Giải mã xe tăng Armata tối tân của Nga

Gần đây, giới chuyên gia quân sự đang rất quan tâm tới thế hệ xe thiết giáp hạng nặng đa dụng Armata và dòng xe tăng thế hệ mới có số hiệu T-14 của Nga. Từ những thông tin ít ỏi được tiết lộ và những hình ảnh giới thiệu về xe tăng T-14, có thể đánh giá Armata là bước đột biến thay đổi hoàn toàn về tư duy chế tạo xe tăng của Nga so với các dòng xe tăng Liên Xô và Nga phát triển trước đó. Sự khác biệt của Armata nằm chủ yếu ở thiết kế khung gầm đa dụng chung cho nhiều phương tiện chiến đấu, kết cấu mô-đun, tự động hóa và tối ưu hơn khả năng sống sót của tổ lái trên chiến trường.

Bước ra khỏi khuôn mẫu truyền thống

Tới trước thời điểm T-14 Armata xuất hiện, xe tăng Nga vẫn ảnh hưởng lớn từ theo thiết kế có từ thời Liên Xô. Điều này là do thực tế xe tăng Nga hiện nay vẫn chịu ảnh hưởng của lối thiết kế phục vụ chiến tranh tổng lực với việc tối ưu giữa hỏa lực và tiêu hao khí tài quân sự trong chiến tranh.

Hai dòng xe tăng chiến đấu chủ lực T-72 và T-80 phát triển theo tư duy truyền thống.

Hướng thiết kế này xuất hiện từ thời Thế chiến thứ 2 tới nay với việc quân đội Liên Xô và Nga luôn duy trì 2 dòng xe tăng chiến đấu. Một loại đáp ứng hỏa lực cộng đồng, yểm trợ hỏa lực lục quân. Loại còn lại được thiết kế chuyên biệt cho nhiệm vụ đấu tăng và là nắm đấm thép trong tác chiến cơ động tổng lực. Có thể nhìn thấy rõ xu hướng này qua các dòng tăng T-34, IS; T-62, T-64, T-72, T-80. Gần đây nhất là xe tăng T-90 tuy định hướng phương thức tác chiến mới, nhưng vẫn chịu ảnh hưởng của thiết kế xe tăng cũ.

Theo lối thiết kế này, xe tăng cần đơn giản trong chế tạo, hỏa lực mạnh, tối giản tiện nghi của kíp lái ở mức tối đa. Điều này cho phép xe tăng Nga có thể sản xuất ở quy mô lớn, bù đắp thiệt hại trên chiến trường dù có bị thiệt hại lớn. Tư duy này hợp với phương thức chiến tranh tổng lực khi vòng đời của vũ khí ngắn hơn rất nhiều so với thông số thiết kế. Tuy nhiên, thiết kế đơn giản, vòng đời ngắn lại là gánh nặng hậu cần khi duy trì hoạt động của các đơn vị xe tăng dạng này trong…thời bình.

Khi đã có trong tay khả năng răn đe hạt nhân, Nga không bao giờ phải đối mặt với một cuộc chiến tổng lực, mà chỉ có thể là xung đột nhỏ hoặc các cuộc chiến ủy thác. Đây cũng là yếu tố cần để các tổ hợp thiết kế Nga cho ra đời dòng xe tăng mới khác xa truyền thống đáp ứng được khả năng phản ứng nhanh, tin cậy và hậu cần đơn giản. Thực tế đã thể hiện hướng thiết kế xe tăng của Nga từ xe tăng T-90S, T-90MS và hiện tại là T-14 Armata.

Ngay từ khi được giới thiệu, Armata đã mang trong mình nhiều công nghệ chưa từng có tiền lệ trong tư duy chế tạo xe tăng không chỉ của Nga, mà còn trên tầm thế giới. Vậy xe tăng Armata có đặc điểm gì đáng nổi bật:

* Thiết kế dạng mô-đun hóa toàn bộ các kết cấu: Mặc dù Nga là nước đi sau so với phương Tây ở mảng công nghệ này, nhưng T-14 đi sau tỏ ra có nhiêu ưu việt hơn đối thủ. Kết cấu xe T-14 chia thành 3 phần rõ ràng: Khoang tổ lái, khoang động lực và khoang hỏa lực. Tư duy thiết kế các khoang dạng hộp xếp nên có thể thay đổi vị trí các khoang trên cùng khung gầm xe Armata mà không cần thay đổi lại nhiều thiết kế của xe. Đây cũng là nền tảng giúp từ khung gầm Armata có thể phát triển nhiều dạng xe chiến đấu: Xe tăng, xe chiến đấu bộ binh, pháo tự hành, xe bảo trì-kỹ thuật…. Việc đồng bộ hóa các tiêu chuẩn kỹ thuật trên cùng một khung xe chung giúp đơn giản hóa quá trình bảo trì, bảo dưỡng và tính đa dụng trên chiến trường.

Bản cắt được cho là thiết kế chuẩn của xe tăng Armata.

Toàn bộ kíp lái được ngồi trong 1 khoang bọc thép kín ở phía trước thân xe.

Thép tấm 44S-sv-Sh trong một lần thử nghiệm.

Hình ảnh mô phỏng nguyên tắc hoạt động của hệ thống Aghanit.

Hình dáng chính thức của Aramta.

Nguyên mẫu xe tăng Armata tham gia lễ tổng duyệt Ngày Chiến thắng.