Theo thống kê sơ bộ của UBND xã Quảng Lưu, mỗi năm trung bình sản lượng hạt dẻ mà người dân nhặt được khoảng 100-120 tấn. Tuy nhiên, trên thực tế, số lượng hạt dẻ nhặt được lớn hơn nhiều, bởi không chỉ riêng người dân xã Quảng Lưu mà ở các xã lân cận cũng vào rừng “ăn”.
Gặp mẹ con chị Đặng Thị Như và cháu Nguyễn Thị Lành, ở thôn Vân Tiền, xã Quảng Lưu vừa từ rừng dẻ ra, chị Như cho biết: “Mùa dẻ rụng trúng vào những ngày nông nhàn nên năm nào tôi cũng đi nhặt hạt về bán, trung bình được 7-10 kg/ngày, ra khỏi rừng là có thương lái mua ngay.
 |
Đàn ông cũng đi nhặt hạt dẻ.
Thông thường, theo chị Như, những năm ít hạt dẻ rụng thì bán được giá hơn, khoảng 30.000 đồng/kg. Năm nay dẻ sai hạt, nhiều người đi nhặt nên chỉ bán được 20.000 đồng/kg. Như vậy, bình thường mỗi người mỗi ngày kiếm được 200.000-300.000 đồng, ngày nào con nghỉ học chị còn cho đi cùng.
Đây là công việc cần sự kiên trì, cần mẫn, phù hợp với phụ nữ hơn, nhưng không vì thế mà rừng dẻ vắng tiếng đàn ông. Anh Cao Hoài Nam ở thôn Hải Lưu, xã Quảng Tiến, cho hay, nếu chịu khó, một tháng đi nhặt hạt dẻ cũng kiếm được 5-7 triệu đồng. “Số tiền này rất lớn đối với nông dân như chúng tôi, không chỉ giúp trang trải sinh hoạt mà còn để nuôi mấy đứa em ăn học", anh Nam nói thêm.
Không chỉ vào rừng “ăn” dẻ, gia đình chị Lê Thị Tuyết, thôn Vân Tiền, còn được nhận khoán bảo vệ gần 5 ha. Mỗi mùa dẻ rụng, gia đình nhặt được hơn nửa tấn hạt, thu về cả chục triệu đồng.
Từ tiền bán hạt dẻ, gia đình chị Tuyết có thêm vốn để chăn nuôi, trồng trọt, lập trang trại giữa đồi dẻ bạt ngàn. Dần dà cũng có "của ăn của để", gia đình chị thoát nghèo và trở thành hộ khá giả trong xã.
Nụ cười được mùa hạt dẻ. 
Mỗi ngày, trung bình mỗi người nhặt được 7-10 kg hạt dẻ. 
Thương lái thu mua hạt dẻ của người dân đi nhặt về.
Ông Biền Ngân, Chủ tịch kiêm Bí thư xã Quảng Lưu nhớ lại, vì quyết tâm tái sinh rừng dẻ nên thời điểm đó xã ra quyết sách cấm cửa rừng, không cho người dân chặt phá, rừng làm nương rẫy. Bên cạnh việc tuyên truyền, vận động, chính quyền xã cũng phạt những ai vi phạm.
Ông Ngân cho hay, nhiều người phản ứng rất quyết liệt, kéo đến nhà lãnh đạo xã chửi bới, nói xấu vì đã "cướp" mất miếng cơm của họ. Xã phải lập một tổ bảo vệ rừng thường xuyên túc trực, tuyên truyền cho người dân hiểu được những lợi ích lâu dài mà rừng mang lại. Nhờ đó, rừng dẻ cũng dần hồi sinh.
Hiện nay, gần 2.000 ha rừng dẻ ở xã Quảng Lưu cây mọc ken dày, xanh ngút tầm mắt. Người dân chẳng những tự hào vì đã tái sinh được rừng dẻ mà còn thu về bạc tỷ mỗi năm từ việc nhặt hạt dẻ. Với giá bán bình quân 20.000 đồng/kg mỗi mùa, hạt dẻ đã mang về cho người dân xã Quảng Lưu nguồn thu hơn 2 tỷ đồng.
