Những ngày cuối tháng 12, người dân Phú Diễn (Từ Liêm, Hà Nội) thu hoạch đợt bưởi Diễn đầu tiên.
Anh Toán, chủ vườn bưởi hơn 100 gốc cho biết: “Năm nay mỗi cây chỉ đậu được mấy quả thôi, vì thời điểm ra hoa, bưởi bị mưa muối làm thối gần hết. Bình thường một sào cho 1.000 quả nhưng tình hình này không chắc được một nửa”.
Nhớ lại vụ bưởi năm 2007- 2008, các vườn bưởi đều thất thu 50% - 70% vì mưa đá. Năm nay có khá hơn, nhưng hình ảnh những cây bưởi trĩu quả, vàng suộm vẫn chưa thể khôi phục lại.
Anh Hải, chủ đại lý Xuân Hải chuyên cung cấp cây bưởi giống, và bưởi cảnh ở Phú Diễn nói: “Vườn nhà mình gọi là sai hơn các vườn khác nhưng so với vụ bình thường cũng thất thu hơn 20%”.
Thời tiết không thuận lợi khiến sản lượng bưởi năm nay giảm khoảng 30% so với mức trung bình, giá bưởi vì thế cũng tăng nhẹ. Tùy chất lượng, trong bình mỗi quả bưởi có giá từ 25.000 – 30.000đồng, quả đẹp 40.000 - 50.000 đồng/ quả.
Tuy nhiên, so với mọi năm, năm nay những vườn bưởi Diễn không còn dày đặc như trước, thay vào đó là những ngôi nhà cấp 4 dựng lên: Thu hoạch bấp bênh nên nhiều chủ vườn phá bưởi, chuyển sang xây nhà cho thuê. Ước tính, so với 5 năm trước, Phú Diễn đã mất hơn 60% diện tích trồng bưởi.
Không giống như các loại hoa quả khác, có thể cho thu hoạch quanh năm, bưởi Diễn chỉ có một vụ duy nhất vào dịp giáp tết. Chăm sóc quanh năm, chi phí bỏ ra không nhỏ (vườn của anh Hải, chi phí một năm khoảng hơn 100 triệu đồng) nhưng chỉ cần một trận mưa vào dịp bưởi ra hoa hoặc trời quá lạnh, thời tiết quá hanh khô cũng khiến những người lao đao.
Hướng đi của không ít vườn bưởi là chuyển sang trồng bưởi cảnh, nhanh cho thu hoạch, độ rủi ro thấp và lợi nhuận cũng khá cao.
Và giả tràn lan
Tại những chợ lớn nhỏ, siêu thị tại Hà Nội, đến đâu người tiêu dùng cũng được đon đả chào mời bưởi Diễn chính hiệu, nhưng ai đã một lần được cầm trên tay trái bưởi Diễn mới biết không khi nào giống bưởi quý ấy da lại xanh óng và to đến thế.
Chị Vân, chủ một vườn bưởi gần 50 gốc ở Phú Diễn cho biết: “Bưởi tại vườn chúng tôi chưa bao giờ đủ bán, lấy đâu ra mà đi bán rong khắp nơi thế được. Muốn ăn bưởi Diễn chính hiệu phải tìm về tận vườn thì may ra”.
Chị Vân nói thêm: “Có khách hàng lần đầu vào đây kêu đắt, mua tại các chợ chỉ 10.000 – 15.000đồng/ quả. Họ đâu biết là đã mua phải đồ giả”.
Bưởi Diễn đang được “nhân giống” khắp mọi nơi từ Trôi, Phùng, Đông Anh, Vĩnh Phúc, Phú Thọ,... Âu đó cũng là quy luật đối với các sản vật quý trong cơ chế thị trường hiện nay.
Nhưng cũng vì thế mà vị của bưởi Diễn đang loãng dần, hương thơm cũng nhạt dần, khó có thể đậm thơm như trong trí nhớ, ấn tượng của nhiều người.
