Kền kền hay Kên kên là tên gọi chung của một nhóm các loài chim ăn thịt và ăn xác chết, sống ở các châu lục, ngoại trừ châu Nam Cực và châu Đại Dương. Một trong những đặc điểm của kền kền là đầu thường trọc, không có lông do tập quán ăn thịt xác chết bằng cách thò cả đầu vào xác con vật để ăn thịt nên đầu bị dính máu và dịch xác con mồi nếu có lông thì sẽ bị dính và khó làm sạch. Đặc điểm này giúp kền kền rửa sạch đầu nhanh chóng ở các con sông gần đấy.
Kền kền được chia làm 2 nhóm. Kền kền ở thế giới cũ ở châu Phi, châu Á và châu Á thuộc họ Accipitridae - họ này bao gồm cả Đại bàng, Diều hâu, Ó cá, Ác là. Chúng tìm xác chết bằng cách nhìn bằng mắt. Loài kền kền ở Tân Thế giới về vẻ bề ngoài không liên quan một chút nào đến họ Accipitridae nhưng thuộc họ Cathartidae gần gũi với loài cò. Nhiều loài thuộc họ này có khứu giác tốt, không giống như chim săn mồi bình thường. Sự tương đồng giữa hai loại kền kền kể trên là do sự tiến hóa hội tụ hơn là quan hệ gần gũi.
Kền kền ít khi tấn công một con thú khỏe mạnh nhưng có thể giết chết những con bị thương hay bị bệnh. Khi xác con mồi có lớp da quá dày với mỏ kền kền thì chúng sẽ chờ những loài ăn xác thối lớn hơn tới ăn trước. Chúng nuốt ngấu nghiến thức ăn khi thức ăn còn thừa thãi cho đến lúc diều căng phồng và ngồi xuống và ngủ hoặc gật gù như ngủ để tiêu hóa thức ăn. Chúng không tha thức ăn cho những con chim non của chúng mà ọe ra từ diều để nuôi con. Loài chim này giúp làm sạch môi trường, đặc biệt là ở những xứ nóng.
Kền kên Gyps rueppellii có thể bay cao tới 11.300 m Trong khi đó, Đại bàng - loài chim săn mồi cỡ lớn, được mệnh danh là "chúa tể bầu trời" sinh sống ở nơi núi cao và rừng nguyên sinh. Đại bàng được đánh giá rất mạnh và hùng dũng. Nhưng chúng cung chỉ bay cao nhấtcũng chỉ khoảng 5000 m.
Kền kền cathartes aura – Khứu giác tinh nhạy
Kền kền cathartes aura có thể dùng khứu giác để kiếm mồi, không như họ hàng kền kền đen của chúng. Các nhà khoa học sau này phát hiện ra một số loài kền kền khác như loài kền kền cathartes aura có thể dùng khứu giác để tìm kiếm đồ ăn.
Có một điều thú vị là vào thập niên 1930, các kĩ sư dầu mỏ ở Texas (Mỹ) đã lợi dụng khứu giác tinh nhạy của loài này để phát hiện các kẽ nứt trên ống dẫn dầu. Họ bơm một hóa chất thơm vào ống dẫn dầu và nếu có khe hở, những con kền kền cathartes aura sẽ bay quanh đó, báo cho các kĩ sư biết nơi gặp sự cố.
Tại sao kền kền ăn xác thối mà không bị bệnh?
Một nghiên cứu mới phát hiện, mặt và ruột già của kền kền phủ đầy các vi khuẩn độc hại đối với hầu hết các sinh vật khác. Tuy nhiên, loài chim này đã tiến hóa đường ruột khỏe mạnh, giúp chúng không phát bệnh vì tiêu hóa thịt thối rữa.
Khác với các loài kền kền khác cùng họ với mình chỉ ăn xác thối đơn thuần, loài kền kền râu còn có một khả năng đặc biệt và thông minh hơn rất nhiều là khả năng dùng đá đập vỡ xương của động vật để làm thức ăn.
Kền kền râu. Top loài chim bay cao nhất
Hạc trắng, 4.800 m
Chim thần ưng Andes - Kền kền khoang
Vịt cổ xanh - Le le, 6.400 m
Kền kền râu, 7.300 m
Quạ mỏ vàng - Quạ núi mỏ vàng, 8.000 m
Thiên nga lớn, 8.200 m
Ngỗng Ấn Độ - Ngỗng ba sọc, 8.800 mSếu cổ trắng - Sếu Á-Âu, 10.000 m
Kền kền Gyps rueppellii, 11.300 m
Clip nguồn youtube
