1001 thắc mắc: Kỳ lạ sao chim hồng hạc ‘thích’ đứng một chân?

Chim hồng hạc là loài chim lớn 'thích' đứng bằng 1 chân.
Chim hồng hạc là loài chim lớn 'thích' đứng bằng 1 chân.
TPO - Chim hồng hạc loại chim có thể cao đến 1,45 mét nhưng lại có cặp chân vô cùng khẳng khiu. Điều bí ẩn gì khiến chúng lại chỉ thích đứng trên một chân?

Chim hồng hạc là loài chim lớn có thể nhận dạng với cái cổ dài, chân dính và lông màu hồng hoặc đỏ. Có sáu loài chim hồng hạc, theo hệ thống thông tin phân loại tổng hợp (ITIS gồm): Chim hồng hạc lớn; Chim hồng hạc ít hơn; Chim hồng hạc Chile; Chim hồng hạc Andean; Chim hồng hạc James; Chim hồng hạc Mỹ. Trong đó, Chim hồng hạc lớn là loài cao nhất. Nó cao 1,2 đến 1,45 mét và nặng tới 3,5 kg. Loài bé nhất là chim hồng hạc nhỏ, đứng 80 cm và nặng 2,5 kg. Sải cánh của hồng hạc dao động từ 95 cm đến 150 cm.

Chim hồng hạc sống ở đâu?

Chim hồng hạc Mỹ sống ở Tây Ấn, Yucatán, ở phía bắc Nam Mỹ và dọc theo Quần đảo Galapagos. Chim hồng hạc Chile, Andean và James sống ở Nam Mỹ. Hồng hạc lớn và nhỏ sống ở châu Phi. Chim hồng hạc lớn hơn cũng có thể được tìm thấy ở Trung Đông và Ấn Độ.
Chim hồng hạc là loài chim nước, vì vậy chúng sống trong và xung quanh đầm hoặc hồ. Chim hồng hạc thường không di cư, nhưng những thay đổi về khí hậu hoặc mực nước trong khu vực sinh sản của chúng sẽ khiến chúng phải di dời.

Chim hồng hạc ăn gì?

Chim hồng hạc ăn ấu trùng, côn trùng nhỏ, tảo xanh và đỏ, động vật thân mềm, động vật giáp xác và cá nhỏ. Vì khả năng ăn cả thực vật và thịt của chúng khiến chúng trở thành loài ăn tạp.

Chim hồng hạc có màu hồng vì tảo mà chúng ăn được nạp beta carotene, một hóa chất hữu cơ có chứa sắc tố màu đỏ cam. (Beta carotene cũng có mặt trong nhiều loại thực vật, đặc biệt là trong cà chua, rau bina, bí ngô, khoai lang và tất nhiên là cà rốt). Các loài nhuyễn thể và giáp xác chim hồng hạc ăn có chứa carotenoids tương tự.

Mức độ caroten (sắc tố hữu cơ) trong thức ăn của chúng khác nhau ở các khu vực khác nhau trên thế giới, đó là lý do tại sao chim hồng hạc Mỹ thường có màu đỏ tươi và màu cam, trong khi những con hồng hạc nhỏ của hồ Nakuru bị hạn hán ở miền trung Kenya có màu hồng nhạt hơn.

Nếu một con hồng hạc ngừng ăn thức ăn có chứa carotenoids, lông mới của nó sẽ bắt đầu mọc với màu nhạt hơn nhiều, và lông đỏ của nó cuối cùng sẽ rụng đi. Lông lột xác mất màu hồng nhạt.

Những gì một con hồng hạc ăn phụ thuộc vào loại mỏ mà nó có. Ít hơn, chim hồng hạc của James và Andean có thứ được gọi là mỏ ngắn, nó ăn chủ yếu là tảo. Chim hồng hạc lớn, Chile và Mỹ có mỏ ngắn hơn, cho phép chúng ăn côn trùng, động vật không xương sống và cá nhỏ.
Để ăn, chim hồng hạc sẽ khuấy động đáy hồ bằng chân và thả mỏ của chúng xuống bùn và nước để tìm thức ăn.

Thói quen

Các nhóm hồng hạc được gọi là đàn. Đàn hồng hạc làm việc cùng nhau để bảo vệ nhau khỏi những kẻ săn mồi và chăm sóc con non. Người ta tin rằng chim hồng hạc là cặp “một vợ một chồng”. Một khi giao phối, chúng có sẽ ở lại với người bạn đời đó. Một nhóm hồng hạc sẽ giao phối cùng một lúc để tất cả chim con sẽ nở cùng một lúc. Các cặp sẽ làm tổ trên đống bùn và các con cái sẽ đẻ một quả trứng cùng một lúc.

