Thế nào là hải sản an toàn?
Ngày 3/5, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (NN&PTNT) cho biết, theo chỉ đạo của Thủ tướng, Bộ vừa có hướng dẫn các biện pháp cấp bách ứng phó với hải sản chết bất thường tại các tỉnh Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên-Huế.
Theo Bộ NN&PTNT, các địa phương phải xác nhận, hải sản đanh bắt ở vùng biển ngoài khu vực cách bờ 20 hải lý trở ra ở các tỉnh nói trên. Theo đó, sau khi tàu vào cảng, chủ tàu phải thông báo cho chi cục thủy sản các địa phương biết và để cử cán bộ giám sát.
Sau đó, chủ tàu hoặc thuyền trưởng trình cán bộ giám sát các giấy tờ: Sổ hành trình cơ quan biên phòng xác nhận, nhật ký khai thác (với tàu đánh bắt), nhật ký thu mua vận chuyển (với tàu thu mua).
Các cán bộ giám sát sẽ cấp giấy xác nhận an toàn, chia làm hai bản (cho chủ tàu và Chi cục thủy sản). Đối với các tàu thu mua, vận chuyển xuất bến trước ngày 2/5, địa phương không yêu cầu chủ tàu xuất trình nhật ký thu mua, vận chuyển.
Giám sát chặt vùng đánh bắt 20 hải lý trở vào
Bộ NN&PTNT cũng yêu cầu và hướng dẫn các địa phương giám sát các hải sản với các chỉ tiêu phân tích về kim loại nặng (thủy ngân, chì, cadimi, arsen).
Cán bộ chuyên môn sẽ lấy mẫu giám sát tại các cảng cá, bến cá khi hải sản được bốc dỡ, đưa lên bờ để đi tiêu thụ. Đối với hải sản đánh bắt vùng 20 hải lý trở vào phải lấy mẫu hàng này; vùng ngoài 20 hải lý, tần suất lấy mẫu là 2-3 ngày/lần tùy theo thực tế từng địa phương.
Nếu hải sản có mẫu giám sát không đạt yêu cầu, với vùng 20 hải lý trở vào, địa phương cần có biện pháp tiêu hủy, hỗ trợ ngư dân theo quy định; khuyến cáo ngư dân không tiếp tục khai thác tại vùng biển có mẫu phát hiện không đạt yêu cầu.
Với vùng biển ngoài 20 hải lý, nếu mẫu giám sát không đạt yêu cầu, các Sở NN&PTNT báo cáo ngay về Cục Quản lý chất lượng nông lâm sản và Thủy sản để tổng hợp, báo cáo Bộ NN&PTNT.
Cá chết phải tiêu hủy
Các địa phương tuyệt đối không sử dụng làm thực phẩm cho người và chế biến thức ăn cho vật nuôi với hải sản chết bất thường dạt vào bờ, do người dân vợt được vùng biển ven bờ, hải sản đánh bắt ở vùng biển 20 hải lý trở vào thuộc 4 tỉnh trên thông qua giám sát phát hiện không an toàn.
Với loại hải sản trên, phải thu gom, vận chuyển đến nơi chôn lấp được chuẩn bị sẵn. Khu chôn lấp này phải xa cách, không làm ô nhiễm vùng nước biển, nước ngọt, khu dân cư, bãi tắm; xử lý bằng vôi, hoặc hóa chất chuyên dụng… Người dân có hải sản đánh bắt được cơ quan chức năng xác định không an toàn, buộc phải tiêu hủy, sẽ được hỗ trợ theo quy định.
Không lấy trực tiếp nước biển vào vùng nuôi
Theo Bộ NN&PTNT, trong khi chờ các cơ quan chức năng xác định nguyên nhân cá chết bất thường, Sở NN&PTNT các tỉnh trên cần hướng dẫn các cơ sở nuôi trồng thủy sản. Với khu vực nuôi cá lồng, tạm thời chưa thả giống. Khẩn trương thu hoạch đối với các lứa cá có thể thu hoạch để hạn chế thiệt hại.
Thường xuyên theo dõi cá nuôi, quan trắc, kiểm tra các yếu tố môi trường như oxy hòa tan, PH, H2S, NH3.. nhằm phát hiện hiện tượng bất thường, có giải pháp phù hợp.
Tạm thời di chuyển lồng cá đến khu vực nước sâu hơn, đảm bảo đáy lồng cách nền đáy ít nhất 1 mét; san thưa với những lồng nuôi dày, giãn thưa giữa các lồng nuôi; hạn chế dùng thức ăn tươi để giảm ô nhiễm môi trường; nên dùng thức ăn công nghiệp hàm lượng đạm cao, trộn với Vitamine C tăng sức đề kháng cho cá.
Đối với các cơ sở sản xuất con giống, nuôi thương phẩm trong ao đầm biển, tạm thời chưa thả con giống, tập trung xử lý, cải tạo ao đầm. Cần thường xuyên theo dõi kiểm tra môi trường nước; vệ sinh ao, sử dụng các chế phẩm sinh học có khả năng cải thiện chất lượng môi trường cao; hạn chế cấp nước bổ sung.
Nếu bắt buộc lấy nước bổ sung, lưu ý không lấy trực tiếp nước biển vào ao, đầm, bể nuôi. Lấy nước biển qua ao chứa, ao lắng, thực hiện xử lý nước biển trong ao chưa, ao lắng…theo hướng dẫn của cán bộ chuyên môn địa phương.