Nợ lương 5 tháng, nợ BHXH hơn 2 năm
Những ngày qua, hàng chục lao động của xí nghiệp Cầu 17 (gọi tắt là Cầu 17) - đơn vị chủ lực của Cienco 1 chăng băng rôn trước trụ sở Cienco 1 trên đường Đê La Thành (Ba Đình - Hà Nội). Các băng rôn ghi: “Yêu cầu Xí nghiệp cầu 17 – Cienco 1 hãy trả cho chúng tôi 5 tháng lương và 24 tháng BHXH”, “Chúng tôi – người lao động thi công dự án đường sắt Nhổn – Ga Hà Nội yêu cầu chủ đầu tư – Dalim – Cầu 17 thanh toán tiền nhân công”. Ngoài chăng băng rôn, 108 công nhân cùng ký đơn kêu cứu đến Cienco 1 và các cơ quan chức năng.
Công nhân chăng băng rôn đòi tiền. Ảnh Bảo An Anh Phan Văn Thạch, một công nhân của Cầu 17 tham gia thi công tại dự án Metro Nhổn – Ga Hà Nội nói: “Chúng tôi lên đòi lương nhưng không lãnh đạo nào tiếp chúng tôi, giải thích cho chúng tôi để xoa dịu nỗi bức xúc”. Không chỉ nợ 5 tháng lương, nhiều công nhân còn cho biết họ bị nợ đến 6,7 tháng lương, không có tháng lương thứ 13 vào dịp Tết năm 2018... Không ít công nhân chán nản đã nghỉ việc nhưng họ không thể rút sổ BHXH để chuyển công tác. Nhiều người nghỉ việc, đề nghị được hưởng bảo hiểm thất nghiệp cũng không xong vì doanh nghiệp nợ BHXH quá nhiều.
Công nhân nằm nghỉ ở cầu thang của trụ sở Cienco 1 để đòi lương, bảo hiểm xã hội. Ảnh Bảo An Không chỉ bị nợ BHXH 24 tháng, anh Thọ, một công nhân cũng tham gia công trường Nhổn – Ga Hà Nội phản ánh, anh vào xí nghiệp từ năm 2012 chỉ mới được đóng 1 năm BHXH. Trong khi đó, các công nhân cho hay, trong bảng lương hàng tháng, đều bị trừ bảo hiểm xã hội. Mới đây, Bảo hiểm xã hội quận Ba Đình thông báo, đến tháng 4/2019, khoản nợ bảo hiểm xã hội của riêng Cầu 17 lên đến hơn 10 tỷ đồng.
Sau nhiều ngày vật vạ tại trụ sở và chăng băng rôn, ngày 4/6, đại diện Cienco 1, lãnh đạo Cầu 17 chấp nhận đối thoại với công nhân. Tại đây, lãnh đạo Cầu 17 chấp thuận ứng trước cho công nhân mỗi người 4 triệu đồng và đưa ra lộ trình trả lương tiếp theo. Về BHXH, lãnh đạo Cầu 17 xác nhận chưa đóng từ tháng 1/2017 nhưng chưa đưa được ra phương án giải quyết cụ thể.
Tổng công ty “lao dốc”, tương lai mờ mịt
Ông Đồ Huy Hưng, Chánh văn phòng Cienco 1 cho hay, nguyên nhân cụ thể dẫn đến chậm trả lương ở Cầu 17 là do dự án Metro Nhổn – Ga Hà Nội kéo dài (do Cienco 1 và Cầu 17 ký hợp đồng thi công trong 27 tháng nay đã trên 50 tháng) khiến máy móc, công nhân nằm chờ ở công trường, đẩy chi phí lên cao nên không đủ kinh phí trả lương. Ông Cấn Duy Huấn, Trưởng phòng Tổ chức hành chính cầu 17 cho biết, hiện Tổng công ty và xí nghiệp ít việc, “không cần phải thực hiện tinh giảm, hiện công nhân đã tự nghỉ đến hơn 70%” – ông Huấn nói.
Không chỉ Cầu 17, bức tranh của Cienco 1 hậu cổ phần hóa hiện hết sức bi đát. Từ một doanh nghiệp hàng đầu của Bộ GTVT, là Anh Hùng lực lượng vũ trang, 10 huân chương độc lập, 5 cá nhân Anh hùng lao động, thi công các công trình trọng yếu của đất nước, hiện Cienco 1 tụt dốc thảm hại. Năm 2018, giá trị sản lượng đặt ra 2.100 tỷ nhưng Cienco 1 thực hiện được 974,5 tỷ, đạt 46,3%. Toàn bộ các tháng trong năm 2018 đều không đạt kế hoạch, tháng thấp nhất đạt 28,1%.
