Chiều 4/10, giải trình các ý kiến đại biểu nêu ra về những hạn chế, tiêu cực của thủy điện, ông Trần Tuấn Anh, Bộ trưởng Bộ Công Thương cho biết, cả nước hiện có 429 thủy điện ở các quy mô khác nhau. Các thủy điện trên là nguồn năng lượng quan trọng để phục vụ phát triển kinh tế, xã hội.
Trên thực tế ngoài chức năng phát điện, theo ông Tuấn Anh, thủy điện còn có tác dụng tích nước và tùy thuộc công suất có thể cắt giảm lũ. Song một mặt nó cũng có tác động đến môi trường, nước, đất. Vì vậy, từ lâu vấn đề thủy điện rất được các cơ quan chức năng quan tâm.
Cụ thể, hàng năm các cơ quan chức năng đều thực hiện kiểm tra, giám sát đầy đủ về độ an toàn, cũng như việc tham gia phòng chống lũ bão của các thủy điện. Đồng thời kiểm soát chặt chẽ việc phát triển thủy điện, không cho xâm phạm rừng tự nhiện, đặc biệt không bổ sung dự án thủy điện nào nếu sử dụng đến đất rừng tự nhiên. “Từ năm 2016 đến nay không có dự nào như thế”, ông Tuấn Anh nhấn mạnh.
Riêng đối với các dự án thủy điện vừa và nhỏ, Bộ trưởng Bộ Công thương cho biết, đã đưa khỏi quy hoạch 472 dự án, 8 dự án thủy điện bậc thang và 213 vị trí tiềm năng làm thủy điện.
Đối với việc vận hành, ông Tuấn Anh cho biết đã có hàng loạt khuôn khổ pháp lý, gắn bảo vệ an toàn hồ đập với phòng chống thiên tai. Việc vận hành của các thủy điện khi có bão lũ cũng đã có các văn bản pháp quy quy định hết sức rõ ràng. Theo đó, các thủy điện không được xả lượng nước lớn hơn lượng nước về hồ.
Tuy nhiên, theo ông vấn đề quan trọng là việc thực thi các quy định của pháp luật có được thực hiện nghiêm túc, đầy đủ không? Ví dụ như trước đây, thủy điển Hố Hô xả lũ vượt qua mực lương về hồ, và đã bị các cơ quan chức năng xử lý nghiêm minh.
Về ý kiến đề nghị đánh giá, thủy điện ảnh hưởng đến thế nào về ngập lụt, sạt lở đất, Bộ trưởng Bộ Công thương cho biết, vừa qua đã đi cùng đoàn công tác của Chính phủ đến các địa phương ở miền Trung. Qua khảo sát và đánh giá cho thấy, việc sạt lở đất tại Quảng Trị, Quảng Nam, Thừa Thiên- Huế do liên quan đến cực đoan của thời tiết, lượng mưa quá lớn, kéo dài tác động đến địa chất gây ra sạt lở nghiêm trọng. “Tất nhiên việc mất rừng đầu nguồn, thảm thực vất, thủy điện cũng là vấn đề chúng ta phải nhìn nhận”, ông Tuấn Anh nói.
Trong thời gian tới, Bộ trưởng Bộ Công Thương cho biết sẽ tăng cường hơn nữa công tác quản lý. Bộ cũng sẽ làm việc với các địa phương và các bộ, ngành liên quan để có giải pháp quản lý chặt chẽ việc phát triển thủy điện.
