Ông thể nói: Khái niệm “thu phí” là mang tính chất nhà nước, còn bây giờ xem BOT là một sản phẩm của doanh nghiệp nên họ tự định giá. Mặt khác, phí liên quan tới HĐND, Quốc hội quyết định, còn giá do doanh nghiệp cung cấp, vì BOT là sản phẩm của doanh nghiệp nên cần điều chỉnh lại cho chính xác. Khi chuyển qua “thu giá” thì sẽ giảm giá, để cân đối được phương án tài chính, còn nếu phí muốn thay đổi sẽ phải thông qua các bộ nên rất chậm. Việc chuyển đổi tên trạm “thu phí” thành trạm “thu giá” BOT không có gì khác mà chỉ là linh động hơn.
Ông thấy sao khi nhiều ý kiến cho rằng, sự thay đổi này là đang đánh tráo khái niệm?
Việc này không phải do Bộ GTVT quy định mà do Nghị định Chính phủ quy định. Tôi ví dụ, sản phẩm sản xuất từ nhà máy thì họ ấn định giá bán và BOT là một sản phẩm của doanh nghiệp.
Việc thu giá này có căn cứ theo quy luật thị trường không, thưa ông?
Sản phẩm nào cũng phải đem lại hiệu quả kinh doanh. Dự án BOT họ bỏ vốn toàn bộ thì cũng cần có phương án hoàn vốn. Nhà nước cố gắng điều chỉnh thấp nhất để tạo điều kiện cho xã hội. Khi điều chỉnh, trạm thu giá nào có điều kiện đều giảm toàn bộ xuống mức thấp nhất để hỗ trợ chi phí người dân.
Nghĩa là khi đã giảm giá ở trạm này, thì doanh nghiệp cũng có thể điều chỉnh tăng giá ở trạm khác?
Về nguyên tắc, sản phẩm đó của doanh nghiệp nhưng mình có điều tiết theo thị trường. Chính phủ, bộ, ngành họp và Quốc hội yêu cầu xem xét, tức là mình phải điều tiết để đảm bảo lợi ích nhà đầu tư và hài hoà lợi ích người dân. Không phải sản phẩm anh làm ra là tự ấn định giá mà phải ký hợp đồng với bộ để giám sát điều này. Chính vì thế mới có trường hợp một số trạm giảm từ 35 nghìn đồng xuống 25 nghìn đồng/lượt để hài hoà lợi ích các bên.
Khi chuyển sang thu giá sẽ có thay đổi về quản lý so với trước đây?
Trước đây mỗi lần điều chỉnh rất khó khăn vì điều chỉnh phí thuộc thẩm quyền của HĐND, mà HĐND thì không thể linh động được. Khi chuyển qua giá thì bản chất nhà đầu tư vẫn hưởng như vậy thôi, nhưng mình sẽ điều chỉnh một cách nhanh chóng để đáp ứng được điều kiện của từng trạm thu giá ở từng vị trí, từng khu vực.
Cảm ơn ông.