Hơn một năm trước, Liang Liwan, doanh nhân 38 tuổi chưa từng biết đến việc sản xuất smartphone. Tuy nhiên năm nay, ông hi vọng cho ra thị trường 10 triệu thiết bị.
Xunrui Communications, công ty của Liang, mua các linh kiện cấu thành nên những chiếc điện thoại thông minh, sau đó lắp ráp tại một số nhà máy nhỏ ở Thâm Quyến, thành phố ở miền nam Trung Quốc. Cộng thêm việc sẵn có lực lượng lao động giá rẻ, họ đã tạo ra những mẫu smartphone cơ bản với giá bản lẻ chỉ 65 USD mỗi chiếc.
Năm 2014, các nhà sản xuất đã tung ra 700 triệu điện thoại thông minh, trong đó thị trường chia làm hai đối trọng. Một bên gồm những cái tên quen thuộc như Appe và Samsung, các thương hiệu bán điện thoại tầm trung trở lên với giá khoảng 300 đến 600 USD. Nửa còn lại là các nhãn hiệu ít nổi tiếng đến từ Trung Quốc, những mẫu điện thoại này được cung cấp từ hàng nghìn nhà máy nhỏ tại đây.
Cán cân trên thị trường điện thoại thông minh chuyển dịch về phía các công ty Trung Quốc từ năm 2011, khi các nhà sản xuất chip xử lý bán sẵn "bộ óc" bên trong smartphone. Ngoài ra, không thể không nhắc đến tính "mở" của hệ điều hành Android. Google đã cung cấp sẵn và miễn phí hệ nền tảng này, giúp cho việc sản xuất điện thoại thông minh ngày càng dễ dàng.
Sự lên ngôi của các thiết bị giá rẻ đã làm "ông lớn" như Nokia "gục ngã" và có thể buộc Samsung hay Apple đưa ra những sản phẩm giá tốt hơn. "Họ đã đạt tới đỉnh cao", Liang cho biết trong một cuộc phỏng vấn gần văn phòng của mình ở Thâm Quyến, một trong những trung tâm thiết bị điện tử. "Trong sản xuất, trình độ kỹ thuật giữa các công ty gần như tiệm cận nhau. Sự khác biệt chủ yếu là giá và thương hiệu".
Các công ty smartphone lớn ở Trung Quốc như Lenovo hay Huawei tập trung vào phân khúc sản phẩm giá gần 200 USD. Theo số liệu năm ngoái, Lenovo đã chiếm 12% thị phần điện thoại thông minh tại quốc gia đông dân nhất thế giới.
Còn điện thoại mà Liang sản xuất thuộc loại siêu rẻ. Ông xây dựng một số nhà máy ở Thâm Quyến, nơi công nhân làm việc trong 5 dây chuyền sản xuất, mỗi dây chuyền có 35 nhân công trẻ khoác bộ đồ lao động màu xanh. Họ hàn các linh kiện lại sau đó đóng hộp và mỗi ngày có thể cho ra 3.000 chiếc điện thoại thông minh.
 |
Công nhân lắp ráp những chiếc smartphone giá 65 USD tại Guo Wei Global Electronics, một trong hàng nghìn nhà máy nhỏ chuyên sản xuất điện thoại ở Trung Quốc.
Để được hoạt động, nhà máy này đã phải nhập một số thiết bị kiểm tra đời mới từ Hàn Quốc. "Việc sản xuất smartphone là phức tạp hơn nhiều so với điện thoại trước đây", Li, người có kinh nghiệm 17 năm kể từ khi làm việc trong bộ phận sửa chữa điện thoại cố định cho biết.
Lý do chính giúp việc tạo ra smartphone trở nên dễ dàng là các nhà sản xuất chip đã cung cấp "chìa khóa" hệ thống. Hai công ty cung ứng bộ xử lý đến từ Đài Loan là MediaTek và Spreadtrum bắt đầu chia sẻ thiết kế mở rộng của một chiếc điện thoại thông minh, bao gồm cả bộ xử lý bên trong và các phần mềm nạp khởi động. Spreadtrum cho biết họ có thể bán ra 100 triệu đơn vị trong năm nay.
Mỗi chipset có giá từ 5 đến 10 USD, tùy thuộc vào kích thước màn hình và các tính năng trên smartphone. Liang cho biết, tính trung bình chi phí để cho ra một chiếc điện thoại thông minh vào khoảng 40 USD. Ông nói rằng công ty của mình có thể sản xuất tới 30.000 smartphone mỗi ngày cho các thương hiệu như Konka Moible hay các nhà mạng, chẳng hạn China Unicom.
Tại Mỹ, mức giá smartphone cao được quyết định bởi các nhà cung cấp viễn thông và chi phí mà người dùng bỏ ra sẽ thấp hơn nếu ký hợp đồng với nhà mạng. Điều này cũng tương tự ở Trung Quốc. Chẳng hạn, một thiết bị được bán lẻ giá 65 USD hoặc 70 USD thì chỉ mất 35 USD nếu kèm hợp đồng.
Đó là cách Trung Quốc, thị trường diện thoại lớn nhất thế giới, thách thức các công ty nước ngoài cạnh tranh. Doanh số bán điện thoại thông minh của Apple tại Mỹ chiếm 38% nhưng ở Trung Quốc chỉ là 11%. Trong khi đó, Google đang gặp khó khăn với việc kiếm tiền từ thị trường này. Mặc dù phần lớn các thiết bị bán ra chạy Android, nhưng tại Trung Quốc, hệ điều hành thường bị lược bỏ các ứng dụng và công cụ tìm kiếm của Google.
Liang cho biết, mục tiêu mà ông hướng tới là tạo ra những mẫu smartphone có giá cả phải chăng, dù nó chưa thể tốt như iPhone. Điều này đồng nghĩa với việc camera hay màn hình LCD sẽ không phải loại tốt nhất, thời lượng pin có thể không dài; song Li luôn luôn dùng từ "chấp nhận được" khi nói về sản phẩm của mình. "Rất nhiều người cần một sản phẩm ở mức chấp nhận được. Họ không cần một sản phẩm hoàn hảo".
Trong tương lai, chất lượng điện thoại thông minh sẽ tiếp tục tăng lên. "Mọi người đều đang cố găng nâng cao kỹ thuật của mình", Li cho biết.
