Theo cáo trạng, Nguyễn Xuân Thông (cựu cán bộ công an) quen biết với Trần Minh Tuấn (bị cáo giai đoạn 1 vụ án) từ năm 2009. Quá trình quen biết, Tuấn thường xuyên gặp gỡ và lôi kéo Thông tham gia cùng thực hiện công việc với Tuấn.
Tháng 6/2021, Thông được Tuấn trao đổi, bàn bạc về việc Tuấn tổ chức chuyến bay đưa người lao động Việt Nam ở nước ngoài về nước tránh dịch Covid-19. Tuấn cho Thông biết có mối quan hệ và nhờ được 4 Bộ trong Tổ công tác 5 Bộ giúp đỡ, còn Bộ Công an thì Tuấn nhờ Thông kết nối, tác động từ phía Cục Quản lý xuất nhập cảnh (Cục QLXNC).
Theo đề nghị của Tuấn, Nguyễn Xuân Thông đã nhờ Cục QLXNC kiểm tra, sớm ban hành văn bản đồng ý cho Công ty Xây dựng và quản lý nguồn nhân lực Quang Trung, được tổ chức thực hiện chuyến bay.
Sau đó, công ty này đã có được văn bản chấp thuận và tổ chức đưa người lao động từ Đài Loan về tỉnh Hải Dương, cách ly vào ngày 30/6/2021.
 |
Bị can Trần Minh Tuấn (trong phiên tòa giai đoạn 1 vụ án). |
Viện kiểm sát cáo buộc, từ 19/7/2021 - 29/9/2021, Trần Minh Tuấn nhiều lần gửi cho Nguyễn Xuân Thông qua ứng dụng Zalo ảnh chụp các văn bản về chủ trương, kế hoạch tổ chức các chuyến bay đón công dân về nước… trong đó có công văn của Bộ Y tế, công văn của Bộ Ngoại giao, đóng dấu “Mật”, văn bản của Công ty TNHH Du lịch và Sự kiện bầu trời Hà Nội, Công ty TNHH Du lịch Quốc tế.
Cùng với đó, Tuấn cho Thông biết các Bộ còn lại Tuấn vẫn "xử lý được”, đề nghị Thông tiếp tục can thiệp, tác động đến Cục QLXNC để giải quyết thủ tục xin cấp phép tổ chức chuyến bay cho Công ty TNHH Du lịch và Sự kiện bầu trời Hà Nội, Công ty TNHH Du lịch Quốc tế.
Từ đề nghị của Tuấn, Thông nhiều lần liên hệ với Cục QLXNC nhưng không giải quyết được. Sau này, giữa Trần Minh Tuấn và đối tác Phạm Bích Hằng (bị cáo trong giai đoạn 1 vụ án) có mâu thuẫn, các chuyến bay vì thế cũng bị hủy.
Cuộc gặp hướng dẫn đối tượng khai báo gian dối
Theo cáo trạng, đến tháng 6/2022, khi bị điều tra do liên quan đến vụ án, Tuấn có trao đổi với Thông tìm cách giúp đỡ. Do trước đây Thông giúp Tuấn trong việc kết nối với Cục QLXNC nên Thông biết rõ Tuấn đang bị điều tra về hành vi đưa hối lộ cho các cá nhân để được đồng ý thực hiện, tổ chức chuyến bay.
Ngày 19/7/2022, Cơ quan ANĐT Bộ Công an có giấy triệu tập Trần Minh Tuấn đến làm việc. Mặc dù vào tối cùng ngày Thông đã gặp Tuấn tại Hà Nội, nhưng ông Thông vẫn gọi điện đến Cơ quan ANĐT giới thiệu bản thân và đơn vị công tác, đề nghị điều tra viên cho Tuấn được lùi thời gian làm việc vào ngày khác vì Tuấn đi công tác tại Nghệ An không kịp về.
 |
Các bị cáo hầu tòa trong giai đoạn 1 vụ án "Chuyến bay giải cứu". |
Đến 28/7/2022, Trần Minh Tuấn, Phạm Bá Sơn, hẹn gặp Nguyễn Xuân Thông và một người bạn của Tuấn làm nghề luật sư tại một quán ăn gần trụ sở Bộ Công an (đường Phạm Văn Đồng, Hà Nội) với mục đích để tư vấn hướng dẫn giúp Tuấn, Sơn khai báo với cơ quan điều tra về các nội dung liên quan đến vụ án theo hướng có lợi.
Tại cuộc gặp, Trần Minh Tuấn "tiết lộ" việc mình đã nhận hơn 10 tỷ đồng của Phạm Bích Hằng để 'lo lót' xin thủ tục tổ chức chuyến bay cho doanh nghiệp của Hằng.
Tuấn đề nghị Thông và vị luật sư nêu trên hướng dẫn Tuấn với Sơn "nên khai với cơ quan điều tra như thế nào về việc này cho có lợi".
"Nguyễn Xuân Thông đã cùng với các cá nhân trao đổi, thảo luận và thống nhất hướng dẫn Tuấn và Sơn 'không được khai với cơ quan điều tra về số tiền Tuấn đã nhận của Hằng để đi đưa hối lộ, mà cần phải khai gian dối là số tiền này Tuấn đã trả lại hết cho Hằng bằng tiền mặt, có Phạm Bá Sơn chứng kiến'. Những nội dung khác thì cứ khai 'không biết' để về suy nghĩ, trả lời sau”, cáo trạng nêu.
Đến ngày 3/8/2022, Trần Minh Tuấn và Phạm Bá Sơn đến Cơ quan ANĐT Bộ Công an làm việc, đều khai báo nội dung gian dối về hành vi phạm tội như đã được hướng dẫn.
Đến giữa tháng 10/2022, Trần Minh Tuấn đến làm việc với Cơ quan ANĐT Bộ Công an, nhưng vẫn giữ nguyên lời khai gian dối. Để trốn tránh việc bị điều tra, xử lý, từ ngày 26/10/2022, Tuấn bỏ trốn khỏi nơi cư trú, khiến Cơ quan ANĐT Bộ Công an không thi hành được các thủ tục tố tụng như khởi tố bị can, bắt bị can để tạm giam.
Một tháng sau, Tuấn bị bắt tại Thừa Thiên Huế, quá trình giam giữ, bị can tiếp tục khai gian dối như đã hướng dẫn để che giấu hành vi phạm tội, gây khó khăn, cản trở rất lớn cho công tác điều tra.
Tuy nhiên, bằng các biện pháp nghiệp vụ điều tra, CQĐT đã làm rõ hành vi của những người liên quan, trong đó có hành vi che giấu tội phạm của ông Thông. Tại cơ quan điều tra, ông Thông đã thừa nhận hành vi phạm tội.
Còn Trần Minh Tuấn đã bị truy tố, xét xử trong giai đoạn 1 của vụ án về hai tội: "Đưa hối lộ”, với số tiền 730 triệu đồng và 3.000 USD đưa cho một số cán bộ có thẩm quyền tại UBND TP Hà Nội, Sở Y tế Hà Nội, Cục Lãnh sự Bộ Ngoại giao; "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản", với số tiền chiếm đoạt của Phạm Bích Hằng (bị can giai đoạn 1 vụ án) 4,6 tỷ đồng.
Với hai hành vi phạm tội nêu trên, Trần Minh Tuấn bị tòa án tuyên phạt tổng cộng 18 năm tù giam. Sau đó, Tuấn có đơn kêu oan, song đã bị TAND cấp cao bác kháng cáo.
