> Tám bệnh nan y đã bị khống chế
Dùng kháng sinh vô tội vạ
Tại khoa Khám bệnh (Bệnh viện Nhi T.Ư) ngày nào cũng tấp nập trẻ con được đưa tới khám. Bác sĩ thường hỏi bố, mẹ bệnh đã sử dụng thuốc gì trước khi đưa con tới viện chưa. Câu trả lời của không ít cha mẹ là đã tự ý mua một loại thuốc kháng sinh nào đó cho con uống nhưng bệnh tình không đỡ phải đến bệnh viện khám. Sốc phản vệ do dùng kháng sinh là tai biến nghiêm trọng nhất, dễ gây tử vong. Nhiều trường hợp dị ứng thuốc gây giảm hồng cầu, bạch cầu, thiếu máu huyết tán, xuất huyết giảm tiểu cầu, tổn thương tế bào gan…
Bác sĩ Nguyễn Văn Lộc, nguyên Phó giám đốc Bệnh viện Nhi T.Ư cho biết, trẻ em Việt Nam thường bị viêm đường hô hấp và được bác sĩ kê đơn kháng sinh. Trẻ ốm đi ốm lại nhiều lần phải dùng nhiều kháng sinh, gây nhờn thuốc. Lúc đó, thuốc chẳng những không trị được bệnh mà còn tăng sức công phá của vi khuẩn gây các bệnh khác. Những loại kháng sinh như Penicilline, Chloramphenicol, Streptomycine có thể gây điếc, nghiêm trọng hơn là gây sốc phản vệ dẫn đến tử vong. Nếu sử dụng bừa bãi, chúng dễ gây suy tuỷ, ngộ độc hoặc gây ra hội chứng xanh tái ở trẻ sơ sinh. Trẻ sử dụng nhiều kháng sinh còn có nguy cơ mắc hen cao hơn 16% so với trẻ khác.
Mất dần thuốc điều trị
Trên thực tế, các bệnh không lây nhiễm cần sử dụng kháng sinh đang có xu hướng giảm dần, hiện chỉ chiếm 1/4 trong tổng số bệnh tật ở Việt Nam. Thế nhưng nghịch lý là chi phí sử dụng thuốc kháng sinh trong cộng đồng lại không hề giảm mà còn có xu hướng tăng lên. Nguyên nhân không gì khác ngoài tình trạng lạm dụng thuốc kháng sinh trong cộng đồng ngày càng phổ biến dẫn đến rất nhiều chi phí phát sinh khác cho việc điều trị kháng kháng sinh. Thống kê mới đây về chi phí sử dụng tiền thuốc cho thấy, tiền thuốc kháng sinh của 661 BV trên cả nước chiếm đến 56% tổng tiền thuốc.
Kể từ khi thế giới tìm ra thuốc kháng sinh, loại thuốc này được coi như là vũ khí, quan trọng nhất để đối phó với các bệnh không lây nhiễm và bệnh nguy hiểm do vi khuẩn gây ra. Tuy nhiên, việc quá lạm dụng loại vũ khí tối thượng này lại khiến thế giới đang đứng trước nguy cơ bị mất dần các loại thuốc điều trị. Đại diện Tổ chức Y tế thế giới tại Việt Nam từng phát biểu: “Kho vũ khí điều trị của chúng ta đang co hẹp dần. Kỷ nguyên hậu kháng sinh sẽ chứng kiến sự hồi sinh của các bệnh nhiễm trùng chết người”.
Lạm dụng thuốc kháng sinh ở người dân thể hiện ở thói quen mua kháng sinh về tự điều trị không cần đơn của thầy thuốc, dùng kháng sinh không đúng bệnh, không đúng liều, không đủ thời gian, tùy tiện… lạm dụng kháng sinh cũng phổ biến ở trong các bệnh viện, cán bộ, nhân viên y tế. Đặc biệt hầu hết các hiệu thuốc sẵn sàng bán thuốc kháng sinh cho người bệnh mà không cần có kê đơn của bác sĩ, thậm chí còn thực hiện vai trò của bác sĩ để kê đơn cho bệnh nhân. Không ít thầy thuốc cũng lạm dụng kê đơn thuốc kháng sinh cho người bệnh. |