Hôm Chủ nhật (19/11), Tổng thống Zimbabwe Robert Mugabe đã xuất hiện đài truyền hình nhà nước ZBC, được phát trực tiếp từ dinh tổng thống ở thủ đô Harare.
Tại Harare, mọi hoạt động dường như đều bị hoãn, mọi người tập trung hướng về màn hình TV để chờ đợi giây phút ông Mugabe tuyên bố rời khỏi vị trí sau 37 năm “độc quyền” nắm giữ. Theo thống kê, tỷ suất người xem đài ZBC hôm đó tăng cao kỷ lục.
Tuy nhiên, tất cả những gì họ nhận được là một bài phát biểu dài 20 phút,với những ngôn từ khó hiểu, và kết luận: Tổng thống Mugabe sẽ không từ chức. Thậm chí, vị lãnh đạo cao tuổi còn cho biết sẽ chủ trì đại hội đảng Zanu-PF, dự kiến diễn ra từ 12-17/12 tới.
Trong khi, trước đó vài tiếng, đảng Zanu-PF tiến hành họp bất thường và bỏ phiếu thông qua quyết định cách chức chủ tịch đảng của ông Mugabe. Phu nhân tổng thống, bà Grace, cũng bị khai trừ khỏi đảng. Cựu Phó Tổng thống Emmerson Mnangagwa là người thay thế ông Mugabe, đứng đầu đảng Zanu-PF, trích thông báo sau cuộc họp.
Người dân Harare dừng hết công việc để chờ đợi thời khắc mong đợi từ lâu, tuy nhiên họ nhanh chóng thất vọng. Ảnh: AP Với tuyên bố trên, Tổng thống Mugabe đã từ chối “lối thoát danh dự” mà quân đội và đảng cầm quyền đưa ra trước đó.
Điều này khiến Zanu-PF giận dữ, bởi trước đó, ông Mugabe đã hai lần thảo luận về việc từ chức với người đứng đầu quân đội, ông Constantino Chiwenga.
“Tất cả những gì ông ta cần làm là làm theo thỏa thuận. Bây giờ chúng ta phải sa thải ông ta. Chúng tôi đã trao cho Robert Gabriel Mugabe mọi cơ hội để có một lối thoát danh dự. Nhưng ông ta rất điên rồ”, theo bài viết đăng trên trang Twitter của đảng Zanu-PF.
Rõ ràng, tuyên bố của ông Mugabe nằm ngoài dự liệu của phía quân đội và đảng cầm quyền. Bởi trước đó, dường như họ đã rất chắc chắn về việc ông sẽ tuyên bố từ chức, khi đăng dòng trạng thái: “Đừng lo, hãy kiên nhẫn. Chúng tôi rất tử tế”.
Sau gần hai tiếng phát sóng trực tiếp, giọng điệu ôn hòa đã thay đổi, nhà lãnh đạo cựu chiến binh của Zanu-PF Chris Mutsvangwa khẳng định với báo chí rằng, kế hoạch phế truất ông Mugabe sẽ được tiến hành như dự định vào thứ Hai (20/11).
Không chỉ quan chức Zimbabwe, người dân cũng tỏ ra phẫn nộ với kết quả trên.
“Tôi rất tức giận, tôi nghĩ chúng tôi ở đây tối nay để kỷ niệm thời khắc quan trọng”, một người đàn ông tại quán bar ở Harare bức xúc.
Một người đàn ông khác, tên là Tawanda, mô tả bài phát biểu của ông Mugabe là “chương trình của sự thách thức”.
“Người đàn ông này nghĩ chúng tôi là kẻ ngốc, tất cả những điều này là sự thách thức. Chúng tôi đều lạc quan rằng ông ấy sẽ từ chức. Nhưng hóa ra chỉ là những điều vô lý… Kẻ đáng ghét ngang ngạnh”, Tawanda nói.
