Những người ủng hộ nhân quyền cho rằng “tạm dừng nhân đạo” là không đủ để ngăn chặn cuộc tàn sát ở Dải Gaza, nơi Liên Hợp Quốc đã bày tỏ lo ngại rằng tội ác chiến tranh có thể xảy ra.
“Điều đó rõ ràng là hoàn toàn không đủ và có thể không bền vững theo thời gian”, Adam Shapiro, giám đốc vận động cho Israel-Palestine tại Viện Dân chủ cho thế giới Ả-rập hiện nay (DAWN), đánh giá.
“Tôi không biết ai đang tư vấn pháp lý cho chính quyền Mỹ, nhưng nếu họ cho rằng đây là cách bù đắp cho luật nhân đạo quốc tế thì họ đã nhầm to. Điều đó không hợp pháp”, ông Shapiro nói.
Ông Shapiro cho rằng việc kêu gọi tạm dừng đồng nghĩa với “kết thúc mở”, giúp Israel không phải chịu trách nhiệm hay trả giá chính trị.
Khi ở Israel ngày 3/11, Ngoại trưởng Blinken nói rằng việc tạm dừng giao tranh sẽ cho phép đưa thêm viện trợ vào Dải Gaza, bảo vệ thường dân Palestine và tạo điều kiện cho ngoại giao để giải thoát những người đang bị Hamas giữ làm con tin.
“Chúng tôi tin rằng những nỗ lực đó sẽ được hỗ trợ bằng việc tạm dừng nhân đạo, bằng các thỏa thuận trên thực địa nhằm tăng cường an toàn cho dân thường và cho phép cung cấp viện trợ nhân đạo hiệu quả và bền vững hơn”, ông Blinken nói với báo chí.
Nhà Trắng trước đó tuyên bố rằng bất kỳ sự tạm dừng nào cũng sẽ mang tính "địa phương ", nghĩa là mức độ thấp hơn nhiều so với một lệnh ngừng bắn hoàn toàn.
Tuy nhiên, lập trường này đánh dấu sự thay đổi trong cách tiếp cận của Mỹ. Hai tuần trước, Washington phủ quyết một dự thảo nghị quyết tại Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc về kêu gọi tạm dừng chiến sự vì lý do nhân đạo.
Sandra Tamari, giám đốc điều hành của Dự án Tư pháp Adalah, một nhóm vận động, nhận xét rằng lời kêu gọi tạm dừng nhân đạo cho thấy chính quyền Biden đang thay đổi cách tiếp cận trước áp lực ngày càng tăng từ dư luận trong nước, khi đã có hơn 9.000 người Palestine thiệt mạng vì bom đạn.
“Chính quyền của Tổng thống Joe Biden nhận thấy sự phẫn nộ của công chúng Mỹ đối với tình trạng này, và họ thấy ngày càng khó biện minh việc cho phép Israel tiếp tục”, Tamari nói với Al Jazeera.
Chuyến thăm của ông Blinken diễn ra trong bối cảnh cộng đồng Ả-rập và Hồi giáo ngày càng bất bình về cách chính quyền Mỹ xử lý cuộc khủng hoảng.
Một cuộc khảo sát đầu tuần này cho thấy, tỷ lệ ủng hộ Tổng thống Biden trong cộng đồng người Mỹ gốc Ả-rập thấp kỷ lục, chỉ với 17%, giảm 42 điểm phần trăm.
Cũng đã có thông tin về tình trạng bất đồng quan điểm trong chính quyền Mỹ. Josh Paul, một quan chức Bộ Ngoại giao, vừa cho biết ông đã từ chức vì Mỹ tiếp tục hỗ trợ Israel.
Tamari cho rằng tạm dừng nhân đạo sẽ không dập tắt được sự tức giận trong các cộng đồng ủng hộ quyền của người Palestine.
“Người Palestine không muốn tạm dừng ném bom để lấy lương thực vào rồi lại bị ném bom lần nữa. Nó hoàn toàn không thể chấp nhận được”, bà nói.
Nhưng ngay cả đề xuất như vậy cũng đã bị Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu gạt bỏ.
“Tôi đã nói rõ rằng chúng tôi đang tiếp tục sử dụng toàn bộ lực lượng và Israel từ chối lệnh ngừng bắn tạm thời nếu không bao gồm việc thả các con tin của chúng tôi”, ông Netanyahu nói.
Ông Shapiro cho rằng sự từ chối đó cho thấy Israel có thể phớt lờ các yêu cầu của Washington vì họ biết rằng Mỹ sẽ không trừng phạt đồng minh. Một ví dụ là dù Mỹ phản đối, Israel vẫn tiếp tục mở rộng các khu định cư bất hợp pháp ở Bờ Tây.
Israel nhận được 3,8 tỷ USD viện trợ quân sự của Mỹ hằng năm và Tổng thống Biden đề xuất Quốc hội chi hơn 14 tỷ USD tài trợ bổ sung cho Israel kể từ khi chiến tranh nổ ra.
Đầu tuần này, Lầu Năm Góc cho biết họ “không đặt ra bất kỳ giới hạn nào đối với cách Israel sử dụng vũ khí” do Mỹ cung cấp. Nhà Trắng khẳng định cho biết họ “không vạch ra ranh giới đỏ” cho Israel.
Với sự hỗ trợ như vậy mà Mỹ dành cho nỗ lực chiến tranh của Israel, những người ủng hộ quyền của người Palestine nói rằng họ thấy không thuyết phục khi chính quyền Biden kêu gọi bảo vệ dân thường ở Dải Gaza.
Trên thực tế, chiến dịch ném bom của Israel có vẻ trở nên tồi tệ hơn trong 2 tuần qua, dù giới chức Mỹ vẫn kêu gọi quân đội Israel tuân thủ “các quy tắc chiến tranh”.
Ngày 3/11, ông Biden nói rằng ông nhìn thấy “những đứa con của chính mình” trong hình ảnh những đứa trẻ Palestine chết và bị thương ở Gaza. Tuy nhiên, ông tiếp tục nhấn mạnh sự ủng hộ của Mỹ dành cho Israel.
