"Chuyện đời chưa kể' của người sáng lập Facebook

Mark Elliot Zuckerberg tròn 27 tuổi vào ngày 14-5-2011, hiện có khối tài sản trị giá khoảng 7 tỷ USD. Anh lập mạng xã hội Facebook vào tháng 2-2004 khi là sinh viên năm thứ hai Đại học Harvard.

Ủng hộ hacker

“Điều mà hầu hết mọi người nghĩ tới khi nghe từ hacker là đột nhập đâu đó”, Zuckerberg nói. Anh thừa nhận rằng mình là tin tặc với điều kiện người nghe hiểu rằng, từ đó với anh mang một ý nghĩa khác. Đối với Zuckerberg, văn hóa hacker là sử dụng kiến thức và nỗ lực tập thể để khiến điều gì đó lớn hơn, tốt hơn, nhanh hơn so với một cá nhân làm một mình. “Có sự tập trung cao độ về tính mở và sự chia sẻ thông tin. Cả hai điều này là chiến lược thực tế và lý tưởng để hoàn thành công việc”, Zuckerberg nhận định. Anh thậm chí thành lập hackathon trên Facebook. Hackathon là thuật ngữ do hacker sáng tạo ra để chỉ việc lập trình viên gặp gỡ và cùng nêu ý tưởng, cùng lập trình máy tính.

Zuckerberg sinh ra trong một gia đình khá giả có 4 người con ở ngoại ô thành phố New York, là con trai duy nhất và là người con thứ hai. Bố anh là nha sĩ và mẹ anh là bác sĩ tâm thần. Zuckerberg bắt đầu vọc vạch máy tính từ rất sớm, tự mày mò lập trình. Tại trường PTTH Phillips Exeter, anh cùng người bạn D’Angelo viết phần mềm bổ trợ cho chương trình nghe nhạc MP3 tên là Winamp. Phần mềm ghi nhận thói quen nghe nhạc của người dùng và tạo ra danh sách bài hát, bản nhạc theo đúng sở thích của họ. Hai tác giả đăng phần mềm lên mạng, cho phép tải xuống miễn phí. “Những công ty lớn, trong đó có Microsoft và AOL, kêu gọi chúng tôi đầu quân, kiểu như Bạn có thể đến làm cho chúng tôi. Chúng tôi sẽ sử dụng những thứ mà bạn tạo ra…”, Zuckerberg nhớ lại. Hai người quyết định không đi làm ngay mà theo học đại học. Zuckerberg theo học tại Harvard và D’Angelo tại Caltech.

Trường Harvard không cung cấp hồ sơ sinh viên với ảnh và thông tin cơ bản mà nhiều trường gọi là face book. Zuckerberg muốn xây dựng phiên bản face book trực tuyến cho Harvard, nhưng trường liên tục nêu đủ lý do rằng họ không thể tổng hợp đủ thông tin cần thiết. “Tôi chỉ muốn chứng minh rằng, có thể làm được điều đó”, anh nói. Một đêm, chàng sinh viên năm thứ hai Zuckerberg tấn công mạng máy tính của trường để truy cập hồ sơ sinh viên. Sau đó, anh xây dựng một website cơ bản tên là Facemash.

Trang web ngẫu nhiên ghép đôi ảnh của các sinh viên chưa tốt nghiệp và mời khách thăm quyết định ai trông ngon hơn. Trong bốn giờ, 450 khách thăm và 22.000 lượt xem ảnh. Trường Harvard ngắt kết nối Internet của Zuckerberg. Sau khi bị nhà trường phê bình và nhiều sinh viên phản ứng, anh lịch sự xin lỗi bạn bè. Tuy nhiên, anh vẫn cho rằng mình đã làm đúng. “Tôi nghĩ rằng thông tin dạng đó cần được công khai, ai cũng có thể truy cập”, Zuckerberg nói.

Cơn bão rồi cũng qua đi. Zuckerberg công bố rằng News Feed (định dạng dữ liệu dùng để cung cấp cho người dùng nội dung thường xuyên được cập nhật) thực sự là sản phẩm đỉnh. “Một khi biết cách điều khiển, sử dụng News Feed, người ta yêu quý nó. Trong một ngày, chúng tôi thực sự sản xuất ra nhiều tin hơn các nguồn truyền thông khác làm trong cả quá trình tồn tại của họ”, anh nói. Thời gian đó, sau khi site được thành lập, bốn sinh viên Harvard cho rằng Zuckerberg đã đánh cắp ý tưởng của họ, nhưng anh phủ nhận.

Zuckerberg là nhân vật của năm 2010.

Bạn gái gốc Hoa

Zuckerberg có thể có vẻ bề ngoài của một người nghiện máy tính điển hình, nhưng rõ ràng rằng thành công của Zuckerberg đã biến anh thành biểu tượng của fan nữ. Anh đã chính thức hẹn hò với Priscilla Chan, cô gái người Mỹ gốc Hoa. Cả hai đưa ra cả loạt nguyên tắc cho chuyện tình cảm của họ.

