Tại phiên chất vấn của Quốc hội sáng 18/11, đại biểu Quốc hội (ĐBQH) Lê Ngọc Hải (Quảng Nam) chất vấn Chánh án TAND tối cao Nguyễn Hòa Bình về vụ việc 3 mẹ con mang án oan giết chồng, giết cha dưới chân đèo Pha Đin (Điện Biên) suốt 28 năm.
Theo đại biểu Lê Ngọc Hải, dư luận vừa qua rất bức xúc trước vụ án oan nghiêm trọng của 3 người trong cùng một gia đình tại Tuần Giáo - Điện Biên. Cụ thể bà Đặng Thị Nga (80 tuổi, tuổi, trú thị trấn Tuần Giáo, huyện Tuần Giáo) và 2 con trai là Trịnh Công Hiếu và Trịnh Huy Dương chịu oan sai trong vụ án giết chống, giết cha suốt 28 năm qua.
Không chịu được nỗi oan ức, người con trai Trịnh Công Hiếu đã qua đời năm 2004, mang theo nỗi oan về tội giết cha.
Ngày 19/10/2017, đại diện Viện KSND và Công an tỉnh Điện Biên đã tổ chức công bố và trao quyết định đình chỉ điều tra cho bà Đặng Thị Nga cùng hai người con trai là Trịnh Công Hiến và Trịnh Huy Dương.
Sáng 24/10/2017, TAND tỉnh Điện Biên tổ chức buổi xin lỗi công khai 3 mẹ con bà Đặng Thị Nga. Tuy nhiên, hậu quả để lại cho gia đình người bị oan là rất lớn. “Đề nghị Chánh án cho biết cá nhân hay tổ chức nào chịu trách nhiệm về vụ án oán này? Việc xử lý trách nhiệm ra sao?” – ĐBQH Lê Ngọc Hải chất vấn Chánh án TAND tối cao Nguyễn Hòa Bình.
Trả lời chất vấn, Chánh án Nguyễn Hòa Bình cho biết: "Vụ án đã xảy ra từ rất lâu. Có người tham gia điều tra vụ án, đã chết. Khi có đại biểu Quốc hội chuyển hồ sơ này, tôi cũng thấy có dấu hiệu oan sai. Thực chất vụ này tòa đã hủy từ lâu, nhưng để đến giờ không có kết luận cuối cùng".
Theo Chánh án TAND tối cao Nguyễn Hòa Bình, ông có trao đổi với lãnh đạo Điện Biên và được biết họ cũng rất quan tâm tới vụ án này. "Trong thời gian rất ngắn, chúng tôi tổ chức họp liên ngành tư pháp trung ương và khẳng định đây là vụ án oan rồi tiến hành đình chỉ vụ án, xin lỗi gia đình. Công việc tiếp theo là bồi thường cho người bị oan theo quy định. Việc thương lượng bồi thường đang được tiến hành. Còn việc xử lý trách nhiệm, trước hết 3 cơ quan tiến hành tố tụng phải xem lại hồ sơ, tiến hành kiểm điểm xử lý theo quy định, cả điều tra truy tố xét xử.
Ngày 18/9/1989, bà Nga phát hiện chồng mình là ông Trịnh Huy Tùng tử vong dưới giếng.
Công an Lai Châu (nay tách thành 2 tỉnh Lai Châu và Điện Biên) đã căn cứ lời khai của các nhân chứng gồm Trịnh Thị Ngọc, Trịnh Việt Dũng (cùng là con ông Tùng) và những chứng cứ khác để bắt giữ vợ và 2 con khác của ông Tùng là Trịnh Công Hiến (SN 1963) và Trịnh Huy Dương (SN 1970).
Năm 1990, TAND tỉnh Lai Châu xét xử sơ thẩm và tuyên phạt bà Đặng Thị Nga 36 tháng tù treo về hành vi che giấu tội phạm. Hai con trai của bà Nga là Trịnh Công Hiến và Trịnh Huy Dương bị tòa buộc tội đã giết bố mình, lần lượt nhận án 18 năm tù và 12 năm tù.
Bản án trên bị tòa phúc thẩm tuyên hủy. Năm 1991, VKSND tỉnh Lai Châu trả hồ sơ vụ án cho Công an tỉnh Lai Châu điều tra lại. Năm 1992, các ông Trịnh Công Hiến và Trịnh Huy Dương được hủy bỏ quyết định tạm giam.
Năm 2016, cơ quan tố tụng liên ngành tỉnh Điện Biên vào cuộc để giải quyết đơn kêu oan của bà Nga và con trai. Tháng 10/2017, cơ quan tố tụng ra quyết định đình chỉ điều tra bị can, tuyên bố 3 người trong gia đình bà Nga vô tội.
Trên cơ sở đó, TAND tỉnh Điện Biên quyết định tổ chức xin lỗi công khai với bà Đặng Thị Nga; ông Trịnh Huy Dương và người đại diện hợp pháp của ông Trịnh Công Hiến (đã mất năm 2004).
