 |
Có hôm ra đường, tôi đeo trên vai chiếc máy Canon chụp phim to đùng, được một người ghé tai “anh ở báo lào”. Rụt cổ lắc đầu, vậy mà không được tin, người ấy lại “anh lại dấu tôi dồi, ở đây đang dầm dĩ truyện kiện cáo đất đai, tôi biết thừa anh là ai...”. Đấy họ sẵn sàng biết thừa cái không biết. Tôi có nhà báo gì đâu, nhưng theo họ, cái máy ảnh là rõ ràng của anh nhà báo.
Giống như câu tổng kết kinh nghiệm về làm món ăn: “Lợn hành, trâu tỏi, bò gừng”, cứ từ đó mà suy ra. Nếu lấy tiêu chí có máy ảnh là nhà báo thì thời nay nhà báo đông như đàn mối. Nhà tôi bảy người thì năm máy ảnh, chỉ hai đứa cháu quấn tã là chưa sắm vì chúng chưa biết đòi! Tôi đi An Giang, tay cầm cái máy số Sony 717 hơi đồ sộ, thế là mấy bác kiện đất đai bu lấy để kể tội ăn đất của cán bộ địa phương.
Lùi về vài chục năm về trước, cầm trong tay cái thẻ nhà báo là oai lắm. Bây giờ dù không làm báo mà đeo máy ảnh đi nhầm vào vùng xung đột dễ ăn củ đậu như chơi. Cánh nhà báo thật cũng khối anh bị nạn rồi. Nặng thì vào tù, nhẹ thì bị đập máy, đâu có là thứ quyền lực gì. Họ bảo nhà văn nói láo nhà báo nói thêm. Họ không biết đọc văn, cứ đọc văn như đọc báo rồi phán xanh rờn.
Còn báo chí cũng có lúc đúng lúc sai nhưng chỉ sau một chuyện sai, nhìn chung là ít tin. Ít tin nhưng vì ghét tham nhũng nhiều như dòi, nên cứ viết về tham nhũng là được tin và coi những nhà báo đó là những anh hùng luôn, dù chưa rõ đầu cua tai nheo.
Ghét yêu cũng đại khái như thế. Trong làng báo trước đây để qua cầu qua đò chỉ cần giơ cái thẻ là được miễn lệ phí. Nên có ông chỉ trình cái thẻ hội viên là được nằm ngay trong thành phần ưu đãi, các ông thu vé cũng đại khái thế. Bởi đại khái thế nên có lúc nhà báo như ông giời, thì lại có lúc thành kẻ thù nghịch. Họ hiểu vai trò nhà báo cũng đại khái.
Tính đại khái của dân ta đi vào cuộc đời, ám vào cuộc sống ứng xử đại khái nên bây giờ nhiều việc trong cuộc sống bị chuệch choạc đi chỉ vì tính đại khái đó.
Bài, minh họa: Đỗ Đức
