Kỳ 1: Ký túc xá thành nơi cho vay nặng lãi
Hàng loạt quán cà phê mở trá hình, các biển hiệu “hỗ trợ tài chính” sinh viên được treo công khai ngay trong các tòa nhà KTX Mỹ Đình. Điều đáng nói là những dịch vụ này cho nguồn thu khổng lồ với mức lãi suất “cắt cổ”. Xe máy, máy tính xách tay, bằng lái, bằng tốt nghiệp THPT, bằng cử nhân… sinh viên đều có thể cầm cố.
Những quán cà phê trá hình
“Tốt quá cháu ạ. Huy xin được vào ở trong KTX Mỹ Đình. Ở đây giá thuê hợp lý, lại tiện nghi. Ở trong KTX, gia đình an tâm hơn khi thuê trọ ở ngoài. Khi nào có điều kiện cháu đến thăm nó mà xem”, bà Đ., mẹ Huy (SV năm nhất ĐH Quốc gia Hà Nội) hồ hởi khoe với chúng tôi. Theo lời của mẹ Huy, chúng tôi tìm đến KTX Mỹ Đình, một KTX được đánh giá là hiện đại bậc nhất của Hà Nội hiện nay.
Tới cổng, trước mắt chúng tôi là khu nhà ở hiện đại với nhiều tòa nhà cao tầng liền kề nhau. Tại đây, có đủ các dịch vụ nhằm phục vụ cho nhu cầu của hàng trăm sinh viên đang thuê ở. Từ hiệu thuốc, bưu điện, bách hóa, văn phòng phẩm đến thư viện, dịch vụ internet, quầy giải khát, phòng ăn, phòng cắt tóc…Nhưng điều khiến chúng tôi “sốc” là những quán cà phê “đặc biệt” bên trong khu KTX này.
Trong lúc chờ Huy, chúng tôi vào một quán cà phê ở tầng 1 thuộc tòa nhà nguyên đơn 3. Quán chỉ có mấy chai nước ngọt, thậm chí không có bàn để khách ngồi uống nước. “Cho ly cà phê nhé”... “Ở đây không bán cà phê hay nước gì đâu”, chủ quán đáp.
Tôi thắc mắc, một giọng cáu gắt: “Các chú người ngoài mới vào à? Đi ra quán trà đá ngoài cổng mà mua nước”. Tương tự, hai quán cà phê bên cạnh cũng không hề bán thức uống nào. Để ý kỹ, trước mỗi quán cà phê này đều có biển chữ to “Hỗ trợ tài chính sinh viên” và trong mỗi quán đều có sinh viên ra vào viết giấy cầm đồ, ra về với vẻ mặt thiểu não của kẻ thiếu tiền.“Bạn em vay 5 triệu để quá hạn lâu trả 50 triệu vẫn bình thường. Để 1 ngày lãi 1 ngày, để trăm ngày thì lãi trăm ngày”.
Một sinh viên ở KTX Mỹ Đình
Huy cho biết: “Ở đây toàn quán cà phê trá hình thôi. Trong là hiệu cầm đồ, cho vay nặng lãi. Khu KTX này sinh viên cầm đồ ở các quán đông lắm”. Theo Huy, các quán này không chỉ cầm xe máy, laptop, điện thoại mà còn cầm thẻ sinh viên, bằng lái xe, bằng tốt nghiệp THPT, bằng cử nhân… “Bạn em nhiều người cầm đồ lấy tiền tiêu xài nên lãi mẹ đẻ lãi con khiến bố mẹ ở quê phải lên trả nợ cho chủ quán”, Huy nói.
Nhiều quán cầm đồ, cho vay nặng lãi mở trá hình dưới dạng quán cafe trong KTX Mỹ Đình. Ảnh: PV. Lãi vay cắt cổ
Để tìm hiểu kỹ về những quán cà phê trá hình hiệu cầm đồ, cho vay nặng lãi, nhiều ngày liền, nhóm PV Tiền Phong vào vai là sinh viên. Với tấm thẻ sinh viên Khoa Luật (ĐH Quốc gia Hà Nội) và cầm trên tay tấm bằng tốt nghiệp THPT, chúng tôi bước lại một quán cà phê ở tòa nhà nguyên đơn 3, nơi trưng tấm bảng: “Hỗ trợ tài chính sinh viên”.
