Ngày 4/11, lãnh đạo Quảng Nam cho hay, Viện Khoa học Thủy lợi miền Trung - Tây Nguyên vừa có báo cáo nhanh về nguyên nhân gây ra lũ quét, sạt lở đất tại xã Trà Leng, huyện Nam Trà My.
Người nhà mòn mỏi ngóng trông tin tức nạn nhân vụ sạt lở. Ảnh H. Thọ Theo nội dung báo cáo, từ các kết quả nghiên cứu của chuyên gia và khảo sát thực địa tại hiện trường ngày 31/10, Viện Khoa học Thủy lợi miền Trung - Tây Nguyên đưa ra nhận định ban đầu như sau:
Đây là khu vực có tổ hợp rất nhiều bất lợi về địa hình dốc, phân cắt mạnh nên hình thành một khe suối hẹp hình chữ V, có độ dốc từ 30-45 độ; 2 vách bên khe suối có cấu tạo nền đất bở rời, nằm trên nền đá gốc nên dễ gây sạt trượt.
Thời gian qua mưa kéo dài 16 ngày (từ ngày 6 đến 22/10) đất bị bão hòa hết và khi gặp trận mưa lớn ngày 27-28/10 (bão số 9) với gần 180mm thì đất như một khối bùn lỏng, sạt lở lao nhanh xuống phía dưới tạo ra trận lũ quét kéo theo đất đá, cây cối chắn ngang cống thoát nước dẫn tới dòng bùn đá đã chuyển hướng sang bờ phải lao vào khu dân cư, cuốn đi tất cả trên đường đi của nó, tạo ra thảm họa sạt lở.
Theo Viện Khoa học thủy lợi miền Trung và Tây Nguyên, thì việc dự báo lũ quét, sạt lở đất rất khó, chỉ có thể cảnh báo, xác định được các vùng điểm có nguy cơ sạt lở. Tuy nhiên để dự báo chính xác thời điểm xảy ra là không thể.
Viện Khoa học Thủy lợi miền Trung - Tây Nguyên cũng đưa ra một số giải pháp trước mắt và lâu dài, Cụ thể:
Về giải pháp trước mắt: Ngay trong mùa mưa bão này, đặc biệt có bão số 10 đang chuẩn bị đổ bộ, gây mưa lớn thì nguy cơ sạt lở đất càng nghiêm trọng. Vì vậy, địa phương cần rà soát ngay các khu vực có nguy cơ sạt lở đất cao theo khuyến cáo của các cơ quan chuyên môn và theo dõi dự báo mưa của Đài Khí tượng Thủy văn để di dời dân đến nơi an toàn. Trong khi đó, người dân cần chủ động quan sát, khi thấy các dấu hiệu bất thường như: Nứt đất, nứt nhà, cây nghiêng, nước chảy sườn đồi chuyển màu..., phải báo cáo ngay chính quyền.
Về giải pháp lâu dài: Xây dựng bản đồ cảnh báo nguy cơ sạt lở đất tới cấp huyện tỷ lệ 1/5.000 và cấp xã tỷ lệ 1/1.000 - 1/2.000. Tập huấn, hướng dẫn người dân kỹ năng nhận biết về phòng chống thiên tai nói chung và sạt lở đất nói riêng. Rà soát, quy hoạch, bố trí lại khu dân cư, cơ sở hạ tầng...an toàn trước thiên tai.
Xây dựng hệ thống cảnh báo sạt lở đất tại các khu vực dân cư có nguy cơ cao. Tăng mật độ trạm đo mưa tự động để nâng cao công tác cảnh báo chính xác hơn. Cần rà soát và đánh giá để đưa ra tỷ lệ các loại rừng trồng, rừng tự nhiên cũng như phương thức khai thác hợp lý để nâng cao chất lượng thảm phủ rừng nhằm hạn chế tối đa các nguy cơ gia tăng lũ lụt, sạt lở đất và lũ quét.
Trước đó, như Tiền phong đã thông tin, chiều 28/10, tại nóc Ông Đề, thôn 1, xã Trà Leng xảy ra trận sạt lở núi kinh hoàng làm 11 ngôi nhà bị vùi lấp, 22 người mất tích. Đến thời điểm hiện tại, lực lượng chức năng tìm thấy 8 thi thể nạn nhân và đang tích cực tìm kiếm 14 người còn lại.
