“Chúng tôi sẽ làm để không bao giờ bị kiện”

Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Nguyễn Thái Lai và Cục trưởng Cục Quản lý Tài nguyên nước Hoàng Văn Bảy cũng tham gia trả lời xung quanh vấn đề này.

Đặt dân lên trên

Phóng viên: Trong công văn số 77, ngày 13/2 của Cục Quản lý Tài nguyên nước có khẳng định sẽ xem xét, nghiên cứu kỹ lưỡng các đề nghị của Đà Nẵng liên quan đến quy trình vận hành liên hồ chứa trên sông Vu Gia – Thu Bồn trong mùa cạn? Việc xem xét được thực hiện như thế nào? Kết quả?

Cục trưởng Cục Quản lý Tài nguyên nước Hoàng Văn Bảy: Chúng tôi khẳng định, mục tiêu cơ bản trong việc xây dựng quy trình vận hành liên hồ chứa là đảm bảo yêu cầu sử dụng nước của hạ du sau đó mới đến phát điện.

Quy trình vận hành liên hồ chứa trên sông Vu Gia – Thu Bồn đang là dự thảo. Việc các bên liên quan có ý kiến khác nhau là vấn đề hết sức bình thường. Quảng Nam thì nhất trí theo đề xuất trong dự thảo, Đà Nẵng thì có ý kiến như vậy, Bộ Công thương và chủ đầu tư các nhà máy thủy điện cũng có ý kiến. Chúng tôi cùng các chuyên gia đang nghiên cứu kỹ từng phương án trên cơ sở nguồn nước hiện có, lợi ích của các bên để xem xét, báo cáo lãnh đạo Bộ. Ý kiến nào tiếp thu, chúng tôi sẽ báo cáo tiếp thu, ý kiến nào cần cân nhắc chúng tôi sẽ giải trình.

Nỗi khổ của người dân vùng hạ du thủy điện. Ảnh: Nam Cường.

Thứ trưởng Trần Hồng Hà: Khi xây dựng quy trình phải đảm bảo quy trình đó được tính toán khoa học, dựa trên các mô hình mô phỏng và số liệu lịch sử, đảm bảo hài hòa lợi ích các bên. Nếu có xung đột lợi ích giữa Quảng Nam và Đà Nẵng thì không thể để bà con Quảng Nam hoặc Đà Nẵng chịu thiệt, cũng không để một công trình đã được phê duyệt, đầu tư có những thiệt hại lớn. Bài toán bây giờ là phải tìm ra được phương án tốt nhất để đảm bào hài hòa lợi ích giữa các bên chứ không thể đáp ứng tất cả mong muốn của các bên được. Điều cuối cùng là Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Bộ TNMT sẽ phải bảo vệ trước Thủ tướng Chính phủ về đề xuất mức nước 2,53 m trong dự thảo quy trình. Khi ấy sẽ có ý kiến nặng ký từ phía Đà Nẵng, Quảng Nam, Bộ Công thương, nhà đầu tư nhưng sẽ chỉ có một kết quả cuối cùng đảm bảo hài hòa lợi ích.

Bộ TNMT có suy nghĩ đến việc Đà Nẵng khởi kiện và chuẩn bị phương án cho vấn đề này?

Thứ trưởng Trần Hồng Hà: Chúng tôi sẽ làm để không bao giờ có chuyện kiện cáo. Chúng tôi có chức năng tham mưu giúp Thủ tướng Chính phủ trong việc này. Nhiệm vụ của chúng tôi là đề xuất một phương án hài hòa nhất. Việc quyết định cuối cùng là của Thủ tướng Chính phủ chứ không phải Bộ TNMT.

Nếu trong quá trình tính toán và thực tiễn có gì khác nhau thì tôi cho rằng Chính phủ sẽ chỉ đạo điều chỉnh. Nếu không đảm bảo yêu cầu sử dụng nước ở hạ lưu của Đà Nẵng thì ngay cả khi có quyết định rồi vẫn có thể điều chỉnh. Bây giờ đang trong quá trình tìm một quyết định chính xác nhất, không bao giờ có chuyện Đà Nẵng và Bộ TNMT kiện cáo. Chúng tôi chưa bao giờ nghe ý kiến chính thức của Đà Nẵng về việc kiện cáo vì chúng tôi biết Đà Nẵng đang cùng chúng tôi tham gia chặt chẽ vào quá trình xây dựng quy trình vận hành liên hồ chứa này.

Thứ trưởng Bộ TNMT Nguyễn Thái Lai nói về việc Đà Nẵng dọa kiện Bộ TNMT: “Chúng tôi lợi ích gì ở đây mà hầu kiện. Nếu thủy điện Đắk Mi 4 phá sản Bộ TNMT cũng không được gì. Người dân mà thiệt hại thì quá đau lòng. Chúng tôi hành động vì lợi ích của cộng đồng, của nhân dân chứ không phải của Bộ”.

Sẵn sàng đối thoại

Phía Đà Nẵng cho biết muốn đối thoại với Bộ Tài nguyên và Môi trường về nội dung này?

Cục trưởng Hoàng Văn Bảy: Đà Nẵng muốn đối thoại, chúng tôi hoàn toàn hoan nghênh. Ngay sau cuộc họp tổ soạn thảo hồi tháng 9/2013, do có ý kiến khác nhau nên Thứ trưởng Nguyễn Thái Lai đã đề nghị Đà Nẵng ngồi lại với chuyên gia để cùng tính toán thì đại diện Đà Nẵng bảo bận, không dự được.

Thứ trưởng Nguyễn Thái Lan: Việc xây dựng quy trình vận hành liên hồ chứa hết sức chặt chẽ với việc lấy ý kiến của các cấp, các ngành, các bên liên quan. Chúng tôi mời trực tiếp các bên liên quan đến trao đổi và tranh luận. Với Đà Nẵng, chúng tôi đã mời Đà Nẵng ra Hà Nội. Bản thân chúng tôi cũng vào Đà Nẵng để lắng nghe ý kiến nhằm tìm ra được một phương án tối ưu nhất.