Theo Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thể, sân bay Long Thành là dự án quan trọng quốc gia, được xác định theo hình thức và phương án đầu tư cho từng dự án thành phần. Tổng mức đầu tư theo phương án kiến nghị là 111.689 tỷ đồng (tương đương 4,779 tỷ USD). Thời gian thực hiện dự án từ năm 2020 - 2025.
Trong đó, quy mô đầu tư giai đoạn 1, gồm một đường cất hạ cánh, một nhà ga hành khách với công suất 25 triệu khách/năm; nhà ga hàng hóa 1,2 triệu tấn hàng hóa/năm và các hạng mục phụ trợ, như hạ tầng khu bay, nhà ga hành khách, hệ thống điều hành bay, công trình phụ trợ, hệ thống giao thông kết nối trực tiếp với Cảng.
Mục tiêu xây dựng Cảng hàng không quốc tế Long Thành đạt cấp 4F - cấp cao nhất theo xếp hạng của Tổ chức hàng không quốc tế, giữ vai trò là Cảng Hàng không quốc tế cửa ngõ lớn và quan trọng của quốc gia, hướng tới trở thành một trong những trung tâm trung chuyển hàng không quốc tế của khu vực ở giai đoạn 2, giai đoạn 3 của Dự án.
Theo Bộ Giao thông vận tải, trong giai đoạn 1, sẽ báo cáo Quốc hội thông qua 3 nội dung chính gồm: Hình thức đầu tư, tổng mức đầu tư, phương án huy động vốn; Điều chỉnh diện tích đất giai đoạn 1 tăng từ 1.165 ha lên 1.810 ha, điều chỉnh 1.050 ha đất dành cho quốc phòng thành 570 ha đất dùng riêng cho quốc phòng và 480 ha đất dùng chung giữa quốc phòng và dân dụng; bổ sung 2 tuyến đường bộ kết nối Cảng với hệ thống giao thông khu vực xung quanh.
Theo giải trình của Chính phủ, phạm vi khu vực 480 ha (bao gồm đường cất hạ cánh số 4, đường lăn và sân đỗ tàu bay phía nam) sẽ ưu tiên phục vụ cho các hoạt động quân sự, phục vụ cho các hoạt động dân dụng khi nhu cầu khai thác ngày càng tăng.
Về việc điều chỉnh nhu cầu sử dụng đất của Dự án giai đoạn 1 tăng từ 1.165 ha lên 1.810 ha, theo Báo cáo nghiên cứu khả thi dự án, việc điều chỉnh tăng chủ yếu do bổ sung tính toán cụ thể các hạng mục công trình phụ trợ cần thiết cho các hoạt động của Cảng hàng không quốc tế Long Thành giai đoạn 1; đồng thời bổ sung phần san lấp mặt bằng cho đường cất hạ cánh số 2 và đường lăn kèm theo nhằm đảm bảo thuận lợi cho quá trình xây dựng đường cất hạ cánh số 2 trong các giai đoạn tiếp theo.
Theo Bộ Giao thông vận tải, việc điều chỉnh này không làm thay đổi tổng diện tích đất dùng cho Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành (5.000 ha) đã được Quốc hội thông qua tại Nghị quyết 94/2014.
Chính phủ đề xuất chỉ định thầu
Về hình thức đầu tư, tổng mức đầu tư, phương án huy động vốn, Bộ Giao thông vận tải cho biết, các hạng mục công trình tại Cảng Hàng không quốc tế Long Thành được chia làm 4 hạng mục và công trình phụ trợ; đề xuất giao Tổng Công ty Quản lý bay Việt Nam và Tổng Công ty Cảng hàng không Việt Nam đầu tư các hạng mục này. Tuy nhiên, theo quy định tại Nghị quyết 94/2015 Quốc hội khóa XIII và quy định của Luật Đấu thầu, Dự án này phải thực hiện theo phương thức đấu thầu để lựa chọn nhà thầu. Vì vậy, Chính phủ trình Quốc hội cho chủ trương về hình thức chỉ định thầu thay vì đấu thầu theo quy định của pháp luật.
Nêu ý kiến về việc này, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Trường Giang đặt vấn đề, việc Chính phủ đề xuất phương án chỉ định thầu là đúng quy định hay không? Ông Nguyễn Trường Giang cho biết, theo quy định, Dự án này phải áp dụng phương thức đấu thầu, nhưng Chính phủ đề xuất phương án chỉ định thầu thì cần làm rõ nguyên tắc xin cơ chế chỉ định thầu và Quốc hội cũng chỉ quyết định về cơ chế chỉ định thầu, chứ không chỉ định thầu đối với từng đơn vị cụ thể như đã nêu trong báo cáo của Chính phủ.
Cùng với đó, đại biểu Nguyễn Trường Giang cũng nêu rõ, trong Luật Đất đai 2013 không có quy định về đất dùng chung, nhưng trong Báo cáo, Chính phủ đề nghị Quốc hội cho ý kiến về sử dụng đất dùng chung giữa quốc phòng và dân dụng. Vì vậy, Chính phủ cần làm rõ việc sử dụng chung đất quốc phòng và dân dụng dựa trên căn cứ nào, việc quản lý sẽ do cơ quan nào chịu trách nhiệm.
