Chiều 8/8, Uỷ ban Văn hóa Giáo dục Thanh niên Thiếu niên và Nhi đồng báo cáo xin ý kiến Ủy ban Thường vụ Quốc hội một số vấn đề về Dự án Luật Giáo dục (sửa đổi), trong đó có vấn đề thi tốt nghiệp và bằng tốt nghiệp trung học phổ thông.
Về thi tốt nghiệp trung học phổ thông, Chủ nhiệm Uỷ ban Văn hóa Giáo dục Thanh niên Thiếu niên và Nhi đồng Phan Thanh Bình cho biết, Luật Giáo dục hiện hành quy định: Học sinh học hết chương trình trung học phổ thông, có đủ điều kiện theo quy định thì được dự thi, nếu đạt yêu cầu thì được cấp bằng tốt nghiệp trung học phổ thông.
Về vấn đề này có 2 loại ý kiến:
Ý kiến thứ nhất cho rằng, việc tổ chức kỳ thi để cấp bằng tốt nghiệp trung học phổ thông là cần thiết để đánh giá mức độ đạt chuẩn GDPT của học sinh, cung cấp dữ liệu quốc gia cho việc nghiên cứu, xây dựng, điều chỉnh chính sách giáo dục và là nguồn thông tin tham khảo cho các cơ sở giáo dục đại học, cơ sở giáo dục nghề nghiệp tổ chức tuyển sinh.
Kỳ thi này còn có ý nghĩa cung cấp chứng nhận hoàn thành chương trình GDPT cho mục địch liên thông và hội nhập hệ thống giáo dục quốc tế. Việc tổ chức thi do Chính phủ quyết định phù hợp với yêu cầu và trình độ phát triển kinh tế - xã hội từng thời kỳ.
Loại ý kiến thứ hai đề xuất không tổ chức thi mà nên xét và cấp bằng tốt nghiệp trung học phổ thông để phù hợp với mục tiêu, tính chất của cấp học này; tương thích với xu hướng đổi mới đánh giá theo quá trình; giảm áp lực, tốn kém do thi cử mang lại. Điều chỉnh này cũng tạo điều kiện tốt hơn đối với các trường hợp người học theo học trình độ trung cấp ở các cơ sở giáo dục nghề nghiệp, có tích lũy khối lượng kiến thức văn hóa trung học phổ thông theo quy định được học lên các trình độ cao hơn.
Theo ông Phan Thanh Bình, Thường trực Ủy ban ủng hộ ý kiến thứ nhất, đồng thời xin ý kiến UBTVQH về các quan điểm nêu trên.
Về bằng tốt nghiệp trung học phổ thông và bằng tốt nghiệp trung cấp, theo ông Phan Thanh Bình, hiện nay, theo quy định của Luật Giáo dục Nghề nghiệp và Quyết định số 1981/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt khung cơ cấu hệ thống giáo dục quốc dân, người có bằng tốt nghiệp trung học cơ sở, khi hoàn thành chương trình trung cấp, nếu có nguyện vọng tiếp tục học lên trình độ cao đẳng, đại học thì phải học và thi đạt yêu cầu đủ khối lượng văn hóa trung học phổ thông.
Để bảo đảm tính thống nhất của hệ thống pháp luật và tạo điều kiện thúc đẩy phân luồng, liên thông, nhiều ý kiến cho rằng cần quy định công nhận tương đương hoặc bổ sung điều kiện cho việc công nhận tương đương bằng tốt nghiệp trung học phổ thông với bằng tốt nghiệp trung cấp, cho phép người có bằng trung cấp được thi/tuyển vào các trường cao đẳng, đại học.
“Trong điều kiện chưa thể công nhận tương đương văn bằng thì cần có cơ chế để tạo điều kiện cho người học trung cấp sau khi học, thi đạt yêu cầu đủ khối lượng kiến thức văn hóa trung học phổ thông theo quy định thì được cấp giấy chứng nhận hoàn thành khối lượng văn hóa trung học phổ thông và được sử dụng giấy chứng nhận này (cùng với bằng tốt nghiệp trung cấp) để dự tuyển và học lên trình độ đào tạo cao hơn”, ông Bình cho hay.
Xoay quanh về vấn đề có nên tiếp tục tổ chức kỳ thi tốt nghiệp như hiện nay hay không, vẫn còn những ý kiến khác nhau khi Uỷ ban Thường vụ cho ý kiến về việc này. Tuy nhiên, đa số đại biểu cho rằng, về nguyên tắc đã có học là phải có thi, chỉ tổ chức thi thì mới khuyến khích học sinh học. Cũng có ý kiến nêu rằng, nếu bỏ thì tốt nghiệp và chỉ xét cấp chứng chỉ, thì chất lượng có được đảm bảo như khi tổ chức thi hay không?
Do đã có Luật Trưng cầu ý dân, nên cũng có ý kiến đề nghị lấy ý kiến rộng rãi nhân dân, vì việc này tác động trực tiếp tới người dân, lại còn những quan điểm khác nhau
Do còn nhiều ý kiến khác nhau, các đại biểu cho rằng, cần phải tiếp tục lắng nghe ý kiến cử tri và của các chuyên gia trước khi đưa ra quyết định. Trước những tiêu cực xảy ra trong kỳ thi vừa qua, các đại biểu trong Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cho rằng, cần thêm thời gian để tiếp thu lắng nghe để chính sửa Dự án Luật Giáo dục (sửa đổi) cho thực sự chất lượng. Qua đó chưa nên thông qua dự án này trong kỳ họp thứ 6, và có thể lùi sang kỳ 7.
