Vì sao Công ty TNHH Lọc hoá dầu Nghi Sơn xây dựng phương án nhận chìm chất nạo vét?
Theo báo cáo của Công ty TNHH Lọc hóa dầu Nghi Sơn, công trình cảng của Nhà máy Lọc hóa dầu Nghi Sơn được thiết kể để tiếp nhận tàu có trọng tải lên đến 40.000 DWT, công suất nhập cảng 10 triệu tấn dầu thô/năm. Từ lần nạo vét gần nhất năm 2019 đến nay sau quá trình hoạt động, khu vực luồng tàu bị sa bồi nghiêm trọng và không bảo đảm độ sâu cho phép để có thể tiếp nhận tàu dầu như thiết kế, gây ảnh hưởng đến họa động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp (DN). Cụ thể, tải trọng tàu đã giảm xuống còn 30.000 DWT khi nước lớn và 15.000 DWT khi nước ròng. Nhà máy đối mặt với rủi ro lớn nếu có các cơn bão đổ bộ vào vùng biển Nghi Sơn.
Trước tình hình đó, Công ty TNHH Lọc hóa dầu Nghi Sơn đã lập dự án nạo vét duy tu công trình cảng để phục vụ cho hoạt động vận tải vào ra nhà máy giai đoạn 2022-2026, với khối lượng dự kiến nạo vét trong các năm như sau: Năm 2022 khoảng 1,9 triệu m3; năm 2023 khoảng 932.000 m3; năm 2024 khoảng 1,6 triệu m3; năm 2025 khoảng 932.000 m3; năm 2026 khoảng 1,6 triệu m3. Tổng khối lượng chất nạo vét khoảng 6,964 triệu m3, xử lý bằng phương án nhận chìm ở biển hoặc tận thu làm vật liệu san lấp.
Công ty TNHH Lọc hóa dầu Nghi Sơn cho biết, theo báo cáo đánh giá tác động môi trường mà đơn vị đã được Bộ Tài Nguyên và Môi trường phê duyệt, công tác nạo vét duy tu là thiết yếu cho công tác vận hành Nhà máy Lọc hóa dầu Nghi Sơn và vật liệu nạo vét được nhấn mạnh là phù hợp với nhận chìm biển và không phù hợp cho san lấp mặt bằng. Đồng thời, ý kiến của đơn vị tư vấn cho biết phân tích thành phần cơ lý chất nạo vét chủ yếu là bùn, sét, tỷ lệ cát thấp không phù hợp cho tận dụng làm vật liệu xây dựng hay san lấp.
Ngoài ra, Công ty cũng chưa có đánh giá, lựa chọn địa điểm cụ thể để đổ vật liệu nạo vét cũng như tác động ảnh hưởng môi trường khi san lấp bằng vật liệu nạo vét ở Khu Kinh tế Nghi Sơn. Do đó phương án đổ vật liệu thải trên bờ sẽ phát sinh chi phí, kéo dài thời gian, ảnh hưởng đến quan hệ tín dụng đối với công ty, từ đó không đáp ứng nhu cầu cấp bách trong sản xuất của doanh nghiệp, nhất là khi mùa mưa bão năm 2022 đang đến gần.
Nhà máy Lọc hoá dầu Nghi Sơn |
Công ty TNHH Lọc hóa dầu Nghi Sơn đề nghị được phép nhận chìm toàn bộ khối lượng nạo vét ở biển Nghi Sơn tại khu vực có diện tích 400 ha, cách luồng hàng hải Nghi Sơn 22 km, cách ranh giới quy hoạch Khu bảo tồn biển Hòn Mê 8,6 km, độ sâu khoảng 25-26m.
