Theo cáo trạng, ngày 15/2/2017, Nguyễn Ngọc Quân (SN 1996, trú Quế Võ, Bắc Ninh) nhập ngũ, được biên chế vào Tiểu đoàn 3, Trung đoàn 2, Sư đoàn 3, Quân khu 1. Do ý thức kém, nhận thức lệch lạc, nên ngay sau khi nhập ngũ Quân có ý định trốn tránh NVQS, không muốn phục vụ quân đội.
Mặc dù đã được chỉ huy đơn vị gặp gỡ, động viên, nhắc nhở nhiều lần, song Quân không chấp hành mà tìm mọi cách trốn khỏi đơn vị, thoái thác nhiệm vụ. Ngày 27/2, lợi dụng lúc đi ăn cơm, Quân trốn khỏi đơn vị, bắt taxi về khu nhà đang xây dựng ở phường Đáp Cầu, thành phố Bắc Ninh và trốn ở đó ngày ngủ, tối đi lang thang. Ngày 23/3, Quân tìm về nhà và được mẹ cùng mọi người động viên đưa lên đơn vị để tiếp tục thực hiện NVQS.
Trở lại đơn vị, Quân đã viết bản kiểm điểm và cam kết không tái phạm. Đơn vị đã tổ chức sinh hoạt xét kỷ luật đối với Quân bằng hình thức cảnh cáo cấp Đại đội. “Ngựa quen đường cũ”, ngày 9/4, lợi dụng cả đơn vị đang nghỉ trưa, Quân tiếp tục bỏ trốn, sau đó bắt xe khách tìm đến nhà bác ruột ở Đắk Lắk và nói dối là vào chơi, thăm gia đình bác. Biết Quân đang bị truy nã về tội “Đào ngũ” nên bác đã khuyên bảo Quân về quê đầu thú vào ngày 11/5.
Bà Trần Thị H., mẹ đẻ bị cáo cho biết, Quân là con thứ ba trong gia đình (trên Quân là hai chị gái). Từ nhỏ gia đình đã có phần nuông chiều. Bố mất sớm, một mình bà H. nuôi các con nên thiếu sự giám sát thường xuyên.
Tại phiên tòa, được nói lời sau cùng, Quân cho biết: “Bị cáo đã nhận ra lỗi lầm của mình, chỉ vì ham chơi, suy nghĩ nông cạn nên đã gây ra hậu quả nghiêm trọng. Con xin gửi lời xin lỗi đến mẹ, toàn thể gia đình và tập thể đơn vị…”.
Bài học đắt giá
Có mặt theo dõi vụ án, đại tá Đặng Hùng Cường, Chánh án Tòa án quân sự Quân khu 1 cho biết: Đầu năm 2017, trong một lần tổ chức giáo dục, tuyên truyền, phổ biến pháp luật tại Trung đoàn 2, qua chỉ huy đơn vị tôi đã gặp trực tiếp Nguyễn Ngọc Quân trò chuyện, phân tích và cảnh báo nếu tiếp tục coi thường kỷ luật quân đội, trốn tránh NVQS sẽ phải chịu hình thức xử phạt cao hơn. Tôi cũng chỉ rõ, quân nhân đào ngũ sau khi thi hành xong bản án vẫn tiếp tục phải thực hiện NVQS đến khi đủ 24 tháng theo Luật NVQS. Đáng tiếc là Quân đã không chịu tu dưỡng, thiếu ý thức rèn luyện nên phải chịu trách nhiệm với hậu quả mình gây ra.
Căn cứ vào tính chất, mức độ nguy hiểm của hành vi phạm tội, xem xét tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự (đầu thú, thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải) và nhân thân của bị cáo (bố bị cáo được tặng Huy chương Chiến sĩ vẻ vang hạng Ba), Hội đồng xét xử đã tuyên phạt bị cáo Nguyễn Ngọc Quân 20 tháng tù giam.
Theo thiếu tá Thân Mạnh Nhất, Thẩm phán - Chủ tọa phiên tòa, bị cáo nhận thức được hành vi đào ngũ, trốn tránh thực hiện nghĩa vụ quân sự là vi phạm pháp luật nhưng vẫn cố ý thực hiện hành vi phạm tội. Hành vi của bị cáo đã xâm phạm đến quá trình thực hiện nhiệm vụ của đơn vị quân đội, làm ảnh hưởng đến phẩm chất, tư tưởng, tâm lý cho các quân nhân khác trong đơn vị.
Kết thúc phiên tòa, binh nhất Nguyễn Văn Kỳ (Chiến sĩ Đại đội 2, Tiểu đoàn 1, Trung đoàn 2) nói với chúng tôi: “Đây là bài học sâu sắc đối với mỗi quân nhân có suy nghĩ lệch lạc, coi thường quy định đơn vị, kỷ luật quân đội và pháp luật Nhà nước. Chắc chắn rằng tôi sẽ không bao giờ có ý định đào ngũ”.
Thông qua vụ án, Hội đồng xét xử cũng mong muốn, chỉ huy các đơn vị kịp thời nắm, giải quyết tư tưởng cho bộ đội, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm để răn đe; phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền địa phương và gia đình quân nhân trong việc giáo dục, quản lý quân nhân, ngăn chặn những hành vi tương tự có thể xảy ra, góp phần giữ vững kỷ luật quân đội, pháp luật Nhà nước.
“Quân nhân đào ngũ sau khi thi hành xong bản án vẫn tiếp tục phải thực hiện nghĩa vụ quân sự đến khi đủ 24 tháng theo Luật Nghĩa vụ quân sự”.
Đại tá Đặng Hùng Cường
