Bộ trưởng Xây dựng: Không còn chuyện ‘phạt cho tồn tại’

Dân xin phép thì khó, công trình lớn vi phạm lại ngang nhiên tồn tại 

Thông tin trên được Bộ trưởng đưa ra ngày 18/9, khi Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Xây dựng. 
Quan tâm tới việc cấp phép và quản lý trật tự xây dựng, Trưởng ban Dân nguyện Nguyễn Thanh Hải phản ánh băn khoăn của người dân, khi công trình người dân xin phép thì vô cùng khó khăn, nhưng có những công trình lớn vi phạm lại ngang nhiên tồn tại. 

“Người dân tâm tư, băn khoăn, mất lòng tin, không hiểu tại sao lại như vậy. Có hiện tượng mà nhiều đại biểu đã nêu là tình trạng phạt cho tồn tại. Tôi cũng mong muốn trong luật này đưa ra nguyên tắc, không để phạt cho tồn tại. Phạt theo quy định rồi thì phải xử lý, phải cắt, thậm chí tháo dỡ, phá bỏ nếu nó ảnh hưởng đến đời sống của người dân”, bà Hải đề nghị.

Cùng mối băn khoăn, Chủ nhiệm Uỷ ban Tư pháp Lê Thị Nga viện dẫn báo cáo khẳng định “tình hình vi phạm trật tự xây dựng có xu hướng giảm qua các năm”, nhưng 2018 lại không nói giảm bao nhiêu phần trăm, lại nêu con số về các công trình kiểm tra được, vậy không rõ có giảm không? 

 Bà Nga đề nghị Bộ Xây dựng nêu rõ tình hình vi phạm trật tự xây dựng thời gian qua ở mức độ nào? Công trình xây dựng không phép và sai phép mức độ ra sao? Những vi phạm đó có đúng như ở một số thành phố và một số vụ án đã khởi tố trong thời gian qua? 

Uỷ ban Tư pháp nhận định, có những công trình xây dựng không phép, sai phép trong một thời gian dài nhưng cho tồn tại và không được phát hiện. Cho đến khi phát hiện thì lại khởi tố doanh nghiệp. Vậy có bao nhiêu chủ thể có thẩm quyền, trách nhiệm và có bao nhiêu trường hợp tiếp tay cho sai phạm?

Không còn chuyện “phạt cho tồn tại” công trình sai phép

Liên quan đến thẩm quyền và trách nhiệm, theo bà Nga, không phải chỉ ở Bộ Xây dựng mà còn có cả các địa phương. “Các đại biểu trước nói rồi, trong lĩnh vực xây dựng thì chỉ đổ đống cát, đống gạch trước cửa nhà dân là có người đến ngay. Thế nhưng với những công trình lớn như các đại biểu nói thì cơ quan quản lý nhà nước ở đâu, những người có thẩm quyền ở đâu? Thẩm quyền có nhưng trách nhiệm bây giờ như thế nào? Chúng tôi đề nghị nói rõ trong báo cáo tổng kết về công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm và trách nhiệm của các chủ thể. Trong đó có trách nhiệm của chính quyền địa phương”, bà Nga nêu.

Giải trình tiếp thu ý kiến của đại biểu, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Phạm Hồng Hà cho biết, tất cả những tồn tại, hạn chế mà các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội nêu ra là hoàn toàn xác đáng.  Tuy nhiên, lần sửa đổi này, Chính phủ muốn hướng tới việc cải thiện môi trường kinh doanh trong lĩnh vực xây dựng, cụ thể là vấn đề thẩm định dự án và cấp phép, bởi quy định hiện hành đang ách tắc trong hai khâu này.

Liên quan tới các sai phạm, theo Bộ trưởng Hà, lĩnh vực này đã được quy định trong Luật Thanh tra, Luật Xử phạt vi phạm hành chính. Bộ Xây dựng chỉ tổ chức thực hiện luật, còn những sai phạm cụ thể như vụ việc thanh tra Bộ Xây dựng vừa rồi thì “xử lý nghiêm theo quy định”.  Còn vấn đề phạt cho tồn tại mà đại biểu nêu, ông Hà viện dẫn Nghị định 139 của Chính phủ, từ 1/1/2018, các công trình sai phép, không phép phải khôi phục theo đúng quyết định chứ không có chuyện “phạt cho tồn tại” nữa.