Thu hồi rồi lại cấp phép
Theo tài liệu của PV Tiền Phong, tháng 4/2009, UBND tỉnh Lào Cai cấp giấy chứng nhận đầu tư cho Công ty Lilama thực hiện dự án khách sạn, nhà hàng tại thôn 2, xã Đồng Tuyển, TP Lào Cai trên diện tích 3,77ha. Trong quá trình san gạt mặt bằng phát hiện có quặng Apatit nên UBND tỉnh yêu cầu các sở, ngành phối hợp với Công ty Apatit Việt Nam, Công ty Lilama khảo sát thực địa...
Sau khi xác định khu đất cấp dự án cho Công ty Lilama có diện tích nằm chồng lấn vào khai khai trường 18 thuộc quy hoạch quặng Apatit đã được Bộ Công thương phê duyệt nên Sở TN&MT và Công ty Apatit Việt Nam đề nghị UBND tỉnh yêu cầu Công ty Lilama tạm dừng thực hiện dự án. Từ đề xuất này, ngày 27/10/2010, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai - Nguyễn Văn Vịnh đã ký quyết định thu hồi Giấy chứng nhận đầu tư và chấm dứt thực hiện dự án nêu trên của Công ty Lilama.
Đến tháng 7/2011, Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai - Nguyễn Văn Vịnh ra Quyết định 1744 giao diện tích 3,77 ha (diện tích đã thu hồi của Công ty Lilama) cho Công ty Apatit Việt Nam quản lý, sử dụng theo quy hoạch Apatit.
Tháng 8/2011, Công ty Apatit Việt Nam tiếp quản lại khu đất 3,77ha, rồi xin lập biện pháp khai thác quặng tại đây song UBND tỉnh Lào Cai không chấp thuận.
Sau khi bị từ chối, Công ty Apatit Việt Nam lại có văn bản xin lập biện pháp khai thác tận thu quặng với lý do "Do trước đây Công ty Lilama trong lúc thi công làm đường, san gạt một phần bề mặt đã để lộ thân quặng, thời gian gần đây đã có tình trạng khai thác trộm tài nguyên. Tại thân quặng apatit do nằm chênh vênh đến mùa mưa lũ có nguy cơ bị sạt lở, trôi lấp làm thất thoát...".
Ngày 11/4/2012, ông Nguyễn Văn Vịnh, Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai ký Văn bản số 839, đồng ý tạm giao cho Công ty Apatit Việt Nam tổ chức bảo vệ quặng apatit trong phạm vi 3,77 ha; Giao Công ty Apatit tiến hành cải tạo mặt bằng khu mỏ để xử lý nguy cơ gây sạt lở đất đá. “Trong quá trình cải tạo mặt bằng nếu khối lượng san gạt có kèm theo khoáng sản thì cho phép Công ty Apatit Việt Nam được thu hồi và vận chuyển để quản lý và sử dụng theo quy định”, văn bản nêu.
Căn cứ vào văn bản 839 trên của UBND tỉnh Lào Cai, chỉ sau đó 1 ngày (ngày 12/4/2012), Công ty Apatit Việt Nam và Công ty Lilama đã “bắt tay” nhau ký hợp đồng kinh tế. Nội dung hợp đồng phối hợp thu hồi quặng trong phạm vi 3,77 ha.
Ngay trong quá trình hai công ty thực hiện hợp đồng kinh tế nêu trên, ngày 30/5/2012, ông Nguyễn Mạnh Thừa, Giám đốc Công ty Lilama đã ký văn bản gửi UBND tỉnh Lào Cai đề nghị giao lại diện tích 3,77ha và cấp lại Giấy chứng nhận đầu tư khách sạn, nhà hàng cho công ty này.
Đáng chú ý, sau khi Công ty Lilama "xin lại" dự án, các sở, ngành của tỉnh Lào Cai đã có văn bản 'can ngăn' và đề nghị UBND tỉnh giới thiệu cho công ty Lilama vị trí đất khác để xây dựng nhà hàng khách sạn do vị trí này còn quặng Apatit.
Song ngày 2/8/2012, Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai, Nguyễn Văn Vịnh đã ký Văn bản 2160 với nội dung "Đồng ý chủ trương cho Công ty Lilama đầu tư dự án nhà hàng, khách sạn tại thôn 2, xã Đồng Tuyển, TP Lào Cai. Công ty Apatit Việt Nam bàn giao diện tích đất 3,77 ha tại khai trường 18 xã Đồng Tuyển cho Công ty Lilama để lập dự án. Trong quá trình thực hiện nếu còn khoáng sản, Công ty Lilama được tận thu và thực hiện các nghĩa vụ liên quan theo quy định hiện hành”.
Đến 17/12/2012, Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai ký cấp Giấy chứng nhận đầu tư cho Công ty Lilama để thực hiện dự án đầu tư nhà hàng khách sạn trên khu đất 3,77 ha. Vào 29/3/2013, UBND tỉnh cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho Lilama.
