Xác định hành vi chưa chuẩn?
Việc cơ quan công an quận Thanh Xuân (Hà Nội) xử phạt 200 nghìn đồng với hành vi sàm sỡ phụ nữ trong thang máy đã và đang gây bức xúc trong dư luận xã hội mấy ngày qua. Những khoảng trống về mặt pháp lý cũng được thể hiện rõ xoay quanh mức xử phạt trong trường hợp này.
Trao đổi với PV Tiền Phong, Uỷ viên Thường trực Uỷ ban Pháp luật của Quốc hội Bùi Văn Xuyền cho rằng, cơ quan chức năng cần xem xét lại hành vi, bởi rất có thể việc xác định hành vi để áp dụng vào mức xử phạt đó chưa chuẩn.
“Trong cầu thang máy chỉ có hai người như vậy, người ta không đồng tình nhưng anh lại cố tình hôn người ta như thế, cố tình động chạm vào bộ phận nhạy cảm của người phụ nữ như thế thì không phải là hành vi trêu ghẹo phụ nữ, mà đã cấu thành hành vi khác. Đó là hành vi dâm ô, quấy rối tình dục, nhưng lại xác định là hành vi trêu ghẹo phụ nữ là không ổn”, ông Xuyền đánh giá.
Trả lời câu hỏi, có nên xem xét quy định hành vi “tấn công tình dụng” mà nhiều nước hiện đang áp dụng không? Uỷ viên Thường trực Uỷ ban Pháp luật cho rằng, cần thiết phải xem xét lại quy định này. Bởi có thể văn bản nghị định mô tả về hành vi không chuẩn, chưa đầy đủ hết trong thực tiễn và mực phạt 200 nghìn đồng đối với hành vi trêu ghẹo phụ nữ như thế cũng là “lỗi thời”.
“Trong thực tiễn xuất hiện nhiều hành vi mới, có những hành vi có thể trong văn bản không mô tả hết được, nên khi áp dụng xử lý cũng khó. Thường người ta áp dụng vào thể nhẹ để tránh khiếu kiện. Còn nếu áp dụng thể nặng thì lại phát sinh khiếu kiện, các cơ quan bào chữa, luật sư lại tham gia vào nhiều. Thành ra lỗi lại thuộc về cơ quan xử lý, cho nên họ thường chọn giải pháp an toàn, nên có những câu chuyện như vậy. Cho nên những quy định về lỗi xử phạt quy định trong văn bản cũng cần phải xem xét, điều chỉnh cho phù hợp, để bao quát hết được các hành vi trong thực tiễn”, ông Xuyền cho hay.
Bi hài như cái nhếch mép
Liên quan đến vụ việc này, đại biểu Quốc hội Phạm Thị Minh Hiền đánh giá: Một hành vi quấy rối có tính chất côn đồ với phụ nữ giữa thanh thiên bạch nhật như vậy, kẻ vi phạm thì trơ tráo, đã hành động vô pháp, vô thiên ở nơi công cộng, lại còn có thái độ thách thức pháp luật, đe dọa người bị hại… Nhưng cuối cùng chỉ bị phạt 200 nghìn đồng, thì đó thực sự là một câu chuyện bi hài.
“Bi hài ở chỗ nó như cái nhếch mép vào cái gọi là sự ngay thẳng của cơ quan công quyền, sức mạnh công lý; bi hài nữa là nó xảy ra vào thời điểm chúng ta đang đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao hiểu biết xã hội trong năm an toàn cho phụ nữ và trẻ em”, nữ đại biểu đoàn Phú Yên nêu.
Đánh giá việc áp dụng hình thức và mức xử phạt hành chính trong vụ việc này, so với quy định hiện hành không sai, nhưng theo đại biểu Phạm Thị Minh Hiền, nó không còn đúng so với nhận thức và hiểu biết của người dân về pháp luật hiện nay.
“Tôi cho rằng quy định như vậy đã rất lạc hậu, không còn phù hợp với đời sống thực tiễn. Và nó chỉ có tính “răn đe” với ai đó là nạn nhân bị quấy rối tình dục nếu muốn khởi kiện. Rõ ràng, đó là một việc khá phản tác dụng khi dùng pháp luật để quản lý trật tự xã hội”, Phó Giám đốc Sở Lao động, Thương binh và xã hội tỉnh Phú Yên nhìn nhận.
Không chỉ riêng sự việc này, nhiều vụ việc gần đây cho thấy một số chính sách, điều khoản pháp luật đã không còn phù hợp với đời sống thực tiễn, cần phải nhanh chóng điều chính sửa đổi, cần phải nâng cao chất lượng việc xây dựng các văn bản dưới luật. Làm sao để luật phải luôn gần với cuộc sống và không thể có khoảng cách quá xa, phải có sự đồng bộ, tương ứng với những quy chuẩn đối với hành vi con người và môi trường xã hội.
Đại biểu Hiền cho rằng, sự chậm trễ trong việc điều chỉnh sửa đổi Nghị định 167/2013/NĐ-CP đã vô tình trở thành sự nhạo báng đối với nhân phẩm và danh dự con người là một sai lầm cần phải nhanh chóng loại bỏ. Xoay quanh đề xuất có nên quy định hành vi tấn công tình dục ở Việt Nam hay không? Ủng hộ phương án sửa đổi theo hướng tăng nặng, nữ đại biểu cho rằng, hành vi này liên quan đến tội phạm hình sự.
“Vụ quấy rối phụ nữ trong thang máy, người đàn ông này đã sử dụng sức mạnh thể chất của nam giới để gây ra những tổn hại về thể chất, tâm lý và thậm chí là tình dục đối với cô gái trong thang máy. Như vậy nó không chỉ đơn giản là sàm sỡ, với những hành vi cố tình tấn công điểm yếu về giới của phụ nữ như vậy, nếu để lại hậu quả nghiêm trọng thì có thể cấu thành tội hình sự”, đại biểu Phạm Thị Minh Hiền cho hay.