Lợi nhuận thấp, rủi ro cao
Thảo luận về chuyển đổi hình thức đầu tư 3 dự án thành phần đường cao tốc Bắc – Nam tại tổ Quốc hội, sáng 9/6, Chủ tịch UBND Tỉnh Quảng Ninh Nguyễn Văn Thắng bày tỏ đồng tình với tờ trình của Chính phủ.
Theo ông Thắng, các dự án BOT muốn triển khai được đều phải có nguồn vốn tham gia của ngân hàng, dù nhà đầu tư lớn đến đâu đi nữa, không ai bỏ 100% vốn cả. “Doanh nghiệp lớn thì đầu tư rất đa dạng, như vậy người ta sẽ tìm kiếm lĩnh vực nào mang lại lợi nhuận hiệu quả cao nhất. BOT có phải là lĩnh vực lãi cao không? Không, lợi nhuận rất thấp trong khi rủi ro với nhà đầu tư rất lớn, vì thu là thu tiền lẻ trong khi bỏ tiền vốn rất lớn đến 5.000-10.000 tỷ. BOT không phải lĩnh vực ngon bổ rẻ gì mà doanh nghiệp người ta phải lao vào”, ông Thắng nói.
Hơn thế nữa, theo ông Thắng, việc cho vay làm BOT rủi ro với ngân hàng cũng rất lớn nên không mấy ai mặn mà cho vay. “Nếu nhà nước có tiền bỏ ra 100% làm thì tốt quá nhưng ngân sách không cho phép. Vậy thì cố thu xếp được một vài đoạn để giảm mức chi trả cho người dân cũng là rất tốt” ông Thắng nói.
Trong bối cảnh Quốc hội đang xây dựng Luật đầu tư theo hình thức đối tác công tư (PPP), đại biểu Đỗ Văn Sinh, Uỷ viên Thường trực Uỷ ban Kinh tế tỏ ra "rất băn khoăn" với lý do khó huy động vốn, nhưng thực tế cho thấy đã có 19 nhà đầu tư và đều cam kết muốn làm
Bên cạnh đó, chính phủ cho rằng chuyển đầu tư công tiến độ nhanh hơn, giải ngân tốt hơn, song ông Sinh cho rằng “khó tin”. Bởi có chuyển sang cũng không thể nhanh thế được. Trong khi còn có 3 tháng thì anh giải ngân được bao nhiêu, chẳng qua ký hợp đồng xong. Hơn nữa, đã có những dự án đầu tư công chất lượng công trình và tiến độ dự án kéo dài như đường sắt đô thị kéo dài mấy nhiệm kỳ, bị đội vốn.
“Bây giờ không ai dám làm sai”
Đề cập đến vụ việc tại đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi được đưa vào diện Ban chỉ đạo TƯ về phòng chống tham nhũng theo dõi, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Nam Phan Việt Cường cho rằng, cần phải có các giải pháp để không xảy ra các vụ việc tương tự. “Vụ việc này bắt đến Phó tổng giám đốc VEC. Đề nghị Chính phủ phải đánh giá tác động các dự án cao tốc Bắc - Nam khi chuyển qua đầu tư công liệu có xảy ra sự cố tương tự không?”, ông Cường nói.
Giải đáp sau đó, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể bày tỏ “rất thấm thía”. Theo ông Thể, những vấn đề vừa qua liên quan tới chất lượng, tới tố tụng là bài học rất lớn, không chỉ riêng ngành giao thông. “Tôi khẳng định sẽ làm sao tốt nhất để đảm bảo chất lượng. Còn sơ sót thì quyết tâm là một phần nhưng nó đa dạng, không tránh khỏi chỗ này chỗ kia. Pháp luật nghiêm minh, ai sai dù cố tình hay vô tình thì cũng phải chịu trách nhiệm”, Bộ trưởng nói.
Bộ trưởng GTVT cho rằng đây là “bài học hết sức đắt giá”. “Các đồng chí thấy lãnh đạo Bộ chúng tôi qua nhiều cuộc thanh tra, kiểm tra cũng bị kỷ luật rất nhiều. Thậm chí, có đồng chí bị cách hết mọi chức vụ, có đồng chí bị cảnh cáo, rất nhiều cán bộ cấp vụ, phòng bị kỷ luật”, ông Thể giải bày.
Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể chia sẻ, hiện nay không ai dám làm sai. Tuy nhiên, chắc chắn có rủi ro. Ông khẳng định sẽ cố gắng làm tốt nhất và cho rằng dự án cao tốc Bắc - Nam phía đông này không cơ quan nào dám làm sai quy định.
Nhìn nhận những vụ việc thời gian qua là "bài học xương máu", Bộ trưởng GTVT nói: "Ai cũng cảm thấy đó là bài học xương máu trong thời gian vừa qua rồi. Rất mong các đồng chí cũng như xã hội chia sẻ, chúng tôi sẽ cố gắng làm tốt nhất trách nhiệm của mình".