Nhận chìm sẽ ảnh hưởng tới ngư trường mưu sinh, hệ sinh thái vùng biển
Trước đề nghị của Công ty TNHH Lọc hoá dầu Nghi Sơn, cơ quan chức năng tỉnh Thanh Hoá đã phân tích các tác động, nguy cơ khi sử dụng phương pháp nhận chìm chất nạo vét với khối lượng lớn như doanh nghiệp đề xuất. Phương án này không chỉ ảnh hưởng tới ngư trường mưu sinh của ngư dân vùng biển Nghi Sơn, mà còn có nguy cơ ảnh hưởng tới hệ sinh thái vùng biển khu vực đảo Hòn Mê.
Cụ thể, phía Sở Tài Nguyên và Môi trường cho biết, hiện nay tại khu vực vùng biển Nghi Sơn đã chấp thuận khu vực để nhận chìm ở biển cho 3 dự án nạo vét cảng biển và luồng hàng hải Nghi Sơn là: Dự án của Ban Quản lý Hàng hải giai đoạn 2021-2024, khối lượng là 3,5 triệu m3; Dự án của Tổng Công ty đảm bảo an toàn hàng hải Miền Bắc là 423.000 m3; Dự án Cảng Long Sơn là 2,8 triệu m3. Do đó, việc Công ty TNHH Lọc dầu Nghi Sơn tiếp tục đề xuất nhận chìm ở biển 6,964 triệu m3 sẽ vượt quá sức chịu tải môi trường của vùng biển Nghi Sơn, ảnh hưởng đến ngư trường đánh bắt gần bờ của ngư dân thị xã Nghi Sơn. Bên cạnh đó, nhu cầu vật liệu san lấp trong Khu Kinh tế Nghi Sơn hiện rất lớn, có thể tiếp nhận ngay chất nạo vét từ dự án.
Tại hội nghị xem xét phương án xử lý chất nạo vét từ Dự án "Nạo vét, duy tu công trình cảng Nhà máy lọc hoá dầu Nghi Sơn", ông Lê Đức Giang, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hoá cho biết: Qua phân tích của các ngành liên quan và chính quyền địa phương, phương án nhận chìm vật chất nạo vét với khối lượng 6,964 triệu m3 sẽ quá tải sức chịu đựng của môi trường biển. Để hướng tới một nền kinh tế tuần hoàn theo xu thế chung của thế giới, phù hợp với định hướng phát triển đất nước và quy định tại Luật Tài nguyên môi trường biển và hải đảo (chỉ được nhận chìm chất nạo vét ở biển khi không thể đổ thải, lưu giữ, xử lý trên đất liền hoặc việc đổ thải, lưu giữ, xử lý trên đất liền không hiệu quả về kinh tế - xã hội), tỉnh Thanh Hóa đề nghị Công ty TNHH Lọc hóa dầu Nghi Sơn nghiên cứu phương án đổ thải trên bờ tận dụng làm vật liệu san lấp.
Hiện UBND tỉnh Thanh Hoá đã giao Ban Quản lý Khu kinh tế Nghi Sơn và các Khu Công nghiệp tỉnh chủ trì, phối hợp các ngành, địa phương và đơn vị liên quan giới thiệu, hướng dẫn cho đơn vị các vị trí tiếp nhận chất nạo vét trên bờ để đơn vị thực hiện đổ thải theo đúng quy định hiện hành về đất đai, môi trường, khoáng sản; bảo đảm tiến độ thi công của dự án.
Tuy nhiên, với lý do công tác nạo vét cấp bách khi mùa mưa bão đang đến gần, đại diện Công ty TNHH Lọc hóa dầu Nghi Sơn đề xuất tỉnh Thanh Hóa xem xét chấp thuận cho đơn vị thực hiện phương án nhận chìm vật chất nạo vét với khối lượng khoảng 1,9 triệu m3 trong năm 2022. Các năm tiếp theo doanh nghiệp sẽ nghiên cứu, đề xuất vị trí và tiến hành các thủ tục hồ sơ liên quan để đổ thải trên bờ. Về việc này, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lê Đức Giang đề nghị Công ty TNHH Lọc hóa dầu Nghi Sơn đề xuất bằng văn bản để cơ quan chức năng tham mưu trình Thường trực UBND xem xét, quyết định.