Rõ hành vi cố ý làm trái
Chiều 23/4, trước khi bước vào phần tranh tụng phiên xét xử phúc thẩm vụ án Vinalines, vị kiểm sát viên Viện KSND Tối cao giữ quyền công tố tại tòa đã kết luận vụ án. Theo đó, công tố viên cho rằng, đủ cơ sở xác định, bị cáo Dương Chí Dũng cùng đồng phạm đã gây thiệt hại hơn 366 tỷ đồng trong thương vụ mua ụ nổi 83M.
Ở dự án này, dù chưa được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, chưa bổ sung dự án, Mai Văn Phúc trên cơ sở tờ trình của Trần Hữu Chiều, đề nghị Hội đồng quản trị (HĐQT) phê duyệt. Theo đó, Dương Chí Dũng thay mặt HĐQT ký phê duyệt dự án đầu tư 6.498 tỷ đồng. Như vậy, ông Phúc và Dũng đã vi phạm quy định của Thủ tướng.
Đại diện Viện Kiểm sát (VKS) cho rằng, xác định có đủ cơ sở kết luận Dương Chí Dũng cùng đồng phạm đã phạm tội như cáo buộc trước đó. Theo quan điểm của VKS, các cá nhân liên quan đã lập văn bản mô tả ụ nổi 83M không đúng với thực trạng, nhằm để các cấp liên quan phê duyệt.
Hành vi cố ý làm trái của Mai Văn Phúc, Trần Hữu Chiều, Bùi Thị Bích Loan (cựu Kế toán trưởng Vinalines) thể hiện: Họ biết rõ hồ sơ của ụ nổi không đầy đủ, nhưng vẫn hoàn tất hồ sơ cho Mai Văn Phúc gửi lên ngân hàng để thanh toán hơn 8 triệu USD.
“Việc bà Loan đã duyệt chi, nhưng không ký vào mục “Kế toán trưởng” là vi phạm quy định của pháp luật về tài chính kế toán” – kiểm sát viên khẳng định.
Đối với nhóm bị cáo cựu cán bộ hải quan, VKS cho rằng, nhóm này biết rõ ụ nổi không đủ điều kiện nhập khẩu, nhưng vẫn cố tình tạo điều kiện để nhập khẩu, gây thiệt hại lớn cho Nhà nước.
Dương Chí Dũng bị đề nghị tăng mức bồi thường
Đối với hành vi cố ý làm trái, VKS phân tích, tuy vị trí vai trò, tính chất, mức độ của mỗi bị cáo là khác nhau, song, 10 bị cáo trong vụ án đều gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng. Mỗi bị cáo phải chịu trách nhiệm hình sự, dân sự tương xứng với mức độ phạm tội của mình.
Bị cáo Dương Chí Dũng bị xác định là người chủ mưu phạm tội, với việc đảm nhiệm các cương vị quan trọng trong Vinalines.
“Ông Dũng biết rõ Nhà máy tàu thủy phía Nam chưa được Thủ tướng phê duyệt, nhưng vẫn cố tình thông qua dự án này, gây thiệt hại hơn 366 tỷ đồng. Xét thấy, bản án sơ thẩm tuyên 18 năm tù về hành vi làm trái đối với bị cáo Dương Chí Dũng là có cơ sở, nhưng cần tăng mức bồi thường dân sự đối với bị cáo này” – kiểm sát viên kết luận.
Đối với bị cáo Mai Văn Phúc, đã tiếp nhận ý chí của Dương Chí Dũng, đã ký tờ trình phê duyệt chủ trương đề nghị HĐQT mua ụ nổi 83M, gây thiệt hại hơn 366 tỷ đồng. Tuy nhiên, bị cáo Phúc có vị trí, vai trò thấp hơn so với bị cáo Dũng, do vậy, bản án sơ thẩm tuyên 18 năm tù bằng với bị cáo Dũng là hơi cao.
Các bị cáo Trần Hữu Chiều, Trần Hải Sơn, Mai Văn Khang đều không được phía VKS chấp nhận kháng án. Đơn cử như trường hợp bị cáo Chiều, là thành viên đoàn khảo sát, đã đệ trình, ký nháy vào hồ sơ mua ụ nổi 83M, góp phần gây thiệt hại hơn 366 tỷ đồng, do vậy mức án phiên sơ thẩm là có cơ sở, đề nghị HĐXX không chấp nhận kháng cáo.
