Trận mưa lớn chưa từng có
Ngày 24/10, UBND tỉnh Hà Tĩnh đã tổ chức buổi họp báo về tình hình, diễn biến công tác triển khai ứng phó và thiệt hại bước đầu do mưa lũ. Tham gia buổi làm việc có đại diện lãnh đạo Bộ NN&PTNT, UBND tỉnh cùng lãnh đạo Chi cục Thủy Lợi, Sở NN&PTNT, Trường Đại học Thủy lợi và Công ty TNHH MTV Thủy lợi Nam Hà Tĩnh.
Tại buổi họp báo, ông Nguyễn Bá Đức - Phó Giám đốc Sở NN&PTNT Hà Tĩnh đưa ra báo cáo bước đầu, mưa lũ đã khiến 6 người chết; có 118 xã phường, thị trấn của 11 huyện thành phố bị ngập lụt với 42.456 hộ dân bị ảnh hưởng. Tính đến 17 giờ ngày 23/10, còn 106 trường với 38.600 học sinh vẫn chưa thể đi học trở lại.
Đánh giá lượng mưa trong đợt lũ này, ông Trần Đức Bá - GĐ đài Khí tượng Thủy văn Hà Tĩnh cho biết, đây là đợt mưa lịch sử chưa từng có tính từ số liệu năm 1960 trở lại nay.
“Đợt mưa lũ lần này được xem là lượng mưa lịch sử chưa bao giờ xảy ra tính từ số liệu năm 1960 trở lại nay. Mưa không dừng, mưa liên tục trong vòng 47 tiếng đồng hồ, gây ngập lụt nghiêm trọng. Đây là đợt mưa hết sức bất thường, thiên tai bất khả kháng chưa bao giờ xảy ra nên ngập là không thể tránh khỏi”, ông Bá nói.
Theo báo cáo của Sở NN&PTNT Hà Tĩnh, hồ Kẻ Gỗ bắt đầu xả lũ từ 13h ngày 18/10 với lưu lượng tăng dần từ 50m3/s lên 200m3/s. Mưa lớn, nước về hồ lên nhanh, vượt qua ngưỡng tràn. Để đảm bảo an toàn, từ 9-10h ngày 19/10, hồ Kẻ Gỗ đã xả tràn với lưu lượng lớn 1.060m3/s.
Theo Phó Giám đốc Sở NN&PTNT Hà Tĩnh: “Nguyên nhân ngập lụt do cường độ mưa lớn, tập trung liên tục thời gian rất ngắn tại vùng hạ du hồ và bên trong lòng hồ Kẻ Gỗ. Trong khi đó, ngày 19/10, lượng mưa vùng biển lớn, kèm theo thủy triều dâng khiến thoát lũ chậm nên ngập nặng”.
Tại buổi họp báo, việc xả lũ của hồ Kẻ Gỗ với lưu lượng lớn được quan tâm. Nhiều câu hỏi được đặt ra như: Ngoài nguyên nhân khách quan do thời tiết thì có nguyên nhân chủ quan nào về vấn đề quy trình xả lũ của hồ Kẻ Gỗ. Khi nước lũ dâng cao, tỉnh mới lên phương án sơ tán dân liệu có bị động không?.
“Chúng tôi xả đúng quy trình”
Nói về vấn đề này, ông Nguyễn Văn Tâm – Phó GĐ Công ty TNHH MTV Thủy lợi Nam Hà Tĩnh khẳng định, quá trình vận hành xả lũ của hồ Kẻ Gỗ đúng quy trình. Đơn vị dựa vào quá trình điều tiết nước tại lòng hồ để vận hành xả lũ. Trong quá trình xả lũ để người dân chủ động tăng lưu lượng dần.
Ông Tâm cho biết, từ ngày 15/10, mực nước tại hồ đang ở dưới mực nước tràn. Đến 6h ngày 18/10 do mưa lớn, nước tại hồ tăng lên cao quá nhanh, tần suất vượt ngưỡng. Sau khi nước lên bất thường, đơn vị đã báo cáo và lên phương án xả lũ.
“Chúng tôi làm đúng quy trình xả lũ, nhưng do nhiều yếu tố như lượng mưa quá lớn và bất thường trong hai ngày nên lên quá nhanh tần suất vượt ngưỡng. Theo dự báo bão số 8 với lượng mưa từ 50-100mm, thì hồ Kẻ Gỗ sẽ không phải xả lũ”, ông Tâm khẳng định.
Còn ông Nguyễn Anh Tú, Phó vụ trưởng Vụ An toàn đập (Tổng cục Thủy lợi, Bộ NN - PTNT) cho biết, trong tối 18/10, ngay sau khi nhận được yêu cầu hỗ trợ của tỉnh Hà Tĩnh về vấn đề xả lũ tại hồ Kẻ Gỗ, đơn vị này đã chỉ đạo cuộc họp khẩn cấp ngay trong đêm.
“Trong điều kiện còn hạn chế vận hành, tỉnh Hà Tĩnh đã cắt được 200 triệu m3 nước cho hạ du, việc này tôi đánh giá rất cao. Mưa ở hạ du lớn như vậy nhưng nếu chúng ta không cắt được lượng nước lớn từ hồ đổ về thì sẽ rất nguy hiểm”, ông Tú nói.
Tại cuộc họp báo, ông Đặng Ngọc Sơn - Phó chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh nhấn mạnh, việc điều hành xả lũ chủ động hoàn toàn. Trong thời điểm mưa lớn, tình huống điều hành xả lũ của hồ Kẻ gỗ là hết sức cần thiết.
“Nếu như không có hồ Kẻ Gỗ thì ngập sâu hơn nữa. Mưa lớn kèm theo thủy triểN làm chậm thoát lũ. Trong đợt lũ này, hồ Kẻ Gỗ đã cắt được 200m3 nước”, Phó chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh nói.