Trao đổi với phóng viên Tiền Phong, Phó Chủ tịch UBND huyện Vân Hồ Vũ Thanh Hải cho biết, đào rừng là đào bản địa, là cây phân tán, không phải cây cổ thụ, vòng đời thấp chỉ sống khoảng 15 -20 năm là rỗng ruột. Không giống hoa ban hay loài hoa khác, trong rừng, đào rất khó sống, vì cây đào đòi hỏi phải thoáng, có người chăm sóc. Hiện nay, tại Vân Hồ diện tích đào rừng hầu như không có. Để đi vào rừng kiếm cành đào chơi tết là rất khó.
Cây đào là nguồn thu nhập của người dân trên địa bàn huyện những tháng cuối năm. “Tại địa phương, người dân đang chuyển đổi cơ cấu cây trồng sang trồng đào, đào tại Vân Hồ đều có chủ. Tất cả diện tích đất dốc, rãi rác trên nương, rẫy được quy hoạch trồng. Đây là hướng kinh doanh mới cho bà con nông dân”, ông Hải cho hay.
Theo ông Hải, cây đào là nguồn thu nhập của người dân trên địa bàn huyện những tháng cuối năm. Có những cành đào người dân bán được 5-7 triệu, số tiền này sẽ thay đổi được đời sống của họ. Trong đó, đất, khí hậu tại Vân Hồ phù hợp với cây đào, chỉ trồng 3-5 đã phong rêu giống như trồng trong rừng. Có những vườn trồng lấy gốc có diện tích vài héc ta, cũng giống như sản xuất lương thực chỉ trồng 3 năm là có đào gốc để bán.
Theo Phó Chủ tịch UBND huyện Vân Hồ Vũ Thanh Hải, cần coi đào miền núi hay miền xuôi (được trồng, chăm sóc) là mặt hàng kinh doanh. Đây là loại cây tạo thu nhập, vừa để tạo thú chơi trong dịp tết đến xuân về, người dân lại có thêm nhu nhập. Và tại địa bàn huyện cây đào là loại cây được khuyến khích để trồng, đây là loại cây đảm bảo kinh tế, đem lại lợi ích cho người dân.
“Khi có văn bản chính thức, UBND huyện sẽ tham mưu các cấp ngành xác định nguồn gốc. Trong đó, sẽ phối hợp cơ sở, chính quyền huyện xã, thống kê chứng minh nguồn gốc của đào. Cụ thể, chính quyền xã sẽ thống kê các vùng trồng đào, diện tích là bao nhiêu. Tuy chưa thể làm được ngay thương hiệu nhưng sẽ có minh chứng của chính quyền xác minh ai trồng, vùng nào để gắn cho cây đào. Đây coi như một biện pháp gắn tem, nếu cần truy nguồn gốc sẽ căn cứ vào đó”, ông Hải nêu quan điểm.
Còn Chủ tịch UBND huyện Mộc Châu, ông Long Trung Tâm cho biết, chưa có phương án phân biệt đào rừng, đào nhà trồng mà chỉ có cách chứng minh nguồn gốc xuất xứ. Từ trước đến nay, mới có một số cây như mận, mơ, bơ, rau quả đã làm. Còn cây đào thì để chứng minh từng cành chặt đi cũng rất khó và không biết cơ quan nào kiểm soát.
Ông Lương Ngọc Hoan, Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm Sơn La cho biết, theo chỉ đạo thì sẽ cấm tuyệt đối chặt đào trồng trong rừng. Còn đào được người dân trồng trong nhà người dân sẽ thực hiện theo Thông tư 27/2018/TT-BNNPTNT quy định về quản lý, truy xuất nguồn gốc lâm sản. Tức người dân muốn chặt bán phải có xác nhận của chính quyền xã với nội dung như: ai trồng, bao nhiêu cây, thôn bản nào… thì mới được bán.