Tiếp đó, ngày 20/5/2013, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai - Doãn Văn Hưởng ký Văn bản số 1717 về việc thực hiện các biện pháp quản lý khoáng sản trong khu vực thi công dự án nhà hàng, khách sạn.
 |
| Khu đất dự án nhà hàng, khách sạn của Công ty Lilama. |
Tại Quyết định 1717, UBND tỉnh Lào Cai đồng ý với một phần tham mưu của Sở TN&MT, nếu có phát hiện quặng, kể cả quặng nghèo, giao cho Công ty Lilama thu gom, thỏa thuận, thống nhất với Công ty Apatit Việt Nam để tập kết, quản lý sử dụng theo quy định mà không đề cập đến việc “trong trường hợp phát hiện thân khoáng có giá trị công nghiệp thì phải báo cáo UBND tỉnh để chỉ đạo tổ chức khảo sát, đánh giá và xin ý kiến của cơ quan có thẩm quyền giải quyết theo quy định của Luật Khoáng sản” như tham mưu của Sở TN&MT trước đó.
Liên quan đến hai văn bản 2160 và văn bản 1717 của UBND tỉnh Lào Cai ban hành, CQĐT đã tiến hành trưng cầu giám định tư pháp, kết quả xác định hai văn bản này không phải giấy phép khai thác khoáng sản, giấy phép tận thu.
"Bị can Nguyễn Mạnh Thừa đã lợi dụng vào việc Công ty Lilama được UBND tỉnh Lào Cai cấp Giấy chứng nhận đầu tư dự án khách sạn, nhà hàng và sử dụng các Văn bản 839 ngày 11/4/2012, Văn bản 2160 ngày 2/8/2012, Văn bản 1717 ngày 205/2013 của UBND tỉnh Lào Cai ban hành chưa đúng quy định của pháp luật để chỉ đạo khai thác trái phép trong phạm vi diện tích 5,99ha (trong đó có 3,77ha là diện tích được cấp chứng nhận đầu tư dự án) thuộc khai trường 18 được tổng số hơn 1,5 triệu tấn..." - trích cáo trạng của Viện KSND tỉnh Lào Cai.
Cơ quan điều tra làm việc với nhiều bộ, ngành
Trong diễn biến liên quan vụ án 'đào trộm' 1,5 triệu tấn quặng, cơ quan điều tra tiến hành điều tra, xác minh, làm việc với các cơ quan, ban ngành, doanh nghiệp, như, Thanh tra Chính phủ, Bộ TN&MT, Bộ Công Thương, UBND tỉnh Lào Cai, Sở TN&MT tỉnh Lào Cai, Tập đoàn Hóa chất Việt Nam, Cục Thuế tỉnh Lào Cai, Công ty Apatit, Công ty Lilama; các doanh nghiệp đã mua quặng apatit do Công ty Lilama khai thác trái phép; các doanh nghiệp, cá nhân ký hợp đồng bốc xúc, vận chuyển đất đá, quặng apatit với Công ty Lilama và làm việc với các cá nhân có liên quan để thu thập tài liệu, chứng cứ để làm rõ các nội dung, tình tiết có ý nghĩa quan trọng đối với vụ án.
 |
| Dự án nhà hàng, khách sạn còn lại bãi đất trống sau 10 năm đào trộm quặng. |
Cơ quan Cảnh sát điều tra đã tiến hành hỏi cung các bị can trong vụ án, lấy lời khai của những người có liên quan, tiến hành đối chất để làm rõ những mâu thuẫn giữa các lời khai trong vụ án và tiến hành thực hiện các biện pháp điều tra khác theo quy định của pháp luật để thu thập tài liệu, chứng cứ phục vụ công tác điều tra làm rõ vụ án.
Đối với nội dung bị can Nguyễn Mạnh Thừa khai trong tổng số tiền thu lợi bất chính 177 tỷ đồng, bị can đã đưa tiền cho các cá nhân nguyên là lãnh đạo, cán bộ sở, ngành và UBND tỉnh, các cá nhân là cán bộ Thanh tra Chính phủ, cũng như các cá nhân liên quan đến vụ án tiếp tục được điều tra làm rõ trong vụ án "Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ" đã được CQĐT Công an tỉnh Lào Cai ra quyết định tách vụ án vào ngày 14/7/2022.
Loạt quan chức nhúng chàm
Ngày 23/6/2022, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Lào Cai ra quyết định khởi tố bổ sung vụ án hình sự về tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ” xảy ra tại UBND tỉnh Lào Cai, Sở TN&MT tỉnh Lào Cai, Sở Công thương tỉnh Lào Cai.Đồng thời khởi tố bị can, bắt tạm giam đối với các ông Nguyễn Thanh Dương (SN1959) và Lê Ngọc Hưng (SN1960) cùng là nguyên Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai; Mai Đình Định (SN 1961), nguyên Giám đốc Sở TN&MT tỉnh Lào Cai; Phan Văn Cương (SN 1963), Phó Giám đốc Sở Công thương tỉnh Lào Cai về tội danh nêu trên.