1001 thắc mắc: Kỳ lạ sao chim hồng hạc ‘thích’ đứng một chân? ảnh 1 Chim hồng hạc có thể phát hiện mưa cách đó 500km.

Mỗi quả trứng lớn hơn một chút so với trứng gà lớn, dài từ 78 đến 90 mm và 115 đến 140 gram. Trứng sẽ mất từ 27 đến 31 ngày để nở và chim con mới nở sẽ chỉ nặng 73 đến 90 g.

Chim hồng hạc con có màu xám hoặc trắng. Chúng sẽ chuyển sang màu hồng trong vài năm đầu đời. Chim hồng hạc sống 20 đến 30 năm trong tự nhiên hoặc lên đến 50 năm trong một sở thú.

Theo Danh sách đỏ các loài bị đe dọa của Liên minh Quốc tế về Bảo tồn Thiên nhiên, hiện không có loài chim hồng hạc nào được coi là có nguy cơ tuyệt chủng. Chim hồng hạc Chile và James được coi là gần bị đe dọa vì số lượng của chúng rất nhỏ hay đang suy giảm, theo báo cáo của IUCN.

Bằng chứng hóa thạch chỉ ra rằng nhóm chim hồng hạc tiến hóa rất lâu đời và tồn tại khoảng 30 triệu năm trước.

Chim hồng hạc có thể phát hiện mưa cách đó 500km

Chim hồng hạc ở châu Phi dựa vào cuộc sống tấp nập của các hồ nước ngọt. Nhưng nhiều hồ nước mà chúng phụ thuộc là phù du, dễ bị khô gần như hoàn toàn. 

Nhưng trên bờ biển khô cằn của Namibia, những con hồng hạc lớn xuất hiện báo hiệu khi nào trời mưa là do khu vực Etosha Pan thường khô nằm cách đó 500km. Có thể là những con chim rất nhạy cảm với những giọt cực nhỏ trong áp suất khí quyển báo hiệu cơn mưa sắp tới. 

Nhưng không ai biết điều này có đúng không, và nếu có thì họ làm như thế nào. Giống như cảm giác từ tính, cảm giác thời tiết của hồng hạc và các loài chim khác là một điều bí ẩn.

Chim hồng hạc bắt nạt nhau

Hành vi đáng ngạc nhiên này đã được nhìn thấy ở cả sáu loài chim hồng hạc tại trung tâm vùng đất ngập nước và một con hồng hạc thậm chí còn được nhìn thấy đang lao vào một con khác đang ngủ say trên một chân.

Nghiên cứu sâu hơn là cần thiết tại sao những con chim làm điều này, vì hành vi khó hiểu dường như không có lợi ngay lập tức cho con chim, đặc biệt là khi va chạm có chủ ý sử dụng nhiều năng lượng hơn và có nguy cơ gây thương tích.

Vì sao chim hồng hạc thích đứng một chân?

Hai nhà khoa học Matthew Anderson và Sarah Williams đã dành vài tháng quan sát thói quen của hồng hạc Caribbean (Captive Caribbean flamingos) tại sở thú Philadelphia, Pennsylvania, từng con sẽ được đánh dấu để dễ nhận ra.

Lúc đầu, họ khảo sát thấy đứng trên một chân sẽ giúp cho các loài chim giảm mệt mỏi hay giúp chúng thoát khỏi các loài thú ăn thịt nhanh hơn bằng cách rút ngắn thời gian để bay lên.

Các nhà khoa học cũng đưa ra một số thói quen như là lợi ích của việc đứng trên một chân, như các nghiên cứu đã cho thấy chim hồng hạc đứng lâu hơn, do đó có nhiều năng lượng hơn để di chuyển tới sau khi nghỉ ngơi trên một chân hơn là sau khi nghỉ trên 2 chân.

Các loài chim cũng cho thấy rằng chúng thích đứng trên một chân hơn là chân kia. Và cũng không loại trừ khả năng đứng trên một chân giúp loài chim giữ thăng bằng tốt hơn trong điều kiện có gió. Tuy nhiên, trong báo cáo ở tạp chí Journal Zoo Biology, các nhà khoa học cũng nói rằng khi đứng dưới nước, chim hồng hạc thích đứng trên một chân nhiều hơn khi đứng trên đất liền.

Cuối cùng họ kết luận, những con chim đứng trên một chân để giảm năng lượng và bảo tồn nhiệt độ cơ thể.

MỚI - NÓNG