Thấy tôi, ông chủ quán hất hàm hỏi: “Có việc gì?”. Tôi bảo “em muốn gửi anh tấm bằng THPT”. “Sinh viên trường nào?”. “Dạ, ĐH Quốc gia”. “Sinh viên năm mấy?”. “Dạ năm cuối ạ”. “Quê ở đâu?”. “Dạ Vĩnh Phúc”. Nghe nói vậy, người đàn ông lắc đầu: “Chú sinh viên năm cuối rồi anh không nhận vì sắp ra trường còn đâu. Anh chỉ nhận bằng THPT của sinh viên năm nhất, năm 2 thôi”. Tôi nài nỉ: “Anh cố giúp em, đang cần tiền học phí mà bố mẹ chưa gửi lên”. “Thằng nào đến đây chả bảo đang túng. Chú cầm bằng THPT rồi tốt nghiệp ĐH xong bỏ luôn, không quay lại lấy, quê chú tận Vĩnh Phúc bọn anh sao đòi được, hỏi bạn bè có bằng cử nhân mượn anh cầm cho”.
Ông chủ quán nói tiếp: “Dạo này, cầm bằng tốt nghiệp THPT ở tòa nhà nhiều lắm, đa số đều chơi bời, nợ nần, nhiều chú cầm bằng không quay lại lấy, bọn anh cũng chết dở. Nếu có bằng ĐH bọn anh tùy theo trường mà cho cầm dao động 5 đến 10 triệu đồng. Lãi chỉ 3 nghìn đồng/triệu/ngày”.
Theo tìm hiểu của PV, chủ các cửa hàng “Hỗ trợ tài chính sinh viên” cũng chính là chủ những cửa hàng cho thuê xe máy trong KTX Mỹ Đình. Mỗi khi cầm đồ đóng lãi suất quá hạn, hay thuê xe quá giờ, khách hàng phải chịu một mức giá “cắt cổ”. Theo một bảo vệ, các quán cà phê ở đây mở ra có bán gì đâu. Họ chỉ để cho sinh viên cầm đồ, cho vay nặng lãi. Việc cầm cắm ở đây nhiều nhất là thẻ sinh viên, bằng tốt nghiệp các loại. “Cứ cuối tháng là có những xe máy đến chở những hộp sắt lớn đựng toàn giấy tờ, bằng các loại đi nơi khác. Chắc họ sợ để trong quán bị phát hiện”, vị bảo vệ nói.
Để hiểu rõ hơn về những quán cà phê trá hình này, chúng tôi gặp được L., một sinh viên ở KTX Mỹ Đình đang vào quán đóng lãi quá hạn. Theo lời của L., vì thiếu tiền tiêu xài, L. cầm cắm bằng tốt nghiệp THPT và CMTND lấy 5 triệu đồng ở quán cà phê trong khu KTX. “Ở đây quá hạn thì bị phạt rất nặng. Đúng hạn thì trả lãi suất đúng hạn 3 nghìn đồng/1 triệu/ngày, còn sai thì em phải trả 100 nghìn đồng/ngày. Có bạn em vay 5 triệu để quá hạn lâu trả 50 triệu vẫn bình thường. Để 1 ngày lãi 1 ngày, để trăm ngày thì lãi trăm ngày”, L nói.
Theo Sở Xây dựng Hà Nội, dự án KTX Mỹ Đình II thuộc quận Nam Từ Liêm. Dự án với 3 cụm công trình cao 21 tầng (không kể tầng hầm và tầng kỹ thuật) gồm có 5 đơn nguyên đã được hoàn thành và đưa vào sử dụng từ năm 2015, đáp ứng chỗ ở cho 7.368 sinh viên. Tổng mức đầu tư của dự án là 979 tỷ đồng, được lấy từ nguồn trái phiếu Chính phủ và nguồn đầu tư trang thiết bị lấy từ ngân sách thành phố.
(còn nữa)