Sự xuống dốc của Cienco 1 liên quan không ít đến ông Đinh Ngọc Hệ (tức Út trọc, bị xử tù 12 năm vào tháng 7/2018 do sai phạm tại Công ty CP Đầu tư và Phát triển Thái Sơn). Theo đó, ngày 21/3/2014, Cienco1 bán cổ phần lần đầu ra công chúng. Đến cuối năm 2014, Bộ GTVT quyết định thoái toàn bộ vốn nhà nước. Công ty TNHH Sản xuất Thương mại Dịch vụ Yên Khánh – doanh nghiệp của bà Vũ Thị Hoan đã có công văn chào mua công khai 12,6 triệu cổ phần, tương đương 18% vốn Cienco1.
Trước đó, doanh nghiệp này đã “gom” được 17,58% cổ phần Cienco1 và đưa Công ty Yên Khánh trở thành cổ đông lớn nhất của Cienco1 với tỷ lệ sở hữu 35,58%. ( bà Hoan là cháu gái ông Đinh Ngọc Hệ bị khởi tố để điều tra các sai phạm tại Công ty Yên Khánh Hải Thành vào tháng 11/2018).
Công nhân tập trung yêu cầu đại diện Cienco 1 và Cầu 17 tiếp xúc, giải quyết. Ảnh Bảo An Theo báo cáo cuối tháng 12/2018, bốn công ty Yên Khánh, Cty cp thương mại nước giải khát Khánh An, Cty cổ phần đầu tư Cái Mép và Cty cổ phần An Hiền là những cổ đông lớn nhất của Cienco 1 với tỷ lệ nắm giữ cổ phần lần lượt là 28,576%, 19,21%, 16,8% và 24,59% (Tổng nhóm cổ đông này chiếm hơn 90% vốn, hiện do ông Đinh Ngọc Vượng đại diện).
Đáng chú ý, tổng tài sản của Cienco1 đầu năm 2014 là 5.595 tỷ đồng, vốn góp chủ sở hữu gần 438 tỷ đồng, nợ phải trả là 4.982 tỷ đồng. Sau hai lần bán cổ phần năm 2014, Cienco1 thu về khoảng 407 tỷ đồng, thấp hơn con số 438 tỷ đồng vốn chủ sở hữu.
Công nhân còn chăng băng rôn để đòi tiền tại công trường Metro Nhổn - Ga Hà Nội. Ảnh Bảo An Ông Cấn Hồng Lai, hiện là Bí thư đảng ủy Cienco 1, nguyên là Tổng giám đốc Cienco 1 thời kỳ doanh nghiệp nhà nước cho hay, cho biết, Tổng công ty có liên quan đến ông Út nhưng bản thân ông cũng không biết cụ thể. “Cổ đông thay đổi liên tục. Việc liên quan đến ông Út ra sao, cơ quan điều tra đang làm rõ. Tình trạng Cienco1 hiện rất khó khăn; nhiều tài sản, tài khoản bị phong tỏa, dự án mới rất khó tìm kiếm. Nhìn tình cảm anh em công nhân và tổng công ty hiện nay tôi rất đau lòng” – ông Lai nói.
Ông Đỗ Nga Việt, Chủ tịch công đoàn ngành GTVT cho hay, công đoàn ngành GTVT cũng nhận được đơn kêu cứu của công nhân. Dù Cienco 1 đã cổ phần hóa, không còn là doanh nghiệp nhà nước thuộc Bộ GTVT nhưng công đoàn ngành GTVT vẫn cử cán bộ xuống làm việc, yêu cầu họ thực hiện các chế độ lương, bảo hiểm xã hội cho công nhân.
“Cienco 1 và Cầu 17 phải thực hiện việc trả lương và trả bảo hiểm xã hội, nếu không, họ phải chịu trách nhiệm trước pháp luật. Thậm chí, việc trục lợi, trốn đóng, nợ đọng sẽ bị xử lý theo pháp luật hình sự. Về lâu dài, để ổn định đời sống cho công nhân, Cienco 1 phải phát triển thị trường, tạo ra nhiều công ăn việc làm” - ông Việt nói.
