Ảnh nuy nghệ thuật vẫn chưa có lối thoát

> Tôi tin ảnh nuy nghệ thuật sẽ có vị trí nhất định

Tác phẩm “Bến đỗ”. Ảnh: Lê Quang Châu.

Cảm giác của ông sau khi triển lãm ảnh nuy nghệ thuật của mình bị từ chối cấp phép?

Đương nhiên là buồn rồi. Tuy nhiên, cơ quan quản lý không cấp phép cũng có cái lý của họ.

Tức là việc triển lãm ảnh nuy vẫn bị coi là cấm kị tại Việt Nam?

Năm năm kể từ sau triển lãm ảnh nuy của nghệ sỹ Thái Phiên không được cấp phép, tôi cũng chả có hy vọng gì về một triển lãm ảnh nuy của mình. Nhưng tại hội thảo lấy ý kiến dự thảo thông tư quy định một số hoạt động trong lĩnh vực nhiếp ảnh của Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm (Bộ VH-TT&DL) hồi đầu tháng 3 vừa qua (mà nội dung chủ yếu xoay quanh vấn đề ảnh nuy và cách quản lý ảnh nuy nghệ thuật), tôi nhận thấy có nhiều ý kiến ủng hộ về triển lãm ảnh nuy.

Như phát biểu trả lời phỏng vấn của ông Vi Kiến Thành, Cục trưởng Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm và ông Lương Xuân Đoàn, Phó vụ trưởng Vụ Văn hóa Văn nghệ - Ban Tuyên giáo Trung ương trên báo chí, đều rất muốn có một triển lãm chuyên đề nuy, rồi sau đó sẽ có những hội thảo để bàn luận và định hướng.

Nhiếp ảnh gia Lê Quang Châu.

Thấy ảnh nuy nghệ thuật được đem ra bàn luận, tôi le lói hy vọng về sự cởi trói cho ảnh nuy nghệ thuật nên cũng muốn thử xin cấp phép xem sao.

Sau khi nhận hồ sơ xin cấp phép triển lãm, Cục MT, NA&TL đã thành lập Hội đồng thẩm định. Hội đồng đã làm việc và chọn được 28 ảnh được đánh giá là sạch sẽ, đầy tính nghệ thuật trình lên Bộ nhưng vẫn không được chấp nhận.

Liệu ông có tiếp tục nuôi ý định triển lãm ảnh nuy nghệ thuật không?

Chụp nuy với tôi là đam mê, là mảnh đất để tìm tòi thử sức mình. Vì thấy có tín hiệu tốt tôi có đủ điều kiện theo tinh thần thông tư nên đã xin phép triển lãm. Triển lãm cũng chỉ là một hình thức đánh dấu kết quả một quá trình làm việc, tìm tòi cật lực thôi.

Nếu không được cấp phép triển lãm, liệu ông có in sách?

Thực ra, tôi đang lên ma-két cuốn sách ảnh nuy nghệ thuật với bộ ảnh mới này. Khi thấy có tín hiệu từ hội thảo, tôi lại xin triển lãm trước, in sách sau.

Việc xin cấp phép in sách có dễ dàng hơn không, thưa ông?

Cũng khó như nhau. Tôi đang tìm chỗ xin phép in cuốn sách này, nhưng xem chừng cũng rất khó vì tôi đã đi mấy nhà xuất bản rồi nhưng họ đều lắc đầu.

Nghệ sỹ nhiếp ảnh Thái Phiên cũng đã từng bị từ chối cấp phép triển lãm ảnh, nhưng lại được phép in sách đó thôi?

Thái Phiên được cấp phép là chắc do may mắn khi có ông Giám đốc Nhà xuất bản Văn nghệ Thành phố Hồ Chí Minh dám chịu trách nhiệm cấp phép. Bây giờ ra được quyển thứ hai chắc cũng khó. Khi tôi có ý định in sách ảnh nuy nghệ thuật, tôi tìm trên mạng thì thấy nhà xuất bản đã giải thể mất rồi.

Nói chung, ảnh nuy nghệ thuật vẫn chưa có lối thoát đâu.

Tác phẩm “Tóc gió”. Ảnh: Lê Quang Châu.

Tính đến nay, đã bao nhiêu lần ông bị từ chối triển lãm vì ảnh nuy nghệ thuật?

Cũng chưa, đây là lần đầu tiên tôi chính thức xin cấp phép. Năm 2004 dự định làm cuốn sách nhìn lại 10 năm sáng tác trong đó có 1 chương ảnh nuy, tôi toàn được nghe lời khuyên “chưa phải lúc, cất đi đã” nên thôi.

Ông nghĩ sao khi tranh ảnh hở hang thì tràn ngập trên Internet, còn ảnh nuy nghệ thuật thì bị từ chối ?

Thế mới là nghịch lý. Tôi thấy dường như cái xấu, làm bừa thì không quản được. Cái đẹp, xin phép nghiêm túc thì lại cấm.

Với việc cấp phép khó khăn thế, ông có ý định ra nước ngoài triển lãm không?

Đang cân nhắc. Chắc cũng phải tìm con đường khác.

Được biết đây là bộ ảnh hoàn toàn mới của ông, đánh dấu một giai đoạn chụp ảnh nuy theo tư duy mới?

Bốn năm qua từ tháng 7 - 2009 đến tháng 2-2012, may mắn có một nhóm mẫu đồng ý chụp cả ngoài trời và chụp trong nhà đã đem lại một niềm hứng khởi mới nên tôi chụp rất nhiều. Bộ ảnh mới này đánh dấu một giai đoạn làm việc, một ý tưởng, chọn lọc được khoảng trên 50 ảnh. Những bức ảnh nuy từ 2009 về trước thì tạm quên đi vì cách nhìn bây giờ đã khác.

Tất nhiên, sau bộ ảnh này, tôi vẫn tiếp tục chụp ảnh nuy, nhưng phải tìm cách tiếp cận, cách thể hiện khác, tức là phải luôn luôn đổi mới mình.

Ông phát triển thế mạnh chụp ảnh nuy nghệ thuật từ bao giờ?

Ngày xưa tôi chụp nhiều, chụp các thể loại, chụp quảng cáo, chụp mẫu thời trang, hoa hậu, chụp phong cảnh, sinh hoạt, làm lịch... Nhưng ở lĩnh vực này, tôi cảm giác có những cái để cho mình tư duy hơn, nó rất khó lại tương đối hiếm. Ở lĩnh vực khác thì nhiều người lao vào lắm rồi.

Ông đã từng chụp ảnh các người mẫu, hoa hậu, nhưng có chụp ảnh nuy họ bao giờ không?

Không. Chụp những người nổi tiếng mệt lắm. Tôi chỉ chụp những con người rất bình thường thôi.

Anh Vũ
Thực hiện