Theo Christian Science Monitor