Theo một cuốn sách của Sarah Lacy, Zuckerberg và Chan lập hợp đồng dành riêng cho mối quan hệ của họ, bao gồm quy định về thời gian Chan được ở bên Zuckerberg. Một điều khoản ghi: “Mỗi tuần hẹn hò một lần, không phải trong căn hộ của Zuckerberg, càng không phải tại Facebook”.

Zuckerberg mời Chan về làm cho Facebook từ năm 2005. Cô phụ trách kinh doanh và luôn bên cạnh Zuckerberg trong các sự kiện đối ngoại, phỏng vấn báo chí. Hai người gặp nhau lần đầu năm 2004. Thời điểm đó, tại một bữa tiệc tại Đại học Harvard, anh đang xếp hàng chờ vào nhà vệ sinh và Priscilla Chan đi ngang qua. Thế là…

Là người nổi tiếng nhưng thông tin cá nhân về Zuckerberg không nhiều. Tuy nhiên, những thông tin được xác thực đều khá bất ngờ. Ví dụ, anh bị mù màu xanh lá và màu đỏ. Anh nhìn màu xanh dương là rõ nhất. Đây chính là lý do khiến logo và giao diện của website Facebook chỉ có màu xanh dương. Anh biết tiếng Latin và thích mọi thứ đơn giản, thậm chí tối giản. Xe anh thường đi trong khuôn viên Cty Facebook là xe golf mang biển số FB Poke (FB là viết tắt của Facebook, Poke có nghĩa là cú thọc, cú huých). Anh yêu nhiều thứ thuộc về chủ nghĩa cổ điển. Lối sống của anh cũng giản dị. Anh thường mặc áo khoác mỏng màu nâu có khóa kéo, quần kaki rộng thùng thình và giày hiệu Adidas. Anh bước vào phòng để ăn bữa sáng gồm ngũ cốc đựng trong bát giấy với thìa nhựa đặt bên trên. Anh vẫn sống trong căn hộ cho thuê với thảm trên sàn, đồ đạc chỉ có 1 bàn và 2 ghế. “Có lần tôi nấu ăn tối cho một cô bạn gái. Nhưng mọi chuyện không suôn sẻ lắm”, Zuckerberg thú nhận. Hằng ngày, anh đi bộ hoặc đạp xe tới văn phòng.

Zuckerberg thích nhạc của ca sĩ quái chiêu Lady Gaga và Daft Punk (cặp nhạc sĩ sáng tác và chơi nhạc điện tử Thomas Bangalter và Guy-Manuel de Homem-Christo). Anh rất thích chương trình TV The West Wing (Cánh Tây) vì chương trình này do Aaron Sorkin đạo diễn. Sorkin chính là người viết kịch bản phim The Social Network (Mạng xã hội) về Zuckerberg, ra mắt người xem đầu tháng 10-2010.

May mắn còn sống

Theo báo chí Mỹ, Zuckerberg sống khá khép kín, không thích tiếp xúc báo giới, thường cố gắng tránh xuất hiện trước công chúng. Hồi tháng 9-2010, anh dành 100 triệu USD cho công tác cải thiện các trường học công lập ở Newark- thành phố lớn nhất bang New Jersey. Đây là khoản tiền lớn nhất mà anh từng làm từ thiện. Anh sinh ra trong gia đình trung lưu nhưng sau khi bỏ dở việc học tại Đại học Harvard để theo đuổi đam mê máy tính, đặc biệt là mạng xã hội, cuộc sống anh chẳng khá giả gì.

Xe của Zuckerberg mang biển số FB Poke .

Khi Zuckerberg xuất hiện tại thành phố Palo Alto (bang California) năm 2004, anh không có xe, không có nhà, không có việc làm. “Tôi may mắn còn sống”, Zuckerberg nói về thời điểm anh đối mặt với nòng súng. Đó là mùa xuân năm 2005, khi anh lái xe từ Palo Alto tới thành phố Berkeley.

Vài giờ trước đó, Zuckerberg ký giấy tờ nhận tiền đầu tư mạo hiểm 12,7 triệu USD để khởi nghiệp. Trên đường tới khu vực East Bay thuộc bang California để ăn mừng với bạn bè, anh ghé trạm xăng để nạp nhiên liệu. Khi Zuckerberg ra khỏi xe để đổ xăng, một người đàn ông từ trong bóng tối xuất hiện, vung vẩy khẩu súng và nạt nộ.

“Ông ta không nói mình muốn gì. Tôi nghĩ ông ta phê ma túy”, Zuckerberg nói. Cụp mắt xuống, anh không nói gì, trở lại xe và phóng đi.

Zuckerberg được tạp chí Time (Mỹ) bình chọn là nhân vật của năm 2010. Anh nói rằng, phần thưởng của Time là “vinh dự thực sự và sự công nhận đối với một đội ngũ nhỏ bé xây dựng một thứ mà hàng trăm triệu người muốn dùng để khiến thế giới rộng mở và liên kết hơn”.