Nắng nóng không kéo dài
Thưa ông, nhận định mới nhất về sự trở lại của El Nino?
Ông Hoàng Phúc Lâm: Hầu hết các trung tâm dự báo trên thế giới nhận định, El Nino sẽ quay trở lại từ giữa năm 2017, sớm nhất vào tháng 5, một số Trung tâm nhận định tháng 7. Các Trung tâm dự báo trên thế giới cũng khá thống nhất cường độ El Nino lần này sẽ không mạnh như lần gần đây nhất.
Ông Lê Thanh Hải: Đây là đợt El Nino yếu, nguy cơ lặp lại El Nino như 2014-2015 và 1997-1998 là thấp. Tuy nhiên, phải tiếp tục theo dõi thêm bởi các dự báo El Nino chỉ có độ tin cậy từ 3-6 tháng và tác động của nó thường trễ khoảng vài tháng. Nếu có gì thay đổi so với nhận định hiện nay thì 15/5 chúng tôi sẽ có thông báo tiếp. Nếu không có gì thay đổi thì 15/6 sẽ có bản tin tiếp theo.
Tác động của El Nino đến thời tiết nước ta ra sao?
Ông Hoàng Phúc Lâm: Mặc dù El Nino được nhận định trở lại từ giữa năm nay nhưng có thể vào cuối năm El Nino mới tác động đến thời tiết nước ta bởi theo quy luật, El Nino thường xuất hiện ở biển trước sau đó mới ảnh hưởng đến các hoàn lưu khí quyển.
Dự báo số lượng bão trên biển sẽ nhiều hơn trung bình nhiều năm (TBNN). Tuy nhiên số lượng bão ảnh hưởng trực tiếp đến đất liền nước ta có thể ít hơn một chút. Lý do là vào đầu mùa, bão thường xuất hiện trên khu vực bắc và giữa biển Đông, sau đó đổ bộ lên phía bắc nhiều hơn.
Cuối mùa bão, El Nino tác động nên số lượng bão ít hơn. Tuy nhiên, đáng lưu ý, những năm El Nino không quá mạnh thường xuất hiện các cơn bão có quỹ đạo và cường độ bất thường. Các thiên tai khác như mưa, lũ cũng nhiều hơn.
Về mùa mưa, ở Bắc bộ, lượng mưa ít hơn TBNN, trong đó các tháng chính mùa mưa (tháng 6, tháng 7 và tháng 8), lượng mưa xấp xỉ TBNN. Mùa mưa ở Bắc bộ có khả năng đến muộn, kết thúc sớm. Việc kết thúc sớm dựa trên cơ sở El Nino sẽ tác động vào nửa cuối năm.
Khi đó, khu vực Đông Nam Á lượng mưa thường ít hơn. Ở Tây Nguyên và Nam bộ, mưa nhiều hơn TBNN, mùa mưa dự kiến đến sớm và kết thúc cũng sớm. Từ cuối tháng 4, đầu tháng 5, gió tây nam bắt đầu tác động đến khu vực này, gây ra mưa.
Về nắng nóng, nhiệt độ trung bình trên cả nước trong mùa hè năm nay dự kiến cao hơn TBNN từ 05,-1oC, trong đó Bắc bộ sẽ cao hơn TBNN, Tây Nguyên và Nam bộ xấp xỉ TBNN. Nắng nóng có xu hướng xuất hiện muộn nhưng ít khả năng kéo dài, dự kiến từ vài ngày đến 10 ngày, chứ không phải cả tháng như những năm trước.
Ông Lê Thanh Hải: El Nino có độ trễ nhất định từ khi quan trắc được đến khi tác động. Do vậy, tác động của đợt El Nino này sẽ có thể thấy rõ vào mùa khô 2017-2018.
Nguy cơ có thể xuất hiện hạn hán, xâm nhập mặn như mùa khô 2014-2015 và 2015-2016. Ngay từ bây giờ, các khu vực Ninh Thuận, Bình Thuận, Tây Nguyên, Nam bộ cần phải cảnh báo sớm để lập kế hoạch sản xuất nông-công nghiệp cho mùa khô tới.
Có thể lưu ý thêm, do mùa mưa đến muộn ở Bắc bộ nên lũ tiểu mãn xuất hiện vào tiết tiểu mãn (tháng 5) sẽ nhỏ, không lớn như TBNN và khó xảy ra trên diện rộng khắp Bắc bộ và Bắc Trung bộ.
Cảnh báo giông lốc qua tin nhắn
Ông Lê Thanh Hải: Năm nay việc cảnh báo, dự báo các hiện tượng thời tiết bất thường, nguy hiểm sẽ được cải thiện hơn do chúng ta có 2 trạm radar thời tiết thế hệ mới của Nhật Bản hỗ trợ, sẽ đi vào hoạt động từ tháng 7 năm nay.
Nếu Hà Nội xảy ra một đợt giông mạnh kỷ lục như tháng 6/2015 thì có thể cảnh báo sớm hơn so với trước, từ vài chục phút đến vài giờ, không thể trước vài ngày.
Bên cạnh bản tin, chúng tôi cũng sẽ cảnh báo qua hệ thống tin nhắn, đài phát thanh truyền hình, báo mạng. Tuy nhiên, để làm được điều này cần sự phối hợp của các nhà mạng phục vụ cộng đồng.