Khắc phục hậu quả, vẫn bị đề nghị y án tử hình
Cũng theo đại diện VKS, việc bị cáo Trần Hải Sơn khai đưa tiền cho Dũng, Phúc là phù hợp với các nhân chứng khác có trong vụ án. Bên cạnh đó, Trần Hữu Chiều cũng thừa nhận số tiền Sơn đưa cho trong khoản ăn chia 1,66 triệu USD.
Qua đó, khẳng định, ông Dũng và Phúc đã phạm tội Tham ô tài sản, theo khoản 4, điều 278 Bộ luật Hình sự. Vì vậy, kháng cáo kêu oan của những bị cáo này không có cơ sở.
Hơn nữa, cả hai bị cáo Dũng, Phúc đều thừa nhận, chỉ khi hai người này đồng ý, mới có thể thông qua thương vụ mua ụ nổi 83M. “Nếu không có khoản tiền 1,66 triệu USD, sẽ không có thương vụ mua bán ụ nổi 83M” – công tố viên nêu rõ.
Công tố viên nhấn mạnh, Dương Chí Dũng là chủ mưu, chỉ đạo hành vi tham ô hơn 28 tỷ đồng, riêng bị cáo Dũng chiếm đoạt 10 tỷ đồng, do vậy mức án tử hình ở phiên sơ thẩm là có cơ sở.
Ở giai đoạn sơ thẩm, bị cáo Dũng chưa thành khẩn, mặc dù gia đình đã bồi hoàn một phần hậu quả, nhưng không đủ cơ sở giảm án cho bị cáo. Đề nghị giữ nguyên án tử hình cũng được đại diện VKS áp dụng với bị cáo Mai Văn Phúc.
Các luật sư đề nghị hủy án
Trong phần bào chữa cho bị cáo Dương Chí Dũng, luật sư Ngô Ngọc Thủy đề nghị HĐXX tuyên hủy án sơ thẩm, điều tra lại từ đầu. Theo luật sư Thủy, không đủ căn cứ pháp lý để kết tội bị cáo Dương Chí Dũng phạm tội tham ô, vì tại Vinalines bị cáo Dũng không quản lý trực tiếp bất cứ khoản tài sản nào.
Như vậy, theo ông Thủy, nếu đã không quản lý tài sản thì làm sao phạm tội tham ô tài sản được. Phân tích về tính đồng phạm trong tội tham ô, luật sư Thủy lập luận: “Nói đến đồng phạm, phải tuân thủ Điều 20 Bộ luật Tố tụng Hình sự. Trong đó, thể hiện rõ sự phân công, phân nhiệm, thống nhất, bàn bạc về ý chí cũng như hành động. Nhưng ở đây, HĐXX không làm rõ được bất cứ chi tiết nào về sự đồng phạm giữa các bị cáo Dũng, Phúc, Chiều, Sơn”.
Ngoài ra, ông Thủy còn phân tích, bị cáo Trần Hải Sơn khai đưa hàng tỷ đồng cho Dương Chí Dũng và Mai Văn Phúc, nhưng không nhớ rõ đưa sáng, hay chiều, cũng không có bất cứ tài liệu nào chứng minh, do đó những lời khai này thiếu chính xác.
Các luật sư Hoàng Huy Được, Trần Đình Triển cũng đề nghị tòa hủy một phần bản án sơ thẩm ở tội danh tham ô. Riêng luật sư Nguyễn Huy Thiệp (bào chữa cho bị cáo Mai Văn Phúc) cho rằng, không hề xuất hiện một chữ nào trong quan điểm luận tội của VKS liên quan đến quá trình xét xử vụ án ở phiên phúc thẩm.
“Như vậy, việc luận tội của VKS đã được chuẩn bị từ trước. Điều này cũng có nghĩa, toàn bộ tài liệu luật sư gửi tới phiên tòa đã không được xem xét” – luật sư Thiệp nói.
Hôm nay, tòa tiếp tục làm việc.
Theo đại diện Viện Kiểm sát, có đủ căn cứ để kết luận các bị cáo đã phạm tội cố ý làm trái, do đó đơn kháng án kêu oan của họ không có cơ sở để xem xét. Hành vi của Dương Chí Dũng cùng đồng phạm thể hiện ở việc đã tìm mọi cách để mua bằng được ụ nổi 83M, dù biết rõ không đủ điều kiện.
