> Thêm một trận động đất cực mạnh ở Bắc Trà My
Ông Trần Văn Hải - Trưởng BQL dự án Thủy điện 3 (chủ đầu tư thuỷ điện Sông Tranh 2), cung cấp: Trạm đo động đất ở Bình Định đo được động đất vào lúc 10h57 ngày hôm qua (23-9) lên tới 4,8 độ richter, mạnh nhất từ trước tới nay tại khu vực này. Máy đo gia tốc trong thân đập đo được chuyển động là 89,9cm/s2.
Tuy nhiên, sau đó ông Hải lại cho biết: Viện Vật lý địa cầu đã thông tin lại rằng không mạnh đến mức đó!
Nhập nhằng số liệu
Ông Đặng Phong, Chủ tịch UBND huyện Bắc Trà My (Quảng Nam), cho biết: Trong đêm 22 rạng sáng 23-9, tại địa phương liên tục xảy ra động đất với rung chấn nhẹ.
Đến 10h57 trưa, một trận động đất lớn xảy ra, khiến người dân thị trấn và các xã lân cận hoảng sợ tháo chạy. Trước đó, vào lúc 3h14, 3h30 và 4h40 sáng 23-9 khu vực này xảy ra 3 trận động đất kéo dài trong khoảng 5 giây khiến nhà cửa và vật dụng trong nhà lắc lư.
Theo ông Hồ Văn Lợi, Chủ tịch xã Trà Đốc: “Trận động đất lúc 10h57 rất mạnh, kèm theo tiếng nổ lớn. Thời điểm đó, cán bộ xã đang tiếp xúc cử tri tại thôn 2 với hơn 100 người. Động đất xảy ra, toàn bộ mọi người tháo chạy, bỏ họp vì sợ động đất xảy ra tiếp”.
“Trận động đất vào lúc 10h57 cả huyện Bắc Trà My ai cũng cảm nhận rõ và khẳng định là trận lớn nhất từ trước tới nay. Trưa 23-9, huyện nhận được thông báo là động đất mạnh tới 4,8 độ richter, nhưng đến chiều lại nhận được thông tin là 4,1 độ richter. Số liệu nhập nhằng nên chính quyền không biết có nên tin hay không”, ông Phong nói.
Cùng thời điểm UBND huyện Bắc Trà My nhận được thông báo động đất, PV Tiền Phong cũng nhận được thông tin từ ông Trần Văn Hải, Trưởng BQL dự án Thủy điện 3, cho biết: Trận động đất lúc 10h57 là trận mạnh nhất từ trước tới nay. Trạm đo ở Bình Định đo được động đất 4,8 độ richter. Tuy nhiên, sau đó ông Hải lại thông báo: Viện Vật lý địa cầu đã thông tin lại là không mạnh đến mức đó!
 |
| Thiết bị đo gia tốc bên trong đập thủy điện Sông Tranh 2. |
Nghi ngại
Chiều 23-9, trang mạng của Viện Vật lý địa cầu đăng bản tin với nội dung: Vào hồi 03 giờ 57 phút (giờ GMT) tức 10 giờ 57 phút (giờ Hà Nội) ngày 23-9-2012 một trận động đất có cường độ 4,1 độ richter xảy ra tại vị trí có tọa độ (15.358 độ vĩ bắc, 108.069 độ kinh đông), độ sâu chấn tiêu khoảng 6 km. Chấn tâm cách đập thủy điện Sông Tranh 2 khoảng 7km.
Theo đánh giá động đất gây nên rung động cấp VI (theo thang MSK-64) ở khu vực gần thị trấn Bắc Trà My và lân cận, tỉnh Quảng Nam.
Theo ông Đặng Phong, trận động đất rất mạnh người dân cảm nhận rất rõ và thời gian dài nhất từ trước tới nay (khoảng 10 giây). Tuy nhiên, kết quả quan trắc khiến chính quyền nghi ngại, không biết thông báo với nhân dân như thế nào.
“Giờ thông báo kết quả là 4,1 độ richter thì chỉ biết nghe vậy. Tôi dám khẳng định, trận lúc 10h57 là trận mạnh nhất từ trước tới nay. Hiện chưa có máy quan trắc đo động đất tại Bắc Trà My nên số liệu vẫn còn nghi ngại”, ông Phong nói.
Theo báo cáo kết quả khảo sát động đất tháng 9-2012 ở khu vực Bắc Trà My của Viện Vật lý địa cầu đăng tải, đã ghi rõ: “Thống kê từ năm 1715 đến năm 2003 (trước khi có thủy điện Sông Tranh 2) tại khu vực đập thủy điện Sông Tranh 2 và lân cận có 8 trận động đất xảy ra.
Theo số liệu này, ở khu vực Bắc Trà My trước khi có thủy điện Sông Tranh 2, mức độ hoạt động đất là không cao nhưng cũng đã có động đất xảy ra.
Trong số này, trận động đất ngày 25-7-1957 có độ lớn M=4,8 độ richter gây nên chấn động cấp 6 là trận lớn nhất quan sát được.
Hiện nay trong mạng lưới đài trạm địa chấn quốc gia do Viện Vật lý địa cầu - Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam quản lý và vận hành chỉ có trạm Huế và trạm Bình Định cách khu vực Bắc Trà My khoảng 130-150 km có thể ghi nhận được một số trận động đất ở khu vực thủy điện Sông Tranh 2 và lân cận có cường độ xấp xỉ 3 trở lên.
Do số lượng trạm ghi được tín hiệu ít như vậy, cộng với khoảng cách từ các trạm Huế và Bình Định tới Bắc Trà My khá xa, nên các tham số động đất (vị trí và độ lớn) xác định sẽ có những sai số nhất định”.
 |
| Sau trận động đất hôm qua (23-9), người dân và chính quyền Bắc Trà My lo lắng. |
Cũng theo báo cáo này: “Từ tháng 12-2011 Ban QL dự án Thủy điện 3 bắt đầu đưa 2 máy gia tốc trên mặt đập vào hoạt động, từ tháng 4-2012 lắp đặt thêm 2 máy gia tốc nữa.
Hiện tại ở khu vực đập có 4 máy gia tốc đi vào hoạt động: 1 máy ở mặt đập (độ cao 180m), 1 máy ở hành lang số 3 (ở độ cao 152 m), 1 máy ở hành lang số 1 (ở độ cao 100m) và 1 máy ở ngoài đập ở độ cao 178m cách thân đập khoảng 1m. Dựa vào số liệu các máy gia tốc này có thể đánh giá vị trí chấn tâm động đất một cách gần đúng nhưng không đánh giá được độ lớn (magnitude) của động đất.
Hơn nữa, các máy gia tốc này không ghi nhận được tín hiệu động đất nhỏ do dao động nền chúng gây ra là nhỏ không vượt ngưỡng ghi của máy.
Tổng hợp số liệu ghi được tại các trạm địa chấn quốc gia và các số liệu máy gia tốc đặt ở khu vực đập cho thấy, từ ngày 3-11-2011 đến ngày 7-9-2012 ghi nhận được cả thảy 59 trận động đất ở khu vực Bắc Trà My và lân cận, trong đó, tháng 11-2011 xảy ra 2 trận có cường độ 3,4 độ richter; tháng 3-2012 xảy ra 1 trận 3,1 độ richter và tháng 9-2012 xảy ra trận 4,2 độ richter lúc 20h46 ngày 3-9 và trận 4,0 độ richter xảy ra lúc 9h27 ngày 7-9; các trận còn lại có độ lớn nhỏ hơn 3 độ richter”.
