Xem xét dừng đề án Công viên địa chất Lý Sơn - Sa Huỳnh

Sáng 8/4 trao đổi với Tiền Phong, ông Đặng Văn Minh - Chủ tịch UBND Quảng Ngãi cho biết, đã giao Sở Văn hóa - Thể thao & Du lịch báo cáo UBND tỉnh để trình Ban Thường vụ Tỉnh ủy quyết định theo tinh thần kết thúc đề án đã thực hiện đến hết năm 2020, dừng đề án Công viên địa chất Lý Sơn - Sa Huỳnh trong thời gian tới.

Theo ông Minh, việc dừng hay không phải do Ban thường vụ Tỉnh ủy quyết định. Tuy nhiên, quan điểm của ông là sẽ dừng thực hiện đề án do không nhìn thấy rõ hiệu quả kinh tế và xã hội do đề án mang lại.

"Đến thời điểm hiện tại, đề án này đã tiêu tốn khoảng 22 tỷ đồng ngân sách của tỉnh Quảng Ngãi. Trong quá trình thực hiện thì có thể được có thể không được, chứ không phải thực hiện bằng mọi giá, việc bố trí kinh phí hàng năm đúng quy định thì quyết toán là bình thường", ông Minh nói.

Được biết, Đề án công viên địa chất được triển khai từ năm 2015 với tên gọi ban đầu là Công viên địa chất toàn cầu Bình Châu - Lý Sơn. Khi ấy, Quảng Ngãi vừa khai quật nhiều tàu cổ ở vùng biển này, đồng thời đảo Lý Sơn đã hòa điện lưới quốc gia; nổi tiếng với di sản địa chất núi lửa và bề dày lịch sử bảo vệ chủ quyền biển đảo.

Ban đầu, khu vực thực hiện đề án có diện tích hơn 100 km2, bao gồm huyện đảo Lý Sơn và vùng phụ cận ven bờ thuộc các xã Bình Châu, Bình Hải (huyện Bình Sơn).

Về sau, công viên được mở rộng nghiên cứu ra các khu vực lân cận phức hệ thung lũng miền núi Trà Bồng, đồng bằng duyên hải Sa Huỳnh và phức hệ biển đảo Lý Sơn. Đến nay, công viên địa chất Lý Sơn đã được đổi tên thành công viên địa chất Lý Sơn - Sa Huỳnh (Lý Sơn - Sa Huỳnh Geopark).

Trầm tích núi lửa ở hang Câu (Lý Sơn) với niên đại hàng triệu năm

Năm 2017, UBND tỉnh thành lập Ban Quản lý Công viên địa chất Lý Sơn - Sa Huỳnh, giao Sở Văn hóa Thể thao & Du lịch làm cơ quan thường trực. Từ đó đến nay, đơn vị này đã phối hợp với Viện Khoa học Địa chất và Khoáng sản cùng các chuyên gia quốc tế tiến hành hàng chục đợt khảo sát, với khoảng 160 hành trình khảo sát địa mạo, cảnh quan, và địa văn hóa nhằm xác định tổng thể các giá trị di sản, đặc biệt là các di sản địa chất. Nhiều hội thảo, hội nghị quốc tế về công viên đã được tổ chức, thu hút hàng trăm nhà khoa học.

Năm 2019, để đáp ứng tiêu chí về diện tích, Quảng Ngãi thống nhất điều chỉnh phạm vi công viên địa chất Lý Sơn – Sa Huỳnh lên 4.600 km2 để lập hồ sơ trình UNESCO. Theo đó, công viên địa chất được điều chỉnh mở rộng trên đất liền hơn 2.000 km2 và hơn 2.600 km2 mặt nước.

Cuối 2019, hồ sơ dự thảo về Công viên địa chất Lý Sơn- Sa Huỳnh đã được gửi cho UNESCO và được UNESCO thông qua vòng sơ loại. Theo quy định, UNESCO sẽ biểu quyết bằng phiếu bầu đối với hồ sơ Công viên địa chất Lý Sơn- Sa Huỳnh tại hội nghị thường niên của Đại hội đồng UNESCO dự kiến ban đầu tổ chức vào cuối 2020 tại Jeju Hàn Quốc. Tuy nhiên, vào cuối năm 2019, đại dịch COVID-19 bùng phát trên toàn cầu đã làm thay đổi các kế hoạch, lịch trình và dự kiến của tỉnh.

Năm 2020, tỉnh Quảng Ngãi tạm dừng nhiều hoạt động hoàn thiện công viên trên thực địa, tập trung vào các hoạt động truyền thông nâng cao nhận thức cộng đồng; quản lý, bảo tồn các di sản địa chất, tham gia hoạt động mạng lưới Công viên địa chất, hỗ trợ hoạt động nghiên cứu khoa học.